Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/zzrespaldos_aaarchivo-muerto/eleuterio/2011-07-14/Chilc_Botan_RMM302_xoonoot-Tiliaceae_2011-07-14-e_ed-2013-01-24.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="USUARIO" audio_filename="Chilc_Botan_RMM302_xoonoot-Tiliaceae_2011-07-14-e" version="1" version_date="120310">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Eleuterio Gorostiza Salazar" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Rubén Macario Martínez" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="628.892979167">
<Turn startTime="0" endTime="18.536" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
Rubén ekintsi:n xte:chtapowi xo:no:kowit, ¿ka:nachi taman tiki:xmati, ke:niwki
<Sync time="6.749"/>
ke:niwki wa:n ixo:chio, kehke:..., kehke:ni:w ne:n tapal ne:n
<Sync time="10.916"/>
mota wa:n komohkó:n *este** ton tie:mpoh xo:chiowa wa:n ox
<Sync time="15.196"/>
kuali se: kikui? Te:chili nochi n' tein t'mattos de xo:no:kowit.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="18.536" endTime="391.192">
<Sync time="18.536"/>
*Pues** neh *solamente** niki:xmattok e:yi taman, e:yi taman xo:no:t.
<Sync time="22.573"/>
niki:xmattok n' i..., tein ista:kxo:no:kuowit,
<Sync time="25.023"/>
wa:n niki:xmattok n' tein chi:chi:ltik xo:no:kuowit
<Sync time="27.609"/>
wa:n niki:xmattok n' tepe:xo:n..., to..., tepe:xo:no:kuowit.
<Sync time="30.393"/>
Pero yo:n ista:kxo:no:kuowit, ki..., se: kikui para, *bueno** pos  
<Sync time="34.48"/>
a:xka:n, ke:meh a:xka:n miak taman, miak tanemili:lis onkak de n....,
<Sync time="37.763"/>
yo:n k..., ta..., ma:tachihchi:wanih,
<Sync time="40.145"/>
a:man yo:n kitatekiwtiah.
<Sync time="41.68"/>
Pero ne:, ne:ka to:nal tehwa:n a:mo t'tatekiwtia:yah para ma:tachihchi:walis, sanoke ne:ka to:nal tehwa:n t'tatekiwtia:yah para tikihilpia:yah *este** pane:lah.
<Sync time="50.22"/>
Nowe:ita:twa:n ne: ke:man tikitayah tehwa:n no: tapa:tskayah wa:n ke:meh i:n pos,
<Sync time="55.674"/>
kehke:watih xo:no:t,
<Sync time="57.644"/>
kehke:wah xo:no:t wa:n ke:mah ki..., ki..., kitapa:nah, kiketsah se:..., kitekih se: kuowit,
<Sync time="63.624"/>
ki:xtapa:nah yo:n kuowit,
<Sync time="66.074"/>
wa:n ompa kowtetech..., ko..., kowtetechwiah tehwa:n tikilwiah, kowtetech..., kowtetechwiah,
<Sync time="70.634"/>
¿Ke:ni:w, ke:yeh yo:n, ke:yeh n' kowtitechwiah kihtowah? Ompa kina:lkalakiah yo:n xo:no:t,
<Sync time="75.074"/>
wa:n kitetsi:lowah wa:n se: kitila:na.
<Sync time="78.524"/>
Entó:s de se: kitila:na yo:n xo:no:t, ki:sa, ki:sa ne:n i..., n' ie:wayo wa:n moka:wa *este** n' i..., n' i..., mah tikihto:ka:n tehwa:n ixo:no:yo ya.
<Sync time="87.896"/>
Ki:sa n' ie:wayo wa:n moka:wa n' ixo:no:yo.
<Sync time="90.826"/>
De se: kitamichipa:wa nochi yo:n,
<Sync time="93.506"/>
de se: kitamichipa:wa nochi yo:n, se: kki:xtilia nochi n' ie:wayo.
<Sync time="95.846"/>
Wa:n ke:mah se: ki..., se: kiihilpia,
<Sync time="98.676"/>
se: kihilpia seh se: ma:..., ma:taki:tskil,
<Sync time="101.766"/>
seh se: ma:taki:tskil tikihilpi:s
<Sync time="104.588"/>
wa:n xa:taw..., xika:ta:li:ti.
<Sync time="107.248"/>
Mah se: kia:ta:li *siquiera** kaxto:l to:nal.
<Sync time="110.468"/>
¿Ke:yeh mah se: ka:ta:li, mah ka..., mah ki..., mah, mah se: kia:ta:li:ti? Para mah xokoya.
<Sync time="116.28"/>
Tikmattok kuali ika kaxto:lto:nalika tik..., teh tikmaka..., teh tiknemilihtiw ka:nachi to:nal,
<Sync time="121.793"/>
*siquiera** kaxto:l to:nal *o** mahtaktio:me:yi to:nal,
<Sync time="124.633"/>
tikpixtok itech n' a:t.
<Sync time="127.463"/>
N' ompa ke:mah tikitati a n' teh, kipia *que** tikitati:w chikue:yito:nalika, ke:ni:w n' tikitas teh, komo kuali etok a,
<Sync time="132.783"/>
xiki:tski wa:n xik...,
<Sync time="134.443"/>
xiki:tski wa:n xiktila:na ihkó:n, xikpa:ka wa:n komo ki:sak nochi n' ialakyo,
<Sync time="139.253"/>
pos yo:n kihto:sneki kuali etok a xo:no:t.
<Sync time="141.833"/>
Wa:n komohkó:n a:mo, aya:mo kualtia, entó:s *este**,
<Sync time="146.163"/>
mahyá: yo:n ahalaktia sah wa:n a:mo ki:sa ne:n ialakyo, entó:s yo:n kipolowa ok para tikihto:skeh tehwa:n para xokoyas.
<Sync time="152.574"/>
*De una vez que** xokoya ya, kaxto:lto:nal semi kualtsi:n, kualtsi:n, kualtsi:n xokoya, kaxto:lto:nal ke:mah xiow,
<Sync time="158.076"/>
ki:xtia itech n' a:t, xka:ki:xti,
<Sync time="160.268"/>
wa:n ke:mah xikpa:ka.
<Sync time="162.53"/>
Se: kipa:ka wa:n ke:mah se: kito:nalta:lia mah wa:ki.
<Sync time="166.804"/>
Moka:wa ya n' xo:no:t pero yema:nik.
<Sync time="169.401"/>
Wa:n komo telpano:lti no: kwi:ka, no: kwi:ka n' ito:nal,
<Sync time="172.769"/>
komo tiktelpano:ltih de yo:n de xokoyak,
<Sync time="175.599"/>
mahyá: *este**, mahyá: pala:ni no:.
<Sync time="180.007"/>
A:mo ki:sa kualtsi:n xo:no:t, sanoke mahyá: kokotoka.
<Sync time="183.159"/>
¿Ke:yeh yo:n? Kihto:sneki pano:k de xokoyak.
<Sync time="187.301"/>
Yo:n kipia *que** no: po:wtok sah n' to:nal, ka:nachi to:nal etok,
<Sync time="190.133"/>
a:etok para se: kipa:ka ya nejó:n.
<Sync time="192.763"/>
Neh a:mo nikmatiskia sanoke ne:ka, ne:k..., ne:ka to:nal *cuando** tapa:tska:yah ne: no..., nowe:ita:twa:n,
<Sync time="198.703"/>
yehwa:n te:ch..., te:chilia:yah ke:ni:w kichi:wah yo:n.
<Sync time="202.263"/>
wa:n *hasta** te:chne:xtilihka nowe:ita:t ke:ni:w se: ki..., ke:ni:w se: kiehke:wati yo:n xo:no:t, ke:ni:w se: kichipa:wa.
<Sync time="207.773"/>
Pero yehwa:n kikuiah ke:meh i:n para tapa:tska:yah wa:n kipihpi:kiah pane:lah wa:n ika kihilpia:yah.
<Sync time="213.373"/>
Yo:n i:pa para yehwa yo:n kikuiah yehwa:n.
<Sync time="216.195"/>
A:mo ke:man kikuiah ke:meh a:xka:n pos tikitstokeh a:xka:n miak taman ma:tachihchi:w,
<Sync time="220.565"/>
miak tanemili:lis onkak. Pos a:xka:n, pos nio:n no: kka:wah ok xo:no:kuowit mah,
<Sync time="224.375"/>
mah onka ok ke:meh ne:ka tie:mpoh, ne:ka to:nal onkaya. Ne:ka to:nal onkaya, pos
<Sync time="227.697"/>
nikitaya nochi yehwa ika takowyohtoya.
<Sync time="229.857"/>
A:xka:n a:mo, a:xka:n nochi kina:miktiwih sah, moskalti:s se: kowtsí:n,
<Sync time="233.917"/>
kite:ntekih wa:n kiehke:wah ya wa:n kiki:xtiah xo:no:t. ¿Ke:yeh? *Porque** a:xka:n nochi tomi:n.
<Sync time="238.937"/>
Kitomi:nchi:wah ya yo:n kowe:watsí:n.
<Sync time="242.397"/>
*Solamente** yo:n kikuih nimitsilia ista:kxo:no:t para ne:n tama:tachihchi:walis.
<Sync time="247.077"/>
Wa:n onkak se: chi:..., chi:chi:lxo:no:t kilwiah,
<Sync time="250.957"/>
ista:kchi:chi:..., ista:..., ista:..., *este** ista:k se:.
<Sync time="254.107"/>
Wa:n xo:nokow..., xo:no:kuowit tein chi:chi:ltik no: se:.
<Sync time="257.137"/>
Ke:yeh n' kiliah xo:no:kuowit chi:chi:ltik *porque** chi:chi:ltik n' ixo:chio.
<Sync time="261.127"/>
Wa:n achi *medio** chi:chi:ltik no: n' ixiwyo.
<Sync time="264.197"/>
Wa:n ixo:no:yo chi:chi:ltik ki:sa, a:mo ki:sa k..., ista:k ke:meh, ke:meh ista:kxo:no:t.
<Sync time="269.867"/>
Yo:n no: kualtia, no: kuali ki..., no: kuali se: kitatekiwtia.
<Sync time="273.687"/>
Pero *lo que** tein kipia yo:n yeh, *más este**, ki:sa *más** kahkakaltik.
<Sync time="278.107"/>
Wa:n, wa:n a:mo semi kualtsi:n ki:sa, sanoke mahyá:, mahyá: kokotoka.
<Sync time="283.717"/>
Kohkoto:ni yo:n xo:no:t, ke:mah.
<Sync time="287.227"/>
Yo:n *igual** keh..., no: *igual** ke:meh ista:kxo:no:t, kipia *que** tika:pacho:s wa:n tikpa:kas.
<Sync time="292.357"/>
No: *igual** kaxto:lto:nal *o**
<Sync time="294.547"/>
*o, o** mahtaktio:me:yi to:nal tika:pachohtos ompa ne:, tikitati:w, yeh tikitati:w, kipia *que** no: tikitas ke:meh n' okseki.
<Sync time="300.507"/>
Mah a:mo pano, *porque** komo telpano:k pos yehwa nimitsilia neh x..., pano:s de xokoya,
<Sync time="304.813"/>
kohkoto:ni,
<Sync time="305.903"/>
pachtia mahyá: tikihtowah tehwa:n, pa..., a:mo *igual** ki:sa.
<Sync time="309.169"/>
Tein kualtsi:n, komo kualtsi:n taxokolti:l,
<Sync time="311.661"/>
we:weyak xo:no:t ki:sa. Xki:xti wa:n
<Sync time="314.081"/>
kualtsi:n xki:xtsahtsaya:na, nikilia neh *hasta**,
<Sync time="317.211"/>
se: weyak ki:sa *siquiera lo de..., lo de** se:, sen, se: tawila:n.
<Sync time="322.401"/>
¿Toni kihto:sneki se: tawila:n? Ke:meh de tatsi:ntan tiktekis 
<Sync time="326.261"/>
*hasta** iyo:lpan kuowit ki:sati:w.
<Sync time="328.151"/>
Wa:n komo iwki tika:pacho:to pos iwki ki:sa we:weyak.
<Sync time="331.451"/>
Wa:n komohkó:n a:mo, komo a:mo, komo tikpano:ltih de xokoya,
<Sync time="335.881"/>
entó:s xkehehke:wa, xkihki:xti,
<Sync time="337.973"/>
kokotokatiw. Ki:stik pero mahyá: pachtia eliwis, yehwa yo:n a:mo, yo:n panowa de xokoya.
<Sync time="343.383"/>
A:mo kualtia, *bueno** no: kualtia, kualtia pero miak moa:wilowa ya.
<Sync time="347.503"/>
Oksé: ne:n kiliah tepe:xo:no:t,
<Sync time="350.713"/>
tepe:xo:no:t pos yo:n tehwa:n tik..., tikihtowah pos
<Sync time="354.613"/>
kualtia no: *solamente** soh para tama:wi:pa:naskeh, ke:meh i:n tahtalpi:skeh ihkó:n,
<Sync time="359.393"/>
pero para tikihto:skeh kitatekiwti:skeh ke:meh i:n tama:tachih..., ma:tachihchi:walis *o**,
<Sync time="364.403"/>
*o** ke:meh i:n mah tikihto:ka:n t'tatekiwti:tih para
<Sync time="368.503"/>
ma:mo..., ma:mo..., ma:morra:lmeh *o** ke:meh yo:n kichihchi:wah n' tokni:wa:n,
<Sync time="372.893"/>
miak taman kichihchi:wah, miak taman tanemili:l, yo:n a:mo kualtia.
<Sync time="376.533"/>
Ke:mah, yehwa yo:n neh nimitsilia pero yehwa yo:n kiliah tepe:..., tepe:xo:not.
<Sync time="380.571"/>
Pero yo:n o:me taman pos kualtia, yehwa n' tein chi:chi:ltik no: kualtia pero,
<Sync time="383.868"/>
pos *siempre más** ki..., *siempre más** tikuih tehwa:n *o** tikihtowah *más** kikuih ne:n ista:k, ista:kxo:no:t, ke:mah.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="391.192" endTime="397.256">
<Sync time="391.192"/>
Kuali tte:chtapowi:s ke:niwki ne:n 
<Sync time="393.354"/>
tapal ne:n kipia ne:n ixo:chio nochi i:n e:yi taman xo:no:t tein tiki:xmattok?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="397.256" endTime="500.993">
<Sync time="397.256"/>
Ne:n ista:kxo:no:t kilwiah,
<Sync time="399.536"/>
*este** ista:k n' ikowyo,
<Sync time="402.521"/>
senki:s, senki:s ista:k n' ikowyotsi:n,
<Sync time="405.64"/>
wa:n ie:wayo ki:sa pos ista:k.
<Sync time="407.76"/>
Ixiwyo ista:k.
<Sync time="409.65"/>
N' ixo:chio *igual** ista:k.
<Sync time="412.2"/>
*Por eso** kiliah ista:kxo:no:t.
<Sync time="414.43"/>
Wa:n tein chi:chi:ltik,
<Sync time="416.47"/>
n' i..., n' ie:wayo,
<Sync time="418.287"/>
ki:sa chi:chi:ltik,
<Sync time="420.203"/>
wa:n ikowyo no: achi *medio** a:..., a:mo semi nikihtowa senki:s chi:chi:ltik ke:meh yo:n tikihtowah *este**,
<Sync time="424.763"/>
*hasta** te:i:xmiktih, sanoke
<Sync time="426.528"/>
*siempre** taman, taman ikowyotsi:n, *medio** chi:chi:ltik, a:mo semi senki:s *este** chi:chi:ltik name:chili:ti te:lchi:chi:ltik pero,
<Sync time="432.544"/>
a:mo tik..., a:mo tik..., a:mo, mah tikihto:ka:n tehwa:n a:mo *igual** tikitatih.
<Sync time="436.478"/>
Ista:kxo:no:kuowit,
<Sync time="438.06"/>
*a que** yo:n tein chi:chi:lxo:no:kuowit *siempre** kipata no: n' itachialis.
<Sync time="441.618"/>
N' ixiwyo *por igual**, ixiwyo *igual** no:, ixiwyo no: chi:chi:ltik.
<Sync time="445.726"/>
A:m..., a:mmo senki:s ista:k n' ixiwyo.
<Sync time="447.908"/>
Ixo:chio *igual**, no: chi:chi:ltik.
<Sync time="451.204"/>
*Por eso** kiliah chi:chi:lxo:no:t, chi:chi:lxo:no:kuowit.
<Sync time="454.964"/>
Wa:n tepe:..., tepe:xo:no:t kilwiah
<Sync time="459.217"/>
yo:n yeh ma:..., ma:yehyewaltik,
<Sync time="462.095"/>
wa:n ma:ahalaxtik,
<Sync time="464.747"/>
wa:n yo:n *este** ikowyo yeh, yeh n' it..., n' ixo:chio no: taman wa:n iteyo yeh, yeh teyowa.
<Sync time="471.682"/>
Yeh teyowa ne:n tepe:xo:no:t.
<Sync time="474.784"/>
Wa:n ne:n xo:nokuo:wit yeh a:..., yeh tak...,
<Sync time="478.354"/>
No: teyowa pero yeh mahyá: n' iteyo, mahyá: yo:n,
<Sync time="481.306"/>
ke:n nikihto:s neh, *este**,
<Sync time="483.763"/>
mahyá: kuowokuilkuowit iteyo,
<Sync time="486.423"/>
poto:ni.
<Sync time="488.183"/>
Wa:n yo:n seki, nimitsilia tepe:xo:no:kuowit, yeh a:mo poto:ni n' ixo:chio, yeh,
<Sync time="491.513"/>
yeh xo:chiowa wa:n ompa mota:lia n' it..., ne:n  *ise...**, n' iteyotsi:n.
<Sync time="495.183"/>
Mahyá: seki *bolitas**, yehwa yo:n ne:n i...,
<Sync time="498.001"/>
ita:kilo yeh. [K]e:mah. Yeh no: taman.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="500.993" endTime="504.013">
<Sync time="500.993"/>
¿Wa:n ixo:chio ke:ni:wki n' tapal kipia?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="504.013" endTime="543.231">
<Sync time="504.013"/>
*Este** ne:n ix..., ixo:chiotsi:n, yeh tikita yo:n,
<Sync time="507.525"/>
ke:n kiliah *este** ne:n, ne:n,
<Sync time="512.485"/>
ke:n timonohno:tstoyah ke:mania:n, a:tsi:tsika:s, pero n' ixo:chio yeh *igual**.
<Sync time="517.115"/>
Ompa mo..., no: ikehke:spa:n ke:meh eskia ima:..., ima:y..., itech n' ima:...,
<Sync time="520.855"/>
n' ima:..., ke:n nikihto:s imaxaltsitsi:n,
<Sync time="523.44"/>
ompa motahta:lia xo:chitsi:n yeh.
<Sync time="525.747"/>
Wa:n *cuando** teyowa ya, pos wetsi n' ixo:chiotsi:n, ista:k n' ixo:chiotsi:n wa:n wetsi n' ixo:chiotsi:n,
<Sync time="530.469"/>
entó:s ompa moskaltia ya n' iteyotsi:n,
<Sync time="532.889"/>
Ie..., iteyotsi:n a:mo teh kipoloh ke:meh yo:n itskuimpahwits iteyo.
<Sync time="536.409"/>
[K]e:mah, seki tepitsi:n achi we:weyak.
<Sync time="538.751"/>
iwki n' iteyotsi:n yehwa yo:n tepe:xo:no:t, ke:mah.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="543.231" endTime="547.331">
<Sync time="543.231"/>
N' ikowyo ne:n de i:n e:yi taman xo:no:t, ¿kuali se: kikui kowtati:l, oso a:mo?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="547.331" endTime="628.892979167">
<Sync time="547.331"/>
*Pues** ne: xo:nokuowit no: kualtia para n' kowtati:l.
<Sync time="549.957"/>
Wa:n no: kualtia para kow..., para tatsakuil ke:meh i:n ka:mpa tikihtowah tehwa:n pos ka:mpa a:mo tikahxitiah para timokowili:skeh ne:n wapal,
<Sync time="556.959"/>
pos se: ki..., se: kiteki,
<Sync time="559.029"/>
wa:n se: ki:xtapa:na wa:n se: ki..., se: kixihxi:ma wa:n ika yo:n se: motatsakuilia, no: kualtia para,
<Sync time="564.156"/>
para tikihtowah tehwa:n xo:no:tatsakuil.
<Sync time="566.735"/>
Wa:n no: kualtia para kowtati:l sanoke n' i..., n' i..., n' tit a:mo semi chika:wak, mahyá: tikihtowah mahyá: kownex sah.
<Sync time="573.359"/>
No: kual..., no: kualtsi:n tata, *cuando** a:mo teh kuowit,
<Sync time="576.079"/>
*hasta** kuali ika no: te:tixiliah, no: kuali ika te:tamolo:ntiliah pero neh nimitsilia a:mo,
<Sync time="579.459"/>
mah tikihto:ka:n tehwa:n a:mo te:chwehka:wa *porque** semi telne:nke:n pa:ti.
<Sync time="582.879"/>
Te:lne:nke:n pa:ti no:.
<Sync time="584.749"/>
*Igual** ne:n chi:chi:lxo:nokuowit, no: *igual** yeh, *casi igual que** n' oksé:.
<Sync time="589.167"/>
Tepitsi:n achi chika:wak ne:n i..., i..., n' i..., n' ikowyo yehwa ne:n tepe:xo:nokuowit.
<Sync time="594.127"/>
Tepe:xo:no:kuowit yo:n kualtia *hasta** para kalkuowit.
<Sync time="597.737"/>
¿Ke:yeh? *Porque** yeh *más** takua:wak n' ikowyo.
<Sync time="600.695"/>
Para kowtati:l pos *más** tepitsi:n *más** chika:wak n' i..., n' tit.
<Sync time="604.708"/>
Wa:n kualtia *hasta** para ke:meh i:n mah tikihto:ka:n tehwa:n pos,
<Sync time="607.528"/>
tikuiskeh para tokale:wal, *o, o** para tocha:n *pues**.
<Sync time="612.088"/>
Entó:s xo:not, tok..., no: kualtia yo:n, yeh *más** takua:wakkowtsí:n. Ke:mah.
<Sync time="616.732"/>
Yo:n kiliah tepe:xo:no:kuo:wit,
<Sync time="619.002"/>
semi onkak newí:n por San Miguelkopa, nepakawí:n, ne: por we:ikuowtah.
<Sync time="623.512"/>
semi onkak yo:n kowtsí:n. Ke:mah.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>