Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/tosepan/zzRecordings-transcriptions_Transcriptions_2015-01-01/Tradiciones/Tzina_Tradi_RMM302_Todos-Santos-aanimahtsitsiin_2009-09-24-f_ed-2013-01-24.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="AMELIA" audio_filename="Tzina_Tradi_RMM302_Todos-Santos-aanimahtsitsiin_2009-09-24-f" version="16" version_date="140925">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Jeremías Cabrera" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Rubén Macario Martínez" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="1512.954">
<Turn startTime="0" endTime="1512.954" speaker="spk2">
<Sync time="0"/>
A:xka:n timonohno:tsatih de n', de n' ilwitsi:n de n', de n' *todos santos**.
<Sync time="9.129"/>
Ke:yeh t..., ke:yeh titachihchi:wah nochi yo:n ika xo:chitsi:n.
<Sync time="15.459"/>
*Este**, i:n talna:miki:lis pos a:mo onkak ke:yeh tikelka:waskeh, 
<Sync time="22.437"/>
nejí:n se: *costumbre de** towehkawkayo:we:ita:twa:n, tein ne:ka *tiempo** ya i:xpeta:nkeh.
<Sync time="30.821"/>
Tehwa:n tikelna:mikih, neh nikelna:miki, ne:chta:tapowia *no..., nomamacita**,
<Sync time="36.638"/>
ne:chtapowiaya nowe:ita:t, ke:ní:w, ke:ní:w ne:ka *tiempo** nemiah.
<Sync time="41.294"/>
Neji:n talna:miki:lis de n', de n' a:nimahtsitsi:n i:n no: se: ne:ska:yo:t, 
<Sync time="49.187"/>
se: *costumbre** de n', de n' a:nihtsitsi:n tein, tein momikilihkeh ya wa:n tein tinemih kipia ke tewa:n no: tikinitaskeh
<Sync time="58.553"/>
kipia tikin..., mah nikihto neh tikinte:moli:skeh toni no:, tonika tikinchiaskeh
<Sync time="64.691"/>
*por eso** tehwa:n ya tikihtowah, 
<Sync time="67.146"/>
titachihchi:wah, tik...tikonsegui:rowah ne:n sempowalxo:chitsi:n wa:n tikta:liah
<Sync time="72.651"/>
tik..., seki, tik..., seki tikte:mowah *este**, tapalo:ltsi:n
<Comment desc="parece que dice 'takwalo:tsi:n' pero debió haber dicho 'tapalo:ltsi:n'"/>
, *por ejemplo**, ke:meh tamaltsi:n, 
<Sync time="78.401"/>
taxkaltsi:n tapalo:ltsi:n, ke:meh yo:n pio:nakat, to:tolnakat, 
<Sync time="83.593"/>
pitsonakatamal *o, o** yo:n eta..., etamaltsi:n etixtamaltsi:n, nochi yo:n
<Sync time="90.906"/>
*pues** tehwa:n tikihto:skeh ta:ká:n, ta:ká:n *este**, se: a:wil.
<Sync time="101.945"/>
Yo:n a:mo a:wil ta: yo:n se: talna:miki:lis de, de to..., towehka:wkayo:we:ita:twa:n tein ne:ka *tiempo**
<Sync time="109.92"/>
kinka:wilihte:wkeh mahyá no: se: talna:miki:lis.
<Sync time="112.976"/>
A:xka:n yo:n talna:miki:lis tehwa:n a:mo wel tikelka:wah, 
<Sync time="115.97"/>
¿ke:yeh?, *porque** se:sepa tionkakeh tikneltokah wa:n onkak a:mo kineltokah, 
<Sync time="121.146"/>
*pero porque tonto** a:mo kineltokas. Neh nimitsilwia, 
<Sync time="127.195"/>
se: *vez** se: nokni:w, *bueno**, se: tokni:w ne: ne:ch..., ne:chtapowihtoya kipasa:roh se: *de ifamilia**
<Sync time="133.794"/>
yeh neli pasa:roh, a:mo *cuento**, ta: yo:n neli tein pasa:roh.
<Sync time="137.851"/>
Ne: *iseñora, iseñora de** yo:n *no:...,novecino, iseñora** de Tlatlauqui
<Sync time="144.578"/>
wa:n ne: ni..., yehwa de *iseñora** de nehjó:n *no..., novecino**, katka se: ikni:w wa:n se: *itio**.
<Sync time="156.071"/>
Entó:s yo:n ikni:w yeh kineltokaya, nochi kineltokaya n' ta:ltikpak, ke..., ke:yeh se: kintachihchi:wia n' a..., n' a..., a:nimahtsitsi:n.
<Sync time="164.637"/>
ke:yeh se: tachihchi:wa, ke:yeh se: kita:lia n' taxkaltsi:n, ke:yeh se: kita:lia nochi yo:n ne:n, mah tikihto:kan tehwa:n *ofrendas de, de difuntos
<Sync time="174.05"/>
porque** tikmattokeh tehwa:n, tein nika:n ta:ltikpak, ta:ltikpak tein tinemih,
<Sync time="181.049"/>
nehjó:n se: ilwitsi:n tikinchi:wili:tih yehwa:n, *porque** yehwa:n ka:mpa yetokeh, yetokeh.
<Sync time="186.97"/>
Tehwa:n tikihtowah timi..., ni..., mikik a ne:, toni, toni kikwa:ki:w ok, ta: pos mikik a, yahki a, 
<Sync time="192.942"/>
pero a:mo mela:w. Tehwa:n tikihtowah ihkó:n *porque** pos tehwa:n timomachilihtokeh nika:n ta:ltikpak, tipa:kih, 
<Sync time="199.85"/>
tiwetskah, titakwah wa:n titamahse:wah ke:meh tehwa:n tikwelitah
<Sync time="203.973"/>
pero ne: a:kin ne:n ... tein momikilih ya, *solamente Dios** kimati ka:ni kipia.
<Sync time="210.412"/>
Pero yo:n *cada** xiwit, yehwa:n no: kinimakah, kinimakah se:, se: nese:wi:l,
<Sync time="217.931"/>
*por ejemplo** ke:meh *cuando, cuando** se:, tekiti se:, se:, se:, ke:ní:w nikihto:s, ne: *empleado de gobierno**,
<Sync time="227.929"/>
kimakah *nivacaciones no:. Yo:n *ivacaciones** toni kichi:wa yeh, 
<Sync time="231.712"/>
yowi monemi:lti:ti, moi:xpeta:ni:ti ne:wi:n,
<Sync time="235.176"/>
ke:yeh *porque** kimakatokeh yo:n, yo:n to:nal, yo:n to:nalmeh de i..., de inese:wi:l,
<Sync time="241.757"/>
para moi:xpeta:ni:s, para nemiti:w
<Sync time="243.928"/>
wa:n no: *igual** a a:nimahtsitsi:n, a:nimahtsitsi:n yehwa:n no: kipiah yo:n nese:wi:l 
<Sync time="248.012"/>
*por eso cada** xiwit sah no: kinimakah, yo:n chi:wa *de cuenta** kinimakah ke:meh i:n *cuando** tehwa:n tikihtoah, 
<Sync time="252.563"/>
se: *empleado de, de**, se: *empleado de gobierno** kimamakah *ni...nidescando**, no: mah tikihto:ka:n kise:wiah, no: pos yeh
<Sync time="258.655"/>
kimakah *ivacaciones** yeh monemi:lti:ti.
<Sync time="260.844"/>
Wa:n no: *igual** a i:n *fieles difuntos** yehwa:n no: kinimakah,
<Sync time="264.432"/>
a:nimahtsitsi:n yehwa:n no kinimakah nimin..., niminnese:wi:l.
<Sync time="267.4"/>
Chi:wa *de cuenta** ke:meskia no: se: *vacaciones** de yehwa:n no: yo:n to:nal,
<Sync time="271.236"/>
pero yehwa:n toni, tehwa:n nika:n ta:ltikpak, tein tikneltokah neli yo:n, tikihtowah no: pos,
<Sync time="276.063"/>
*qué bueno que** kinimakah *cada** xiwit, kinimakah inese:wi:l, 
<Sync time="278.889"/>
tehwa:n no: kipia ke tikinchatih 
<Sync time="280.405"/>
*porque de repente** no: te:chelna:mikiskeh, kihtoskeh "pos tikinkalpano:tih". Ne: a:mo tikitatih *en vivo, pero** pos*
<Sync time="287.039"/>
de todos modos** mah tikin..., mah tikchi:waka:n *lo que** ne:ka tiempo toweka:wkayo:we:ita:twa:n ki...kichi:wayah.
<Sync time="293.921"/>
Yo:n ne:ska:yo:t yehwa:n kita:lihte:wkeh para tehwa:n a:xka:n neji:n tikwi:katokeh *todavia** tehwa:n nehjó:n talna:miki:lis.
<Sync time="300.59"/>
Yo:n *persona** ki..., kipiaya ne: *ni..., nifamiliar**, 
<Sync time="305.506"/>
kipiaya se: *itio** wa:n, wa:n se: ia:wi,
<Sync time="313.291"/>
entó:s yo:n *itio** katka tel *malo**, 
<Sync time="316.657"/>
am..., tel a:mo teh kineltokaya, mm, kihtowa:ya mm, "tikchi:wati" kilia "tamal i:pa para tehwa tikwa:ti" kilia.
<Sync time="323.471"/>
"Tikchi:wati tapalo:l i:pa para teh tikwa:ti" kilia.
<Sync time="325.531"/>
"Ka:ni wa:la:ti kilia ne: mokni:w, 
<Sync time="327.137"/>
ka:ni wa:la:ti" kilia "ne: mokone:w takwa:ki yeh", kilia "ta: yeh yahki ka:mpa yahki" kilia "yeh, mati ka:n yetok" kilia "yeh" kilia. 
<Sync time="333.556"/>
"Ka:n ke:man tikitah" kilia, "ampo:wi:n" kilia "mah nento, ka:n kanah tikitah" kilia "ampo:wi:n mah te:chnohno:tsa" kilia,
<Sync time="338.377"/>
"yo:n" kilia, "*puro cuentos**" kilia. Pero** ne:, tein te:siwa:w ya *casi** isiwa:w de nehjó:n *persona**,
<Sync time="345.866"/>
pos yeh pe:wak motekipachowa, moyo:lkokowa kihtowa "*bueno pero**,
<Sync time="350.026"/>
ke:yeh ihkó:n ne:chna:nkilia ne: no..., no..., noyo:kichich" kihtowa, "pos ke:yeh ihkó:n ne:chna:nkilia yeh
<Sync time="356.796"/>
wa:n neh nikmattok" kihtowa "ke neli" kihtowa,
<Sync time="359.518"/>
"*porque** pos nochi:n, nochi:n, nochi ta:ltikpak, ta:ltikpaktokni:wan" kihtowah, "moli:niah, mokwehmolowah,
<Sync time="365.518"/>
kimattomeh *cada** xiwit mokwehmolowah, 
<Sync time="367.16"/>
pe:wa *desde, desde vigilia hasta** tamiti ne:n tapowalmeh
<Sync time="371.868"/>
kichi:wah yo:n ilwit wa:n ke:yeh ne:h ne: no...noyo:kich neh, nota:kaw ihkó:n ne:chnankilih" kihtowa.
<Sync time="377.86"/>
Entó:s yo:n siwa:tsi:n, yeh ne:chtapowihtoya yehwa *mismo** de n' *ifamiliar** de yo:n *persona**,
<Sync time="385.173"/>
entó:s yo:n *pobre, pobre** siwa:tsi:n pos pe:wak motekipachowa, tayo:koya, cho:ka
<Sync time="392.619"/>
wa:n pe:wak kilia, kilia *sabes qué** kilia, "xikwiti" kilia, "sikie:ra se:, se: piotsi:n" kilia, "wa:n 
<Sync time="398.213"/>
tikta:li:skeh" kilia "ampo:n sikie:ra taxkaltsi:n komo a:mo wel tik..., tikchihchi:wah" kilia "tamaltsi:n" kilia, 
<Sync time="403.387"/>
"ke:meh teki..., ke:meh kichi:wah seki nika:n *tovecinos** kilia "pos 
<Sync time="406.59"/>
sikiera tepisti:n" kilia "sikiera se: tepitsi:n pa:ntsi:n" kilia, "atoli:toh" kilia, "se: kahfesitoh 
<Sync time="412.373"/>
se:, kiera se: ko:ntsi:n tapalo:ltsi:n tikininchihchi:wili:tih" kilia, "topilwa:n" kilia "mah wi:kih ta: pos, 
<Sync time="418.032"/>
pos yo:n talna:miki:lis" kilia "pos nikita nochi ta:ltikpak" kilia, "tokni:wa:n" kilia, "nochi kichi:wah mokwehmolowah" kilia, motahtakowi:tih" kilia "wa:n tehwa:n" kilia "pos
<Sync time="425.238"/>
tehwa:n" kilia "ka:n teh nekwehmolo:lis" kilia.
<Sync time="427.787"/>
"Timaya:na" kilia, "teh", kilia, "titoli:na" kilia, "*por eso** ihkó:n" kilia, "tikchi:wasneki" kilia,
<Sync time="433.9"/>
kilia, "*bueno**" kilia, "pos komo a:mo ti, komo a:mo tine:chta:kamati" kilia "teh tikmati" kilia. 
<Sync time="440.402"/>
"Pero nikchi:wati kit" kilia, "neh". 
<Sync time="442.689"/>
Pos yo:n *pobre, pobre s..., pobre** siwa:t kikwito ...
<Sync time="448.277"/>
Kitsi:tskih se: piotsi:n tein ne: ipiotsi:n kipiaya wa:n, ki..., kimiktih wa:n kichihchi:w tapalo:ltsi:n wa:n ompa [ki]ketsak 
<Sync time="455.011"/>
ika se: nepan taxkaltsi:n, kita:lilih ne:n a:nimahtsi:n.
<Sync time="458.675"/>
kikwito se: *taza** kahfe:ntsi:n wa:n ompa kikechilih,
<Sync time="461.661"/>
kikwito seki kiltsi:n pos de a:mo onkak toni, kikwito kiltsi:n wa:n kinkechilih kiltsi:n ompa ne: ki...,
<Sync time="467.358"/>
*bueno**, yeh kichi:wa[k] *ico[stumbre], kichi:wak *icostumbre** kichi:wak italna:miki:lis ne:n *pobre** siwa:tsi:n,
<Sync time="472.487"/>
ke:yeh *porque** pos kitstok ne: seki:n ke:ní:w, ke:ní:w yetokeh
<Sync time="475.929"/>
pos kihtowa, "pos neh mah ihkó:n nipano" kihtowa "pos, a:mo, a:mo no: kwalne:si".
<Sync time="479.356"/>
Entó:s ne:n, te:ta:kaw yeh pe:wak, pe:wak wetska, pe:wak kiwetskilia, ah,
<Sync time="488.009"/>
"ka:n neli" kilia, "timokahkaya:wa" kilia, "ka:n neli a:kin wa:la:s" kilia.
<Sync time="492.67"/>
"Timokaya:wa" kilia, "teh". 
<Sync time="495.092"/>
Kilia "pos *solamente** sayoh *Dios** kimati" kilia, "neh nim..., 
<Sync time="498.348"/>
neh nikchi:wati" kilia, "*lo que** tein, tein niknemilih" kilia, "wa:n yo:n *Dios** kimati".
<Sync time="502.294"/>
"*Bueno, para** nikneltokas kit" kihtowa, "yo:n ta:gat, 
<Sync time="505.176"/>
para nikneltokas neh, nimote:kati i:n kalte:noh
<Sync time="509.249"/>
para nikitas ox neli wi:tseh o a:mo wi:tseh" kilia, 
<Sync time="513.271"/>
"xa: i:pa xolopihyo:t sah". Toni kichi:w yo:n ta:gat, 
<Sync time="517.421"/>
kikwik, kikwik, kikwik itapech wa:n mota..., motapechtih kalte:noh, 
<Sync time="520.916"/>
ompa mose:wi:ti, a:mo no: mose:wia, ta: takaktok ne: ki..., kinitstok ox neli wi:tseh o a:mo neli wi:tseh a:nimahtsitsi:n.
<Sync time="528.122"/>
*Merito, merito** ke:meh *las once y media de la noche**,
<Sync time="533.642"/>
kikaki, kikaki ihkó:n i..., icha:n para ne:paka monohno:tstiwi:tseh,
<Sync time="538.72"/>
mopa:ktihtiwi:tseh seki, seki *personas**, 
<Sync time="541.517"/>
mowetskitihtiwi:tseh ke:meh yo:n, ke:meh yo:n i:pa se: monohno:tsa, 
<Sync time="545.267"/>
se: wetska, se: pa:ki, tiowih ka:mpa tiowih tikalpano:tih, tinemitih,
<Sync time="548.51"/>
tifietsta:ro:tih, **o sea** tilwititih.
<Sync time="551.571"/>
Kikaki *más, más** taserka:rowah ya, ne: ka:mpa ikalte:noh *cerca** yehko ya
<Sync time="557.585"/>
pero miak, miak tokni:wan, seki pano:keh, 
<Sync time="561.199"/>
moxe:xelohkeh nika:mpa moketsakoh, seki moxelohkeh, seki yahkeh nipawi:n wa:n 
<Sync time="564.467"/>
"neh" kilia, "pos neh" kilia, "niow nika:wi:n nikitati no...., note:iskaltihka:wa:n" kilia, "ne:pa" kilia, 
<Sync time="569.528"/>
"ox ne:chchia" kilia, a:mo nechchiah" kilia, "pero neh niow kit" kilia. 
<Sync time="572.818"/>
Yeh kinkaktok ne:n, ne: *persona** ka:mpa ne: wetstok kit yeh.
<Sync time="577.845"/>
Ompa ke:mah kineltokak *cuando** ki:xahsi, wi:tseh ya ne: kalte:noh, 
<Sync time="584.072"/>
mowa:ltohtokah, mowa:ltohtokah na:wi:n kit,
<Sync time="588.818"/>
moxe:xelohkeh, seki wi:tseh para nika:mpa, seki yahkeh para ne:wi:n, ihkó:n moxe:xelohlkeh ompa yo:n
<Sync time="594.73"/>
ompa ke:mah, kineltokak. Me:wtiki:s, me:wak wa:n ke:mah kiahsito *iseñora**, pe:wak kit kilia ya."
<Sync time="602.199"/>
Kilia "ki:xti" kilia, "popo:ch" kilia, "wa:n xitapopo:chwi" kilia,
<Sync time="605.03"/>
"*porque**" kilia, "neli wa:lahkeh" kilia, "ne:n topilwa:n" kilia, "nika:n te:chkalpano:koh" kilia. 
<Sync time="609.915"/>
Kilia "neh a:mo teh nimolihtok" kilia, "neh nikinchi:wilih *lo que** tein nikinchi:wilih ya", kilia, "neh a:mo notekiw" kilia, "neh.
<Sync time="615.623"/>
A:mo tikneltokak" kilia "yo:n *cosa de** tehwa, neh a:mo nikmati ok" kilia "neh". 
<Sync time="619.773"/>
Pos mohka:miki a ne:n *persona**, pos kihtowa "pos ke:ní:w tikchi:watih, 
<Sync time="624.553"/>
ke:ní:w nikchi:wati" kihtowa. Wa:n monemili:ko ya *después** mah kinatendero:wa:ni a, mah kininchiani ika kwaltsi:n ke:meh,
<Sync time="631.878"/>
ke:meh seki kinchiah ne:wi:n mah no: iwki kinchiani.
<Sync time="634.649"/>
"Pos a:mo tikne..., a:mo tikneltokas" ne:chilwia "yo:n *vecino**, a:mo tikneltokas toni pasa:roh,
<Sync time="639.506"/>
yo:n kalpano:koh" kihtowa, "kichiakeh mah tase:wi, tamik ilwitsi:n 
<Sync time="646.592"/>
para mostika pe:wak kikokowa itsontekoh", kihtowa, "mahyá: yo:n mowik, 
<Sync time="652.146"/>
pe:wak kikokowa itsontekoh" kihtowa, wa:n kikwik se: toto:nik" kihtowa, "pero toto:nik *fuerte**.
<Sync time="657.854"/>
Wiptika" kihtowa, *este**, yo:n mo:stika, wiptika,
<Sync time="662.123"/>
ne: mote:kak a", kihtowa. Mikiti a" kihtowa, "e:yi to:nalika, tamik *todos santos**" kihtowa, wa:n no: mikik yeh.
<Sync time="672.17"/>
*Mismo** yehwa:n, *mismo** yehwa:n a:nimahtsitsi:n kikwite:wkeh,
<Sync time="675.895"/>
ompa ke:mah" kihtowa, "*vecinos**" kihtowah, "kineltokah, pe:wak kitsi:ntokah *bueno**,
<Sync time="679.747"/>
ke:yeh mikik, mikik tokni:w", kilia, "acha *vecino**" kilia "wa:n pos 
<Sync time="683.003"/>
pa:ktoya" kilia, "*apenas** te:chnohno:tstoya ihwa:k i:n to:nal". 
<Sync time="686.617"/>
Kilia, "pos ... Pe:wak kitatsi:ntokiah ya ne:n tein te:siwa:w ya, 
<Sync time="693.908"/>
"¿Ke:yeh, ke:ní:w? ¿Toni pasa:roh? ¿Ke:ní:w mochi:w?, ¿Toni ki..., kitekipachoh?,
<Sync time="697.607"/>
yeh pe:wak kinilwia ya ke:ní:w wa:n ke:ní:w pasa:roh nehjó:n *cosas**.
<Sync time="701.936"/>
mm*desde** ompa yo:n ta:ga...tagatsi:n kihtoh wa:n pe:wak ne:chtapowia,
<Sync time="708.188"/>
"neh" kihtowa, "a:mo semi telkato:liko" kihtowa, "nimitsye:kilia" kihtowa, "neh a:mo semi teltaneltoka" kihtowa, "neh, 
<Sync time="714.111"/>
pero lo que** tein kichi:wah, ki..., 
<Sync time="716.103"/>
tein kichi:wayah ne:ka *tiempo**" kihtowa, "*toabuelos**" kihtowa, "towe:ita:twa:n" kihtowa "neh nikchi:wa" kihtowa, 
<Sync time="721.334"/>
"ma:ski a:mo semi [ni]teltaneltoka" kihtowa, "neh pero nikchi:wa" kihtowa. 
<Sync time="725.127"/>
"Ke:yeh", kihtowa. "*Porque** ompa yo:n, ompa yo:n talna:miki:lis nikwik" kihtowa,
<Sync time="728.928"/>
"*cuando** nikitak" kihtowa, "toni ... Ne:chilwih" kihtowa, *no...noseñora** toni wa:n toni pasa:roh de n' *ifamilias**" kihtowa.
<Sync time="734.116"/>
*Por eso**" kihtowa, "a:xka:n tehwa:n" kihtowa, 
<Sync time="737.883"/>
"kipia ke tikonsegui:roskeh" kihtowa, "tikpiaskeh a:mo tikpiaskeh sempowalxo:chit" kihtowa, "kipia ke t'ta:li:skeh.
<Sync time="743.506"/>
Tikpiaskeh a:mo tikpiaskeh totakwalis" kihtowa, "kipia ke tehwa:n titaeka:nte..., titaeka:ntoskeh tehwa:n" kihtowa,
<Sync time="748.916"/>
*después** tosiwa:w" kihtowa. "Tosiwa:w" kihtowa "yeh para kichi:was, 
<Sync time="751.628"/>
*pero primero** tehwa:n tikte:mo:skeh" kihtowa, "toni, toni, toni kichihchi:waskeh" kihtowa, "kalihtik.
<Sync time="756.306"/>
Ma:ski semi a:mo miak" kihtowa, "pero sikie:ra tepitsi:n, sikie:ra ika tikinyo:lohpacho:ka:n pero, "kihtowa, 
<Sync time="760.967"/>
mah t'ta:li:ka:n" kihtowa.
<Sync time="762.729"/>
"Ke:yeh" kihtowa "*porque** pos, 
<Sync time="765.228"/>
momakaka:n *cuenta**, tehwa:n ... Yo:n to:nal" kihtowa, "i:pa yehwa:n para yehwa:n n' imi..., n' imilwiw" kihtowa
<Sync time="770.318"/>
"*por eso**" kihtowa, "mote:ne:wa *todos santos**" kihtowa, "*de los fieles difuntos**" kihtowa, 
<Sync time="774.443"/>
"ke:yeh *porque** yehwa:n yo:n to:nal kita:liah para takalpano:kih".
<Sync time="778.312"/>
Wa:n nikilia, "wa:n yo:n wi:tseh se: *tiempo** sah" nikilia, "*o** ahahchichi". "A:mo" kihtowa, "ahahchichi" kihtowa.
<Sync time="784.088"/>
"*Primero** wi:tseh" kihtowa "tein pilimeh" kihtowa, 
<Sync time="791.838"/>
"*angelitos**" kihtowa, "tein yo:n mikih" kihtowa, "pilimeh" kihtowa, "yehwa:n *primero** wi:tseh" kihtowa, "wa:ltaeka:nah,
<Sync time="797.707"/>
ompa" kihtowa, "mowa:ltohtokah ya kihtowa tein wehweimeh ya, 
<Sync time="801.1"/>
wehweimeh tikihtowah" kihtowa "yehwa ya tein, tein, tein *más**, tein *más este**, chika:wkeh ya" kihtowa.
<Sync time="807.761"/>
"Ihwa:k" kihtowa "*cuando mero** to:nal",
<Sync time="810.124"/>
kihtowa, "tikihtowa *mero** to:nal *de todos santos, vigilia**" kihtowa, "yehkoh" kihtowa "tein, tein pilimeh
<Sync time="815.329"/>
ihwa:k yo:n" kihtowa, "*mero** to:nal" kihtowa, "wi:tseh" kihtowa, "tein *mero** a:nimahtsitsi:n" kihtowa, "tein wehweimeh ya,
<Sync time="820.628"/>
wiptika" kihtowa, "wi:tseh" kihtowa, "tein yo:n" kihtowa, "mikih" kihtowa, "ohti", kihtowa, 
<Sync time="825.876"/>
"moe:lsi:miah" kihtowa, "moa:toktiah" kihtowa, "*o** kinimiktiah" kihtowa. "Nochi yo:n" kihtowa.
<Sync time="831.49"/>
"Yehwa yo:ni" kihtowa. 
<Sync time="833.759"/>
"Yo:n" kihtowa, "nochi kiwi:kah,
<Sync time="835.679"/>
*por eso** wi:tseh *por** tehtepitsitsi:n" kihtowa, "wa:ltaeka:nah ata pilimeh, n' ompa" kihtowa, "wi:tseh tein wehwei:n, 
<Sync time="840.518"/>
tein mikih ika kokolis. Ompa" kihtowa, "wi:tseh" kihtowa, "tein ke:meh yo:n tein, tein moa:toktiah", kihtowa, 
<Sync time="845.377"/>
"tein moelsi:miah ika, ika tai:la:tsi:n" kihtowa, 
<Sync time="848.625"/>
"ompa" kihtowa, "wi:tseh" kihtowa, "tein *último** ya wi:tseh" kihtowa, tein yo:n kinimiktiah ya" kihtowa.
<Sync time="853.686"/>
"Tein kinimiktiah" kihtowa, "kintsohtsontekih" kihtowa, "*o** kinimiktiah ika *tiros**" kihtowa,
<Sync time="858.602"/>
"yo:n" kihtowa, "yehwa tein *último** ya" kihtowa, "yehwa:n ika ta..., tayo:lohpachowah ya" kihtowa, "yo:n" kihtowa.
<Sync time="863.45"/>
"Tein a:mo mikih ika kokolis ok" kihtowa 
<Sync time="865.345"/>
"wa:n tein mikih ika kokolis" kihtowa, "yehwa nimitsilia neh" kihtowa, "wi:tseh" kihtowa, "tein *mero,mero** ihwa:k to:nal kihtowa.
<Sync time="869.997"/>
"*Mero todo santo, por eso**" kihtowa, "e:yi, e:yi to:nal" kihtowa, "kipia ke motohtokas.
<Sync time="876.505"/>
*Primero** tein, tein, tein nohne:lmeh" kihtowa, "ompa tein wehweyi:n" kihtowa, 
<Sync time="880.698"/>
"ompa" kihtowa, "tein, tein mikih" kihtowa, "ke:meh i:n kinimiktiah o moa:toktiah" kihtowa, "moe:lsi:miah" kihtowa.
<Sync time="887.836"/>
"E:yi to:nal, para na:wi to:nalika ke:mah" kihtowa, "momo..., moxehxehlowa ya" kihtowa, "yo:n tapalo:l" kihtowa,
<Sync time="894.122"/>
"yehwa tikihtowah tehwa:n" kihtowa, "tikimakatih" kihtowa "toto:ka:iwa:n" kihtowa "*o, 
<Sync time="898.613"/>
o tovecinos, o sea**, "tikinma..., tikineko:lti:tih ya yo:n tapalo:ltsi:n" kihtowa.
<Sync time="902.797"/>
"Yo:n" kihtowa, "yo:n nochi yo:n talna:miki:kilis", kihtowa, "yo:n, 
<Sync time="905.444"/>
yo:n se: talna:miki:lis" kihtowa, "de wehka:wkayo:..., wehka:wkayo:towe:ta:twa:n ya katka" kihtowa. "Yo:n talna:miki:lis 
<Sync time="911.395"/>
mah a:mo ke:man se: kielka:wa" kihtowa, 
<Sync time="913.908"/>
"pero kipia ke tikchi:waskeh, kipia ke" kihtowa, "tikintaxo:taltili:skeh ika *veladoras**, 
<Sync time="919.814"/>
ika *cerita** tikinchiaskeh, ika kopaltsi:n" kihtowa, "ika popo:chtsi:n. 
<Sync time="923.765"/>
Ke:yeh" kihtowa, "*porque** yehwa:n yehwa kinekih" kihtowa, "a:nimahtsitsi:n, 
<Sync time="928.287"/>
yehwa:n yehwa yo:n kinekih.
<Sync time="929.997"/>
A:mo kikwa:kih" kihtowa, "*porque** pos tein ne: 'ta:li:ti" kihtowa, "totoktsi:n taxkaltsi:n tikta:li:ti ne:pa" kihtowa, 
<Sync time="936.015"/>
"ompa tikahsiti:w" kihtowa, "iwki yetos, kihtowa.
<Sync time="938.194"/>
"Pero yehwa yo:n a:mo kwa:kih ke:meh i:pa tehwa:n titamahse:wah" kihtowa, "ekintsi:n titakwah" 
<Sync time="942.034"/>
kihtowa, "yehwa:n kihtowa wi:tseh sayoh kihtowa kihnekwikih kihtowa, 
<Sync time="945.424"/>
"ke:meh mahyá:, ke:meh *este** tikihto:ka:n tehwa:n iahwia:kka:yo ne:n takwalo:ltsi:n (tapalo:ltsi:n)" kihtowa.
<Sync time="950.908"/>
"Yehwa yo:n kihtowah *cuando, cuando** ki:sa itech ne:n itech tiko:mit" kihtowa, "mah se: ki:ki:xti wa:n mah se: ketsa" kihtowa, "alta:ri:xko" kihtowa.
<Sync time="959.727"/>
"Taxkaltsi:n" kihtowa, "totoktsi:n" kihtowa, "ne: kima:ta:liah" kihtowa, "wa:n mah kita:li:ka:n alta:ri:xko" kihtowa,
<Sync time="964.831"/>
"tapalo:ltsi:n" kihtowa "totoktsi:n popo:katiw" kihtowa, "mah kita:li:ka:n ne:pa" kihtowa, 
<Sync time="968.736"/>
"ke:yeh" kihtowa, "*cuando** wi:tseh ki..., *cuando** wi:tseh" kihtowa, "te:chkalpano:kih 
<Sync time="972.485"/>
to..., toa:nimahtsitsi:n" kihtowa, "yehwa:n kihtowa, 
<Sync time="975.576"/>
"kitila:nakih" kihtowa" "*puro, puro** iahwia:kka:yo ya sah" kihtowa, 
<Sync time="979.68"/>
"tein mah tikihto:ka:n tehwa:n tein popo:katok" kihtowa, "iahwia:kka:yo tapalo:ltsi:n. 
<Sync time="986.04"/>
A:mo kikwa:kih yehwa:n" kihtowa, "ihkó:n" kihtowa, "ke:meh kihtowah seki:n, 
<Sync time="989.484"/>
a:mo neltokas" kihtowa, "ka:n kikwah" kihtowa, 
<Sync time="991.559"/>
"ta: ihkó:n" kihtowa, "ke:meh niketsati, ke:meh kita:li:tih ihkó:n" kihtowa, "yetos,
<Sync time="995.2"/>
pero mah a:m..., a:mo timomakah *cuenta** tehwa:n" kihtowa, "ke:ní:w"
<Sync time="997.954"/>
kihtowa, "yehwa:n a:mo takwa:ki:wih ke:meh tehwa:n titamahse:wah ok.
<Sync time="1000.817"/>
Ta: yehwa:n wi:tseh" kihtowa,"sayoh" kihtowa,
<Sync time="1003.217"/>
"kiih..., kiihnekwikih tapalo:ltsi:n *o** taxkaltsi:n" kihtowa, "wa:n ke:mah" kihtowa, "yehwa:n ya panowah, yowihya" kihtowa,
<Sync time="1008.671"/>
"yehwa yo:ni" kihtowa, "semi telimpo:rtah 
<Sync time="1011.779"/>
wa:n semi teltaeka:ntok" kihtowa, "n' popo:chtis:n" kihtowa, "wa:n tane:xtsi:n" kihtowa, "yehwa yo:n e:yi taman" kihtowa,
<Sync time="1018.548"/>
"takwalo:tsi:n [tapalo:ltsi:n]" kihtowa, "popo:chtsi:n" kihtowa, "wa:n ta..., ta..., ta..., ne:n ta..., 
<Sync time="1023.013"/>
mah se: kintaxo:taltili" kihtowa, "ika ne:n *cerita** kihtowa, "ika *veladora**" kihtowa, "nochi yo:n" kihtowa. 
<Sync time="1027.786"/>
"Ke:yeh" kihtowa "yehwa:n ... Wa:n tehwa:n" kihtowa, "totalna:miki:lis" kihtowa, "yehwa sah yo:ni" kihtowa,
<Sync time="1031.675"/>
"pero tein ne: ke:man" kihtowa, "towe:ita:twa:n" kihtowa, "a:mo kinchiaya iwki sah, 
<Sync time="1036.313"/>
kinchia yah" kihtowa, "ika *rosario**" kihtowa.
<Sync time="1038.743"/>
"*Desde** pe:wa kihtowa *de vigilia**" kihtowa,
<Sync time="1041.692"/>
"*hasta** e:yi to:nalika" kihtowa "taresa:rohtokeh" kihtowa.
<Sync time="1046.1"/>
Taresa:rowah kwalka:n, taresa:rowah nepantah, taresa:rowah tio:tak kihtowa,
<Sync time="1050.162"/>
"yo:n" kihtowa, "kininma:ktiliah" kihtowa, "ne:n *oraciones**" kihtowa, "kininma:ktiliah "*rosarios**" kihtowa, "a:nimahtsitsi:n.
<Sync time="1055.491"/>
Ke:yeh, yo:n ke:meskia yehwa yo:n ika kinintahpalowah" kihtowa, "yehwan, ika kinchiah" kihtowa, 
<Sync time="1060.905"/>
"yehwa yo:n" kihtowa, "tehwa:n" kihtowa, "*lo que** tehwa:n, *lo que** tein tikpiah tehwa:n a:mo nochi tikchi:wah" kihtowa, "yo:n" kihtowa, 
<Sync time="1066.541"/>
"tehwa:n tikinchiah" kihtowa, "ika taxkaltsi:n" kihtowa, "ika tapalo:ltsi:n" kihtowa, "ika tane:xtsi:n" kihtowa, "ika popo:chtsi:n
<Sync time="1071.525"/>
wa:n yo:n a:mo iwki iwi:kal" kihtowa, "yo:n iwi:kal" kihtowa, "kipia ke tikinchi:wili:s se: *rosario**.
<Sync time="1075.664"/>
tikinchi:wilia kwalka:n" kihtowa, "wa:n tikinchi:wilia nepantah wa:n tikinchi:wilia tio:tak", kihtowa, "*rosario** 
<Sync time="1079.707"/>
ke:yeh para ika tikichia ya" kihtowa, "yeh yo:n" kihtowa. 
<Sync time="1083.232"/>
"Yo:n yehwa:n" kihtowa, "ika, i...i..., yo:n ke:meskia ika tikinohno:tsa" kihtowa, "teh",
<Sync time="1086.693"/>
Kihtowa, "'chi:wa *de cuenta** tikin..., ke:meskia timoi:xistokeh timonohno:tstokeh" kihtowa, "yehwa yo:n" kihtowa, "yehwa:n kinekih" kihtowa.
<Sync time="1092.327"/>
"Miak, miak tokni:wa:n" kihtowa, "yehwa kichi:wah" kihtowa, 
<Sync time="1096.026"/>
"pero nika:n tehwa:n a:mo nochi tikchi:wah, 
<Sync time="1097.859"/>
tehwa:n" kihtowa, "yehwa ya i:n", kihtowa, "yo:n, takwaltsi:n sah" kihtowa, "wa:n tipanowah ya" kihtowa.
<Sync time="1102.34"/>
"*pero bueno**" kihtowa, "sikie:ra tikchi:wah" kihtowa, 
<Sync time="1104.86"/>
"pero pos telsemi" kihtowa, "mah nik..., nikikinakato teisá: *porque** nipa:ktok neh, [mah] nikito,
<Sync time="1110.494"/>
ke a:mo nikneltokati *o** nikihtohto *cosas** tein a:mo kwaltsi:n para yehwa:n" kihtowa, "pos 
<Sync time="1114.525"/>
ompa yo:n nochi" kihtowa, "a:mo kwaltia" kihtowa. 
<Sync time="1117.293"/>
"*Por eso**, kihtowa, "nika:n ta:ltikpak" kihtowa, 
<Sync time="1119.559"/>
"te:chka:wilihte:wkeh yo:n talna:miki:lis towe:ita:twa:n, towehka:wka:yowa:mpoywa:n katka" kihtowa, 
<Sync time="1124.517"/>
"para mah a:mo moelka:wa" kihtowa, "yo:n *costumbre**". 
<Sync time="1129.335"/>
"Mah sayoh timonemili:ka:n" kihtowa, "tehwa:n" kihtowa,
<Sync time="1133.011"/>
"*cuando** titamahse:wa" kihtowa, "*cuando** onkak tamahse:walis" kihtowa, "tietokeh *ticontentos** kihtowa, "onkak toni tikwa:skeh
<Sync time="1138.84"/>
wa:n *cuando** a:mo teh toni tikmahse:waskeh titayo:koyah" kihtowa, "*porque** ke:yeh, 
<Sync time="1142.684"/>
pos a:mo onkak toni tikmahse:waskeh. 
<Sync time="1144.646"/>
*Entonces** ne: a:nimahtsitsi:n no: *igual** a" kihtowa, "mah wi:kih" kihtowa, "wa:n mah a:mo onka toni kimahse:waskeh pos mah sayoh mokepakih sah,
<Sync time="1150.419"/>
pos yehwa:n no: motekipacho:skeh". Kihto:skeh, "*bueno** pos, 
<Sync time="1153.346"/>
a:mo neli, a:mo neli timotasohtah 
<Sync time="1155.692"/>
wa:n para moita ke neli tikintasohtah" kihtowa, "a:nimahtsitsi:n" kihtowa, "*o tofamilias**" kihtowa, "*o tovecinos o toamigos**
<Sync time="1161.727"/>
tikinchiah" kihtowa, "ika nehjó:n, ika nehjó:n talna:miki:lis", kihtowa. 
<Sync time="1165.861"/>
"Wa:n yo:n nochi iwi:kal" kihtowa, "ximonemili teh" kihtowa, 
<Sync time="1173.731"/>
"ke:ní:w" kihtowa "*cuando** timaya:na teh" kihtowa, 
<Sync time="1177.06"/>
"wa:n *cuando** mitswa:ntih se: taxkaltsi:n" kihtowa, "ke:ní:w timomachilia" kihtowa. 
<Sync time="1181.382"/>
Nikilia, "pos kwaltsi:n" nikilia, 
<Sync time="1183.944"/>
"*hasta** no: nikintasohka:matilia kih...," nikilia, "neh"  nikilia.
<Sync time="1187.451"/>
"tikintasohka:matilia miak, *es que** ne:chwa:ntih" nikilia, "niminsiowi:lis, ne:chwa:ntih nimin...nimintekitsi:n" nikilia, "no:
<Sync time="1193.675"/>
 *entonces** neh nimoka:wa nikonte:ntoh" nikilia, 
<Sync time="1196.48"/>
"*hasta** ina:wak *dios**" nikilia, "no: nimota:tawtia", nikilia, 
<Sync time="1199.332"/>
"pos nikintasohka:matilia ina:wak *todios** yehwa:n ne:" nikilia, "*porque** pos 
<Sync time="1202.468"/>
ne:chwa:ntikeh nimin..., nimin..., niminsiowi:lis" nikilia. 
<Sync time="1205.601"/>
"Pos no: *igual** a" kihtowa, "a:nimahtsitsi:n" kihtowa, "yehwa:n" kihtowa.
<Sync time="1209.005"/>
"A:nimahtsitsi:n" kihtowa, "yehwa:n no: *igual**" kihtowa. 
<Sync time="1211.417"/>
"Yehwa:n a:mo wi:tseh" kihtowa, 
<Sync time="1213.323"/>
"ke:meh ekintsi:n tehwa:n nika:n timonohno:tstokeh" kihtowa, 
<Sync time="1215.295"/>
"pero no: wi:tseh" kihtowa, "niminespiritu,
<Sync time="1217.66"/>
 hina:lmah" kihtowa, de yehwa:n" kihtowa, "*porque** yehwa:n kip..., 
<Sync time="1220.334"/>
tehwa:n" kihtowa, "tikpiah" kihtowa, 
<Sync time="1222.371"/>
"mahyá: yo:n se:... Chi:wa *de cuenta**" kihtowa, "mahyá: yo:n se: *radio**" kihtowa.
<Sync time="1227.876"/>
"Mahyá: yo:n se: teposkakawat" kihtowa, tehwa:n" kihtowa, 
<Sync time="1231.533"/>
"tikpiah" kihtowa, "titahtowa wa:n tiwetskah wa:n tipa:kih" kihtowa 
<Sync time="1235.406"/>
"*porque** tik..., tikpiah tonika tik..., timo..., te:..., te:chyo:lchika:wtokeh toihtik" kihtowa.
<Sync time="1240.133"/>
"Pero komo se:wik" kihtowa "toyo:loh" kihtowa, 
<Sync time="1243.037"/>
"wa:n a:mo onkak to..., a:mo onkak toni kakistis" kihtowa, "a:mo tikakistih ok tehwa:n. 
<Sync time="1246.891"/>
ke:meh se: teposkakawat" kihtowa. "*Por ejemplo** se: *radio**" kihtowa, "xikta:lili *pilas**" kihtowa, 
<Sync time="1252.047"/>
"kakistis" kihtowa, "*porque** ke:yeh" kihtowa, "yol..., yo:li" kihtowa, "ika yo:n, 
<Sync time="1255.995"/>
ika yo:n, ika yo:n te..., ika yo:n n' tepos" kihtowa.
<Sync time="1259.044"/>
"Wa:n a:mo xiki:xtili wa:n a:mo teh xikta:lili" kihtowa, "pos miki" kihtowa, n' "tepos, 
<Sync time="1262.325"/>
a:mo no: kakisti ok *porque** ke:yeh a:mo no: kipia tonika mochika:was.
<Sync time="1265.09"/>
A:mo no: kipia iyo:lchika:wka:yo" kihtowa, "*igual* a tehwa:n, 
<Sync time="1267.788"/>
komo a:mo tikmahse:wkeh taxkaltsi:n" kihtowa, "wa:n a:mo tikpiah toyo:lo" kihtowa, "toa:nimahtsi:n" kihtowa, 
<Sync time="1272.429"/>
"se:wik, takwowtamati" kihtowa, "tehwa:n" kihtowa, "a:mo teh tivale:rowah tehwa:n,
<Sync time="1276.952"/>
¿Ke:yeh?" kihtowa, 
<Sync time="1278.722"/>
"*porque** yehwa" kihtowa, "tamattok", kihtowa, 
<Sync time="1280.766"/>
"tamattok" kihtowa, "toyo:lo" kihtowa, "tehwa:n mahyá: yo:n se: kakawtsi:n sah" kihtowa. "Tehwa:n" kihtowa, 
<Sync time="1285.347"/>
"wa:n *cuando** timikih", kihtowa, "*por eso**" kihtowa, "*cuando** timikih", kihtowa, 
<Sync time="1289.69"/>
"tiyo:lika..., tiyo:likatantiowih, tiyo:likatantiowih" kihtowa.
<Sync time="1292.786"/>
"*Porque** ke:yeh" kihtowa, "yo:lik" kihtowa, "para ki:stiw" kihtowa, "ne:n *alma**", kihtowa, "yowi.
<Sync time="1297.072"/>
Yowi n' *alma**" kihtowa, "ihkó:n" kihtowa, "tamattiw. 
<Sync time="1299.421"/>
¿*A poco** a:mo ke:man tikita" kihtowa, "ke:ní:w *cuando** miki se: ... Miki se: tokni:w?". 
<Sync time="1303.777"/>
Nikilia, "pos *la verdad**" nikilia, "neh a:mo ke:man nikita". 
<Sync time="1307.574"/>
Kihtowa, "*cuando** miki se: tokni:w" kihtowa, "*primero**", kihtowa, "yowi", kihtowa. "Se:wi", kihtowa.
<Sync time="1314.074"/>
"Se:wi" kihtowa, "yo:n se:wi" kihtowa. 
<Sync time="1317.498"/>
"*Después**", kihtowa, "sepa moli:nia" kihtowa, 
<Sync time="1320.212"/>
"ke:yeh" kihtowa, "*porque** yo:likaki:stiw, yo:likatantiw", kihtowa, "yo:likatantiw", kihtowa, 
<Sync time="1324.712"/>
"yo:lika..., mahyá: mah tikihto:ka:n tehwa:n yo:likase:wi" kihtowa, "ne:n *cuerpo**" kihtowa. 
<Sync time="1329.298"/>
"No: *igual a" kihtowa, "n... tikihtowah tehwa:n" kihtowa, 
<Sync time="1332.543"/>
"*porque** pos ke:meh se: tepos" kihtowa "*cuando** pe:wa pa:ti a" kihtowa, "ni:n..., niyo:lchika:wa" kihtowa, "*por ejemplo
<Sync time="1337.695"/>
pilas**" kihtowa, "komo t'ta:lilih" kihtowa, "*baterías**" kihtowa, "ne: *radio**" kihtowa,
<Sync time="1341.162"/>
"*cuando** pe:wa pa:ti a", kihtowa, "se:se:wi", kihtowa, "se:se:wi.
<Sync time="1343.841"/>
*de una vez que** se:w"i kihtowa, 
<Sync time="1345.315"/>
"*una vez que** pa:ti" kihtowa, "se:wi" kihtowa, "wa:n tami" kihtowa, "*igual** a tehwa:n no:" kihtowa.
<Sync time="1349.423"/>
"*Cuando** pe:wa se:wi a" kihtowa "toyo:lo, 
<Sync time="1351.535"/>
pe:wa mahyá: yo:n tikihtowah tehwa:n tise:se:wtiowih, tise:se:wtiw toyo:lo" kihtowa,
<Sync time="1355.972"/>
"ihwa:k ke:meh *cuando** pe:wa tantiw a chika:walis de tehwa:n, mm. 
<Sync time="1360.199"/>
Entó:s ompa i:x..., ompa yo:n x' momaka *cuenta**" kihtowa, "teh, 
<Sync time="1362.584"/>
ke:ní:w etok" kihto[wa], "ke:ní:w tietokeh tehwa:n" kihtowa, "ke:ní:w tichihchi:wtokeh" kihtowa.
<Sync time="1366.61"/>
"*Igual** a" kihtowa, "yehwa i:n" kihtowa, 
<Sync time="1368.901"/>
"n' *alma**" kihtowa, "yo:n ke:meh te:chtapowiah towe:..., [to]we:ita:twa:n" kihtowa, "*alma** yeh yowi ka:mpa yowi, 
<Sync time="1373.296"/>
kito:katih *cuerpo, pero alma** yeh, 
<Sync time="1375.718"/>
*sabrá dios** ka:ni, ka:ni *dios** kita:lia" kihtowa, "*pero todios**" kihtowa, "yeh kimattos ka:ni kita:lia yo:n *alama**" kihtowa, 
<Sync time="1381.409"/>
"wa:n miak tikneltoka wa:n neh niki:xehekowa" kihtowa, "ke neli eski" kihtowa,
<Sync time="1385.608"/>
"*porque** ke:yeh, tehwa:n" kihtowa, "tichihchi:wtokeh ke:meh *todios** kih..., 
<Sync time="1389.147"/>
se: *ejemplo** ximomaka *cuenta**" kihtowa, 
<Sync time="1391.775"/>
"*cuando** kihtohkeh" kihtowa, "kimiktihkeh todios" kihtowa, 
<Sync time="1395.421"/>
"kimiktihkeh *todios**" kihtowa, "wa:n kita:lto:kkeh" kihtowa, "no: kita:lpacho:toh ne: mokaya:wkeh tokni:wa:n, 
<Sync time="1401.613"/>
pero ompa a:mo neli" kihtowa, 
<Sync time="1403.503"/>
"*espiritu santo**" kihtowa, "yeh" kihtowa, "moki:xtih wa:n yahki ka:mpa yahki" kihtowa, 
<Sync time="1407.63"/>
"yeh yetok ka:mpa yetok" kihtowa,
<Sync time="1409.391"/>
"*mientras** yehwa:n mokaya:wkeh" kihtowa, "ne:n, 
<Sync time="1411.582"/>
n' todio:s" kihtowa, "ne:n todio:stsi:n yeh" kihtowa, "kipacho:toh, totio:tsi:n" kihtowa "kipacho:toh, totahtsi:n ne: ta:lpachiwtok kihtowa ompa moka:w a.
<Sync time="1418.579"/>
A:mo mela:w" kihtowa, "yeh" kihtowa, "kimattkeh ihkó:n" kihtowa, "pero yeh yahki ka:mpa yahki" kihtowa,
<Sync time="1422.985"/>
yetok" kihtowa, "ka:mpa yetok" kihtowa, "*igual** a tehwa:n *to...tocuerpo.
<Sync time="1426.323"/>
Tocuerpo** moka:wa nika:n *pero toalma**" kihtowa "yowi ka:mpa yowi" kihtowa.
<Sync time="1429.46"/>
"Entó:s ompa" kihtowa, "yo:n timomakaka:n *cuenta** ta: i...,
<Sync time="1431.837"/>
ma:ski semi se: teltohto:ntoh" kihtowa, "pero mah timomakaka:n *cuenta** ke:ní:w tietokeh ta:ltikpak" kihtowa.
<Sync time="1436.846"/>
Wa:n yo:n *persona** tein ne:chnohno:tstoya semi telkwa:tamattok wa:n nimolwia neli, nikilia, "tikpia *razón**" nikilia.
<Sync time="1442.772"/>
"Neh a:mo semi nitai:xmati" nikilia, "pero
<Sync time="1445.135"/>
nikaki" nikilia, "ke:meh nane:chtapowiah wa:n mah se: momaka *cuenta**, 
<Sync time="1447.815"/>
kit" nikilia, "mah se: tachia ta:ltikpak ke:ní:w tachihchi:wtok" 
<Sync time="1449.794"/>
nikilia, "wa:n ke:ní:w tietokkeh wa:n ke:ní:w tiahtokeh" nikilia, "wa:n yo:n neltoka neli neh" nikilia.
<Sync time="1454.653"/>
*Desde** ompa yo:n nimomakak *cuenta** neh 
<Sync time="1457.114"/>
*por eso** a:xka:n neh *cada** xiwit,
<Sync time="1461.163"/>
ma:ski a:mo semi nikpia, ma:ski a:mo semi *dios** ne:chtayo:kolia, lo po[co]**, lo..., tehtepitsitsi:n tein *dios** ne:chtayo:koli:s, neh *cada** xiwit nikintachichi:wia ne:n a:nimahtsitsi:n.
<Sync time="1469.424"/>
Nikte:mowa xo:chitsi:n, nik..., seki tein nika:ketsa wa:n seki tein nikma:ihkiti ne:n, ne:n ... Nikma:ihkiti *altar**, nikchihchi:wa.
<Sync time="1477.962"/>
*Entonces** no: nikchi:wa, ma:ski a:mo semi miak, *pero bueno** tik..., tikonsegui:rowa ne:n, tikte:mowah n' tapalo:ltsi:n
<Sync time="1484.16"/>
n' taxkaltsi:n wa:n n' ta:liah, 
<Sync time="1485.818"/>
tamaltsi:n ta:liah, nakatsi:n *o** 
<Sync time="1487.491"/>
tein weli ihkó:n, *pero bueno**, ma:ski tehtepitsitsi:n *pero bueno** sikie:ra se: kimattok se: kichi:wa n'... 
<Sync time="1491.922"/>
*costumbre de n' de wehka:wkayo:towe:ita:twa:n te:chne:xtilihte:wkeh yehwa yo:n semi telimportah mah a:mo se: kelka:wa.
<Sync time="1498.891"/>
A:mo n' mati ok ox oksé talna:miki:lis ne:chtatsi:ntoki:s, 
<Sync time="1501.825"/>
pos neh pané: nikmati pané: ompa tiktamiihtokeh pero xa: *de repente** tikpias oksé: tatsi:ntokalis, mm.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>