Tryag File Manager
Home
-
Turbo Force
Current Path :
/
home
/
cluster1
/
data
/
bu01
/
1121861
/
html
/
Proyecto-Nahuatl-ASR
/
Tequila-Zongozotla
/
Transcripciones-finales-1-carpeta
/
Upload File :
New :
File
Dir
/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/Proyecto-Nahuatl-ASR/Tequila-Zongozotla/Transcripciones-finales-1-carpeta/11_Teqla_Cuent_FTT469_Toonaltsiin-waan-Meetstsiin-Sol-y-Luna_2022-02-19-f_FINAL.trs
<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?> <!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd"> <Trans scribe="DEMCA1" audio_filename="Teqla_Cuent_FTT469_Toonaltsiin-waan-Meetstsiin-Sol-y-Luna_2022-02-19-f" version="6" version_date="240514"> <Speakers> <Speaker id="spk1" name="Francisca Tzontehua Tlaxcala" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/> </Speakers> <Episode> <Section type="report" startTime="0" endTime="617.353"> <Turn startTime="0" endTime="617.353" speaker="spk1"> <Sync time="0"/> *Bueno**. Neh ma nontlapowa de, de metsi:n i:wa:n to:naltsi:n, ke:n o:mone:xteh. <Sync time="8.346"/> Pos o:mone:xteh a..., *bueno** a:mo se:kimate de tle:n *año, o** tle:n *tiempo, o** tle:n *me:stli** pero o:mone:xteh se:, <Sync time="17.213"/> yo:wehka:h se:, se: takoh o:katka ichpo:chtsi:ntle. <Sync time="20.77"/> A:mo o:kitla:kita:ya i:mamá:n *porque** ko:koneh kimpiah o:me wa:n, *como** i:no:n, i:no:n takoh a:mo, a:mo o:yahki, <Sync time="28.493"/> *como** keh o:kipixki *i:señor, simplemente** san, san o:kinte:moh ko:koneh. <Sync time="34.834"/> Wa:n de *entonces** o:kinte:moh ko:koneh, wa:n nika:n *cuando** ya *cerca, punto** de *pues** ki..., kin..., kine:xti:s ko:koneh pos *i:mamá**, <Sync time="45.271"/> o:ki..., *o:kimaltrata:roh**, o:kipachileh, o:ki..., *bueno** o:ki..., *casi** keh se:, de *muerte** o:kika:h, o:ki..., o:kincha:chapa:nileh noche n i:..., <Sync time="55.225"/> i:nko:koneh tle:n o..., *casi** keh o:kinki:xtileh o:kincha:chapa:nileh pero ko:koneh *como** ya ahsik *hora** para ne:siskeh, pos o:kinka:wato a:te:ntle ompa ma momikili:ka:n ko:koneh. <Sync time="66.218"/> I:wa:n *despues** de a:te:ntle pos maye *mismo** Dios pos ne:kateh ko:koneh, a:mo ko:koneh *como** keh tehwa:n. <Sync time="73.581"/> pos ko:koneh keh, ma tikihto:ka:n *como** keh *sencillos** pos ko:koneh ne: kateh *poderosos**. <Sync time="79.518"/> Tos ompa se:, se:, se: *abuelita** ompa nochipa o:a:tlakwia:ya, nochipa motlapa:ki:ti:n. <Sync time="85.698"/> Nochipa ompakah i..., ihkó:n ompa nintok i:tech n a:tl, *pues**, ka:n yehwa:n o:kona:nayah para koni:skeh wa:n para i:k motlapa:kiah. <Sync time="93.039"/> I:wa:n ne: *entonces** i:no:n pos o:kitak n *señora** keh i:no:n ko:koneh kateh *abandonados** ompa a:mikah kinmona:na, a:mikah kinno:tsah, a:mikah tle:no:n, pos kateh *maltratados**. <Sync time="103.008"/> *Despues** i:no:n *toabuelitah** o:kihtoh kihtowa, "A:xan i:no:n *niños** pos *mejor** ma nikinwi:ka para nocha:n *porque** a:mo, a:mikah *kinrecoje:rowah** ko:koneh. <Sync time="111.688"/> O:kinwi:k i:cha:n. <Sync time="113.167"/> Ompa *después** ya yi mo..., ihkó:n ompa i:nwa:nkah, ompa i:wa:nkah pos yeh *kintrata:rowa** kwale, kintlapa:kia, kintlamaka, kin..., noche. <Sync time="120.517"/> Tos i:no:n *abuelita**, tle:n yeh o:katka, <Sync time="123.368"/> *igual** a:mo o:katka, a:mo se:kimate ke:n o:katka *porque** i:no:n *abuelita, segun** se: i..., *i:hombre** o:kipia:ya *o sea** keh *i:esposo**. <Sync time="132.628"/> I:to:ka: se: *venado** pero yeh a:mo kiliah *venado** yeh kiliah masah..., masa:tl *aquel tiempo** o:kino:tsa:yah *como** keh a:xan tikno:tsah *venado** yeh a:mo i:to:ka: *venado** i:to:ka: masa:tl. <Sync time="143.701"/> Tos i:no:n ko:koneh *como** ya i:no:n *niños** pos yehwa:n okache *más** moskaltihtiweh pos kimateh keh tle:n *o** ka:n i:k yowe *i:abuelita** pos keh yowe nochipa ki:s[a] te:tlamakati:n kwalka:n. <Sync time="155.216"/> *Aquel tiempo** o:kilihkeh kiliah, *este, "Bueno** teh mama:ntsi:n", kilia, "¿ka:n i:k tioh *o** tle:ka tikwi:ka *comida** <Sync time="162.712"/> para ahkí:n tiktlamakati:n?" Ah, kilia, "*Pues** on mopa:pan". <Sync time="166.285"/> Kilia, "Pero ¿pos tle:ka a:mo ke:man tikitah *o** tle:ka a:mo tiki:xmateh, tle:ka a:mo ke:man ehko?" <Sync time="171.821"/> Ah kilia, "Pos yeh a:mo, *modo** ehkos a:mo *modo** wi:ts nika:n, <Sync time="175.309"/> *porque** nika:n tle:n kikwa:s para wi:ts". <Sync time="177.856"/> Tos kihtowa ihkó:n okache ihkó:n *tiempos** pa..., *vaya** ihkó:n pano:teh *horas, tiempos** pano:teh". <Sync time="183.891"/> *Después** yehwa:n *o:manima:rohkeh** i:no:n *niños** pos kihtowah ma *se:kisegui:ro toabuelita** ka:n i:k yowe *o** para tle:n yowe ich *monte**. <Sync time="191.863"/> *Pos si** tehwa:n a:mo se:ki:xmate ahkí:n topapah, <Sync time="194.838"/> pos *o:kisegui:rohkeh**, o:kisegui:rohkeh pos son o:tlachiatoh ka:n yowe *i:mabuelita** <Sync time="199.641"/> Kihtowa, *cerca, cerca** o:konahsia:yah wa:n yeh tle:n *abuelita**, pos yeh, *este**, ne:ka:n yo:kontsahtsili:to ich se: *loma** wa:n yeh i:no:n masa:tl kahke ich se: *cueva**. <Sync time="209.236"/> Tos kilia, "Masahú:, masahú:, masahú:". Kilia, "¿Ka:n, ka:n tikah?" <Sync time="215.132"/> Pos kihtowa *cuando** yeh o:kitakeh pos onki:sako pero se:, se: masa:tl, pero masa:tl". <Sync time="220.845"/> Tos ompa o:kima:k *i:comida** pos *eso si** a:mate tle:n *comida** pero pos o:kitlama:k *pues** ma tlakwa. <Sync time="226.922"/> Tos o:kihtohkeh ne:ka:n *niños, mejor** ma se:mokopa *antes** keh *toabuelita** ahsiki:n tehwa:n pos tehwa:n a:mo se:kimate itlah kox kanah yo se:kitato ka:n kahke *i:señor** <Sync time="237.645"/> *Cuando** yeh n *abuelita** o:mokopato kiliah, "Mama:ntsi:n, *abuelita** ka:n o:..., ¿ya yo:tiktlamakato topapah?" Kilia, "Ya. <Sync time="244.484"/> *Ahora sí**. Ompa a:mo nikmate kox *mismo** i:no:n, i:no:n para mo:stlapan, wi:ptlapan o:yahkeh, *igual**. O:yahkeh yehwa:n". <Sync time="252.709"/> Kihtowa, "Pero kwalka:n o:yahke o:kona:nkeh i:no:n *flechas** tle:n *aztecas** o:ki:n..., *o:kosa:rowayah** kiliah *flechas**. <Sync time="259.142"/> Tle:n ne:se ihkí:n tlahkoilpitok. <Sync time="261.2"/> I:no:n o:ki..., o:ki..., o:ki..., o:..., kwaltsi:n o:kichi:wilihkeh *pues** ihkí:n *i:punteria y todo**. <Sync time="267.49"/> O:kinwi:kakeh *flechas**. <Sync time="269.445"/> Pos i:no:n, ka:n yeh *abuelita** o:kitsahtsili:to masahú:, *igual** ompa o:kitsahtsili:to pero kwalka:n o:yahkeh. <Sync time="276.521"/> O:kima:akeh de *flecha** i:no:n ma..., masahú. <Sync time="279.823"/> Kox *dos o tres flechazos** o:kimakakeh pos o..., o:momikileh. <Sync time="284.779"/> I:wa:n *cuando** o:momikileh pos yehwa:n maye yoweh *preparados**, pos niman o:... <Sync time="289.381"/> o:kichipa:hkeh niman masa..., i:no:n masatl *pues** o:kichipa:hkeh o:kiwa:li:kakeh. <Sync time="294.717"/> I:wa:n okseki tle:n okseki ompa o:moka:h tle:n keh *i:cuerohyo, i:cuernos i:todo** i:..., i:..., i:xtololo:tsitsi:wa:n *pues**. <Sync time="303.264"/> I:no:n o:..., kwaltsi:n o:kolochohkeh, o:kolochohkeh wa:n o:kihtsonkeh tle:n a:xan onkah timikatl, tikiliah ich timikatl ich oh[tle], ich kohyoh onkah kwaltsi:n o:kihilpihkeh, o:kihilpihkeh. <Sync time="313.047"/> Pero i:no:n o:kimolochohkeh *lo que es abejas, lo que es, este** okseki kimiliah, kiliah xi:kohmeh i:no:n a:mo [nik]mate tle:n i:to:ka: *español**, kiliah xi:koh[meh]. <Sync time="322.391"/> Yeh i:no:n, *este, hormigas** noche o:kinmolochohkeh o:kinte:mi:tihkeh noche ich i:no:n *venado, i:cuerohyoh** i:wa:n *i:cuernos** i:wa:n ompa o:kitsaltihkeh ich i:no:n *monte**. <Sync time="333.657"/> I:wa:n *cuando, abuelita** kox i:no:n .... Ah, tos i:no:n *carne** o:kiwa:li:kak. <Sync time="338.408"/> O:kiwa:likak *como** ne:kah ya yo:kolochohkeh noche ompa o:kitsaltihte:wakeh o:kiwa:li:kakeh n *carne** <Sync time="344.028"/> para ma kikitsa n, *pues** n, nakatsi:ntle ma 'kitsa i:n *mabuelita** i:wa:n ma kitlamakate i:mpapah *según** yehwa:n. <Sync time="350.648"/> Pero yehwa:n kimatokeh tle:n o:kichi:hkeh. <Sync time="352.79"/> I:wa:n *después**, *cuando** yeh kihtowa ya yo:kichi:h n *comidita y todo** a:mo se:, i:no:n a:mate kox noche o:kitlam..., kox noche o:..., o:kiki:tske n *carne, o** a:mo. <Sync time="363.43"/> Pero tos kihtowa *cuando** yeh *mero** konyikowa *caldohtsi:n** i:wa:n tle:n i:no:n a:xan se: to:to:tsi:n onkah kiliah te:pichweh i:no:n *carpintero**. <Sync time="371.01"/> A:xan nika:n ok onkah. <Sync time="372.466"/> I:no:n ontsahtsito kihtowa kalte:mpan, kihtowa kilia ay ko:koneh kilia i:wa:n tle:n inkichi:hkeh i:nme:wa:n. <Sync time="378.722"/> Pos tos n a:xan nikilia a:mo kwalte nikonyikowa *caldi..., caldohtsi:n o carne** wa:n a:xan xkita to:to:tsi:n yon *yo:tlanuncia:ro[:ko]** i:no:n i:tlah *mal** o:kichi:h. Kilia, "A:mo mama:ntsi:n. <Sync time="388.206"/> Teh yi *ximapura:ro**", kilia, "teh xixe... tla..., se: te:tlamakate *porque** nika:n nopapah yeh ya yi a:pismiktikah. <Sync time="395.104"/> *Cuando** o:yahke n *toabuelita** o:kitlamakato n *igual** o:kontsahtsili:to ihkó:n, <Sync time="399.849"/> pos yeh sa: mokitok. <Sync time="401.213"/> Aihmo, kihtowa kitsahtsilia oksemi ihkó:n *como** ke:n kitsahtsilia. <Sync time="404.83"/> Pero yeh aihmo tlahtowa yeh, *este**, pos yeh *muerto** yeh sa *i:cuerohtsi:n** ompa kahke. <Sync time="410.73"/> I:wa:n de ompa pos kihtowa pos yeh n *abuelita**, pos *cuando** yeh o:kwala:nke tle:ka a:mo kina:nkilia i:ta:tah. <Sync time="418.499"/> Pos o:kima:k *dos cacheta[das] vaya** keh o:me ma:itl o:kima:k, se: ma:itl para nika:n, i:wa:n se: ma:itl para ne:. <Sync time="424.33"/> Pos o:yahke o:witsito. <Sync time="426.137"/> Wa:n *cuando** yehwa:n o:me:hkeh n *hormigas** wa:n oksekimeh tle:n kiliah chi:lpameh a:mate tle:n i:to:ka:wa:n kowitsomeh tle:n i:to:ka:, noche o:kike:nkeh. <Sync time="434.622"/> N, *abuelita** pos aihmo o:te:tlama:k, yeh *mejor** o:wa:lah. <Sync time="438.601"/> I:wa:n de aihmo o:te:tlama:k pos yeh nika:n o:ehkok *bien". <Sync time="442.342"/> Pos *mal** kahki mokokowa noche, pos noche o:ki..., o:ki..., ma tikihto:ka:n o:kitsohtsopitihkeh o:kwilimeh. <Sync time="448.876"/> Tos o:kihtohkeh a:xan, a:xan tle:no:n kichi:waskeh *porque** i:nmamatsi:n ya kahke *muy mal**. <Sync time="455.35"/> Tos kilia, "Teh mamantsi:n a:mo *ximopreocupa:ro**. Tikonchi:waskeh se: tima:skal *por eso** i:no:n tima:skal kihto:sneki miak *significativo**. <Sync time="462.759"/> I:no:n kihtowa kilia tikonchi:waskeh se: tima:skal, i:wa:n ne:kahke ompa kilia, "Timitsontimaskeh". <Sync time="468.703"/> Kihtowa, *rápido** o:kiwa:ltla:lihkeh i:no:n tima:skal, i:wa:n o:kiwa:ltlatlatilihkeh. <Sync time="473.784"/> I:wa:n o:konkalakihkeh mama:ntsi:n ma motima para *con tal** a:mo ma to:ne:we. <Sync time="477.984"/> Pero *cual, si** yehwa:n ne:kateh *muy, este**, ya kateh *preparados** tle:n kichi:waskeh. <Sync time="483.537"/> *Porque** ne:kateh yehwa:n kinte:ma:kti:skeh *porque** i:tlah, mm, keh ma tikihto:ka:n i:tlah te:kokoh tle:n o:kichi:watoh. <Sync time="489.739"/> Pos ompa o:kontsahtsakeh i:wa:n chi:lmo:le o:kontla:lilihkeh ka:n tlixihko ihkí:n. <Sync time="494.846"/> I:wa:n noche ompa o:kitsakeh pos mama:ntsi:n ompa o:momikileh. <Sync time="497.369"/> *Por eso** i:no:n *cuando** se: *persona** se:kitima i:no:n miak, i:ka miak *respeto** tema:skal *porque** tema:skal a:mo *cosa, sencilla** tema:skal we:yi tlahtowa. <Sync time="507.274"/> I:no:n *está bien** wa:n i:no:n *aquel tiempo** kihtowah kowa:tl o:tlawia:ya. <Sync time="511.941"/> Ihkwa:ko:n to:naltsi:n ayimo o:tla:wia:ya. <Sync time="513.996"/> I:no:n kihtowah se: kowa:tl, pero sawil we:yi o:katka n kowa:tl. <Sync time="518.177"/> Wa:n kihtowa *cada ves** tla:wi:s keh ihkí:n tla:wi:s n kowa:tl, se: pilto:ntle o:kimakaya ma kikwa. <Sync time="524.379"/> Wa:n tos o:kihtohkeh n *autoridades**, kihtowa keh a:xan pos ya yi ihkó:n o:kitoktihkeh, ne:kah masahú: o:kimikti:toh. <Sync time="531.587"/> *I:nmabuelita** o:kimiktihkeh ich tima:skal. <Sync time="533.943"/> Pos a:xan kin..., kinki:tski:skeh i:wa:n *lugar** kintsakwatiweh *mejor** kowa:tl kinmakaskeh ma kikwa:ka:n. <Sync time="539.749"/> Pero yehwa:n o:kihtohkeh a:mo. Tehwa:n a:mo ti..., tehwa:n a:mo te:chmakaskeh kowa:tl. Ma te:chkwa. Tehwa:n tikchi:waskeh *lucha** ich i:ni:n *mundo**. <Sync time="547.374"/> Tos *cuando** yo:tlatlatihkeh *según** yehwa:n o:tlatlatihkeh we:yi tlitl o:kichi:hkeh i:wa:n o:motlapowihkeh *entre** o:me:n <Sync time="554.96"/> i:wa:n tos se: n tlitl o:kiwi:kak, tle:n to:naltsi:n i:wa:n se: sa: yeh tle:n tlikonixtle o:kiwi:kak. <Sync time="562.11"/> I:no:n tle:n *cuento** onkah. <Sync time="564.827"/> Ahá, i:no:n tle:n *cuento** aha *porque** neh *tanto** o:niktlatlania:ya *noabuelitos, entre noabuelitos**. Kihtowa ke:mah ihkó:n o:yahke. <Sync time="573.3"/> I:no:n, i:no:n tle:n, tle:n to:naltsi:n o:yahke, *porque** i:no:n nikimilia nox..., neh noxwi:wa:n nikintlapowiah, neh nikpia *sesenta y dos años cumplidos ya**. <Sync time="582.27"/> Nikilia, nikilia i:tlah *cosas** xiktlasohtlaka:n, a:mo xikihto:ka:n. Ah, *es que** ne:kah tima:skale *es que** ne:kah mate tle:no:n, *no**. <Sync time="588.545"/> Nikilia keh tehwa:n *tiabuelitos** se:kinmachti:s i:tlah *cosas** tle:n kwale. <Sync time="592.163"/> Mm, *porque** tema:skal se: *respetoso, con respeto se:kirespetaros** i:wa:n ko:n, <Sync time="598.911"/> s..., tla: se:kichi:was se: tima:skaltsi:ntle se: *persona** i:tlah *cosas, enfermedades** kipia pahtis *porque** pahtis. <Sync time="605.951"/> Ke:mah. *Este**, neh noto:ka: Francisca Tzontehua Tlaxcala. </Turn> </Section> </Episode> </Trans>