Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/tosepan/zzRecordings-transcriptions_Transcriptions_2015-04-16/Cazas/Chilc_Cazas_RMM302_posaal_2010-07-17-a_ed-2015-03-10.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="TEPOXMANANIJ" audio_filename="Chilc_Cazas_RMM302_posaal_2010-07-17-a" version="7" version_date="150323">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Amelia Domínguez Alcántara" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Rubén Macario Martínez" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="1007.377">
<Turn startTime="0" endTime="9.718" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
Axka:n tiknekiskia xite:chtapowi, tikihtowa ke teh, tehwa:tsi:n weli tikinki:tskia chiktehmeh.
<Sync time="5.078"/>
Tiknekiskia xite:chtapowi ke:ní:w tikchi:wa, ne:n, ke:man tikinki:tskia.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="9.718" endTime="327.814">
<Sync time="9.718"/>
Mm. *Es que** ne:ka, ne:ka *tiempo, cuando** tehwa:n tipi:pil ok katka,
<Sync time="14.827"/>
tikitayah tehwa:n, *este**, to..., tota:ywa:n ke:ní:w kinchi:wayah, kintsi:tskia:yah yo:n okwiltsitsi:n,
<Sync time="21.978"/>
yo:n okwiltsitsi:n mono:tsah, *este**, kwitatohtokmeh.
<Sync time="26.168"/>
Entó:s yo:n ka:mpa, ka:mpa tapachowa yo:n okwiltsi:n,
<Sync time="29.855"/>
tikmattokeh ka:mpa tapachowa n' okwiltsi:n tik..., tik..., kwali se: kinki:tskia ompa ika yo:n kiliah posa:l.
<Sync time="35.855"/>
Yo:n posa:l kito:ka:ytiah, żke:yeh kito:ka:itiah posa:l? *porque**
<Sync time="39.82"/>
kil..., kilpiliah se:, kita:liah mahyá se:, mahyá: se:, mahyá: se:, kitapowah *pues**, kilpiah wa:n kitapowah.
<Sync time="47.773"/>
*Entonces cuando** yo:n ho:rah kalakikia yo:n ihwa:k to:nal kalakiki a *pajarito**, ne:n chiktehtsi:n ka:mpa mo..., ka:mpa nankitah
<Sync time="53.789"/>
yowi motate:moli:ti wa:n wi:tsa ya, wi:tsa ya itech ne:n i..., n' i..., itapech. 
<Comment desc="En este contexto no existe itapech, se usa más itapahsol"/>

<Sync time="58.117"/>
*Entonces** yo:n, yo:n bosa:ltsi:n a:mo kita.
<Sync time="62.961"/>
Yo:n bosa:ltsi:n, *este**, a:mo kita *cuando** yeh wi:tsa
<Sync time="68.32"/>
wa:n mokalaki:ki itech n' itapahsol wa:n *cuando** sepa ihwa:k ki:ste:wati a
<Sync time="72.555"/>
*entonces** n' okwiltsi:n mopilowa itech, ne:n, mopilowa itech i..., ne:n, posa:ltsi:n wa:n de *cuando** motila:nte:wa ya entó:s molpia.
<Sync time="79.837"/>
Motili:ntia. Wa:n *después** de yo:n motili:ntia pos a:mo wel ki:sa ok.
<Sync time="84.259"/>
Ihwa:k *cuando** ki:sasneki pos a:..., a:mo wel, a:mo wel ki:sa, żke:yeh? *porque** ompa moti:tila:ntok sayoh.
<Sync time="89.197"/>
*Entonces cuando** tehwa:n tiowih tikitatih ya, tia:yah tehwa:n tikitatih ya, entó:s tikitah okwiltsi:n ompa pilkatok a.
<Sync time="94.197"/>
Entó:s tein tikchi:wayah tehwa:n tikwiah wa:n tikchipa:wayah wa:n tikmahse:wayah *porque** pos tikmattokeh ke nehjó:n okwiltsitsi:n no: we:lkeh.
<Sync time="102.416"/>
Wa:n ihwa:k yo:n tikchihchi:wah,
<Sync time="106.916"/>
*primero** se: kitekiti, ne:n, ikwitapi:l, ne:n, *caballo** tein yo:n *más** we:weyak.
<Sync time="111.728"/>
Yo:n, xa: tikitani ke:mansá: yo:n ikwitapi:l *caballo** tein i..., n' iekapayo,
<Sync time="117.322"/>
we:weyak. Mm. *Entonces** se: kiteki, se: ki..., se: kintekilia *caballitos** wa:n yo:n n' tapialtsitsi:n se: kintekilia wa:n se: kimali:na.
<Sync time="124.713"/>
Se: kimali:na, se: kichi:wa mahyá: se: *hilito**.
<Sync time="127.431"/>
Pero de ixe:yi *o** de, de i:xna:wi, para a:mo kikoto:na ne:n o..., ne:n chiktehtsi:n ihwa:k *cuando** mopilo:ki.
<Sync time="133.853"/>
Entó:s ompa yo:n se: kimali:na wa:n ke:mah se: kilpilia ya. Se: kilpilia
<Sync time="138.197"/>
para yehwa ya okwiltsi:n ika mo..., ika mopilowa ya.
<Sync time="142.541"/>
A:xka:n oksé: yonkak de miak, miak taman, miak taman, *este, este**, para se: kinkwis yo:n okwiltsitsi:n.
<Sync time="152.353"/>
Onkak se: kwitatohtok, tehwa:n tikiliah ochpa:n.
<Sync time="159.088"/>
Yo:n ochpa:n kichi:wa, se: kichi:wa se: ki..., kow..., se: kiteki kowtsitsí:n,
<Sync time="164.291"/>
wa:n ke:mah se: ki..., se: kichi:wa ihkó:n, mahyá: se: kitohto:ka.
<Sync time="167.666"/>
Se: kitohto:ka wa:n, se: kitohto:ka wa:n se: kita:lilia, ne:n, ne:n, i..., i..., n..., yehwa n' de *mismo** yo:n bosa:ltsitsi:n no:.
<Sync time="174.838"/>
*Mismo** yehwa bosa:ltsitsi:n se: kita:lilia, se: kilpilia
<Sync time="177.463"/>
ka:mpa ..., wa:n se: ki.... *Primero** kihtowa se: kita:lilia ihkó:n yo:n korra:ltsi:n.
<Sync time="181.485"/>
Tehwa:n tiki..., tehwa:n tikiliah tik..., tikwi:pa:nah yehwa ya kiliah 'wito:n' por se: kwi:pa:na, *este**, ne:n 'ochpa:n' kiliah *porque** se: kwi:pa:na yo:ni korra:l.
<Sync time="189.016"/>
Entó:s se: kwi:pa:na yo:n *corral** ihkó:n se:, kwali se: kitekpa:na wa:n ompa tate..., ompa se: ka:wilia ya se:
<Sync time="193.905"/>
mahyá: se: i..., ka:mpa, ka:mpa na:lkalaki okwiltsi:n,
<Sync time="196.985"/>
se: ka:wilia ka:mpa mahyá: se: ohti.
<Sync time="199.751"/>
Tatahko de yo:n, de yo:n, de: yo:n, *este**, n' ochpa:n kilwiah
<Sync time="203.861"/>
se: kita:lia xokotsi:n, kiera e:yi xokot tatahko de yo:n ochpa:n kiliah.
<Sync time="209.22"/>
Entó:s ihwa:k kalakiki n' okwiltsi:n, entó:s yeh kiitstiw ne:n takwalo:t ka:mpa yetok,
<Sync time="214.814"/>
n' xokotsi:n ka:mpa se: kita:lilia ne: xokotsi:n *o** pahpatatsi:n, *a ver** toni se: kita:lili:s.
<Sync time="219.939"/>
Entó:s *claro que** n' okwiltsi:n de maya:ntiwi:ts yeh kalaki, yeh kite:mowa ka:nikawí:n na:lpano:s, ka:nikawí:n kalakis.
<Sync time="226.408"/>
Pos ihwa:k kalakiki a, yeh kite:mowa para kalakiti, ihwa:k kalakiti a *entonces**, ne:n, yehwa yo:n posa:ltsi:n 
<Sync time="234.857"/>
mo..., mometskalakia *o** mokechkalakia wa:n yowi motila..., yowi kahsiti ne:n takwalo:t, entó:s ompa mopilowa ya.
<Sync time="241.372"/>
*Entre** ohka:n, ne:wi:ni *o** nika:wi:ni, ka:mpa se: kinekis kwali se: kita:lia ompa yo:n no:, n' yo:n, yo:n ochp..., ochpa:n kilwiah.
<Sync time="250.122"/>
Entó:s ompa yo:n, komo tiah niman tikitato, *todavia** tikahsiti:w okwiltsi:n yo:ltok.
<Sync time="255.903"/>
Wa:n komo tiknehneki wa:n tikwelita pos tika:wa.
<Sync time="259.423"/>
Tik..., tik..., we:noh, tik..., tikitstok ompa no: okwiltsi:n. Se: ki..., se: kika:wa *pues** mah yo:lto.
<Sync time="263.559"/>
Wa:n koma:mo se: o:rahtik, koma:mo semi se: ihsiwkatsi:n se: ihsiwka kah..., kahsito *entonces** ihwa:k se: ahsis miki..., i:pa mikik a.
<Sync time="270.059"/>
Pero a:mo *porque** mikik a tikihto:tih *pues** mah moa:wilchi:wa yo:n okwiltsi:n *sino que todavia** tikwah. Kwali se: kichipa:wa wa:n se: kimahse:wa ok. Ke:mah.
<Sync time="279.105"/>
Yehwa yo:n, yehwa yo:n te:..., tikitayah, *bueno** neh ne:chmachtihkah *notiohwa:n**.
<Sync time="282.309"/>
Ne:, ne:ka *tiempo** ke:meh yehwa:n no: semi ika tekitiah no: yo:n okwiltsitsi:n *porque** pos
<Sync time="286.263"/>
se:sepa ke:meh i:n tik..., se: kinahwia:kmati *porque** yehwa:n no: taman we:lkeh.
<Sync time="291.815"/>
A:mo *igual** we:lik ke:meh se: piotsi:n, *porque** se: piotsi:n no: taman we:lik
<Sync time="294.94"/>
wa:n se: chiktehtsi:n ke:meh yo:n nimitsilia kwitatohtok *o**
<Sync time="297.94"/>
yehwa *lo que, lo que es** yo:n chiktehtsitsi:n
<Sync time="300.674"/>
no:, no: taman we:lkeh.
<Sync time="302.191"/>
Telahwia:keh neh nikilia *cuando** se: kinin..., se: kinchipa:wa wa:n se: kintipawa:tsa wa:n se: kita:lia na..., ne:n, n' a:ko:lin, mah se: 'kwe:choli
<Sync time="311.066"/>
wa:n iwa:n sakiera se: chi:lpitsa *o** chi:ltekpin ke:meh a:xka:n onkak chi:ltekpin.
<Sync time="315.847"/>
Mah se: kwe:choli wa:n mah se: kime:diokoko:li kwaltsi:n we:lik, no: ahwia:k.
<Sync time="319.658"/>
Yehwa yo:n a:mo nikmati xa: oksé: talna:miki:lis nak..., nane:chtahtani:skeh pos ho:rah nika:n etok.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="327.814" endTime="335.136">
<Sync time="327.814"/>
I:pa sioh kwitatoh..., kwitatohtok..., kwitatohtokmeh tikinkwiah ika yo:n *este, n' caballo** ikwitapi:l.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="335.136" endTime="361.095">
<Sync time="335.136"/>
Ke:mah, tehwa:n i:pa *solamente** yehwa sah ika yo:n tikinkwiah kwitatohtokmeh *porque** tikmatis ke: yehwa:n, yehwa:n kimattokeh toni kikwah.
<Sync time="343.935"/>
żKe:yeh? Ke:meh i:n *tiempo** de xokot,
<Sync time="347.734"/>
onkak xokot yehwa tehwa:n tik.... Wa:n *siempre** yehwa:n *lo más** tehwa:n tikinki..., tikintsi:tskia:yah yehwa i:n kiliah kwitatohtokmeh.
<Sync time="353.638"/>
Ke:mah, yehwa tehwa:n semi tikintsi:tskia:yah ne:, ne: ke:man, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="361.095" endTime="373.677">
<Sync time="361.095"/>
żA:mo t'pia ok toni teisá: tein kwali tite:chtapowi:s, tein teh tikelna:mikis ok,
<Sync time="366.954"/>
de n' chiktehtsitsi:n ke:n tikintsi:tskia:ya ok..., oksé: taman ke:ní:w kwali se: kintsi:tskia, i:pa yehwa sah yo:ni?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="373.677" endTime="618.475">
<Sync time="373.677"/>
*Pues** a:mo, onkak se: talna:miki:lis,
<Sync time="377.119"/>
ne: ke:man tehwa:n a:mo tiki..., ke:man tikintsi:tskia:yah ika yehwa, ika yo:n ochpa:n *o** ika yehwa yo:n posa:l nimitsilia
<Sync time="384.448"/>
wa:n ke:man a:mo, ke:masá: a:mo tiki..., tikin..., [tikin]kowayah, ne:n,
<Sync time="388.124"/>
tikchihchi:wayah se: cha:rpekowit tikilia:yah tehwa:n, tikowayah yo:n, *este**, żke:ní:w moko..., ke:ní:w mono:tsa?, *este**, n'
<Sync time="398.229"/>
a:xka:n kiliah koyo:kopa *hule**, cha:rpeh, tehwa:n, tehwa:n tikiliah tikto:ka:itiah tocha:rpeh.
<Sync time="404.278"/>
Entó:s yo:n tikowayah yo:n se: *metro de hule**
<Sync time="407.528"/>
wa:n tiktekiah se:, se: kowkamachal.
<Sync time="411.003"/>
Tikix..., kwaltsi:n tikxihxi:mayah
<Sync time="413.675"/>
wa:n tiktekiah *casi** sa se:, sa se: *parejo** sah ka:mpa tikwa:ilpia:yah yehwa yo:n *hule**.
<Sync time="418.491"/>
Tikwa:ilpiah nika:n wa:n nika:n.
<Sync time="421.525"/>
*Entonces**, tik..., tiktekiah se: *cacho** d..., se: *cachito** de yo:n se:, ta: se: tsikitsi:n de yo:n ik..., i..., kwetax..., kwetaxtsi:n tein pipi:nik
<Sync time="432.758"/>
*ya** de yo:n de n', de n' ke:ní:w *zapatos** ikwexyotsi:n tiktekiah wa:n tikchihchi:wayah.
<Sync time="438.74"/>
Tiktekiah sakera [...] wa:n tikchihchi:wayah wa:n tikohkoyo:nia:yah wa:n ompa tikilpilia:yah, yo:n mono:tsa, *este**, tehwa:n tikiliah, mono:tsa cha:rpeh.
<Sync time="445.122"/>
A:mo nikmati, *o** xa: no:, xa: no: tiki:xmatia teh pero tehwa:n tiki:xmatih cha:rpeh yo:n.
<Sync time="449.728"/>
Entó:s se:sepa yehwa tehwa:n ika tikim..., tikimo:tayah, yo:n tikimiktia:yah,
<Sync time="453.986"/>
ke:meh i:n *a veces** tikwelitayah tiki:sayah ihkó:n ka:mpa yonkak yo:n, telonkak yo:n ti:ltsapot
<Sync time="458.978"/>
semi ompa teltakwa:yah okwiltsitsi:n, ompa a:mo sayoh kwitatohtok, ompa takwah miak taman okwiltsitsi:n
<Sync time="463.997"/>
ke:meh yo:n kiliah wilikiso:t, chahkwis, kwa:sa:me:t, kowchito,
<Sync time="472.158"/>
ne:n, yo:n ki..., kiliah ayakach..., ayakach..., ayakachtsitsi:n kiliah ihxayakani, 
<Sync time="479.456"/>
tehwa:n tikiliah i..., kipia o:me to:ka:it, mono:tsa ihchayakani wa:n ayakach, ayakachtsi:n.
<Sync time="485.958"/>
A:mo n'mati ox no: tiki:xmattok teh yo:n pah..., yo:n okwiltsitsi:n tehwa:n, yo:n chiktehtsitsi:n.
<Sync time="491.616"/>
Yehwa:n yo:n semi tikiwelitayah *porque solamente** yehwa:n semi ka teltakwa:yah ika yo:n, ka:mpa, ka:mpa onkaya ti:ltsapot oksitok
<Sync time="497.097"/>
yo:n semi yehwa intakwal katka no: nehjó:n. 
<Sync time="499.301"/>
Entó:s tehwa:n tikwelitayah tik..., tik..., tikte:mowa:yah to..., yehwa yo:n charpeh, tikowayah, ne:n, ma:na:mik wa:n
<Sync time="507.719"/>
tikchihchi:wayah wa:n tia:yah tikin..., tikinonmo:tayah ika, ne:n, ika cha:rpeh.
<Sync time="512.339"/>
Pero a:mo sayoh, a:mo sayoh *hule, sino que** tehwa:n t'te:mowa:yah yo:n tet, tet tein achi *más este** tsikitsitsi:n.
<Sync time="518.03"/>
No tikitayah tein kwali kitamo:tas *porque** onkak tet tein wehwei pos a:mo no: kitamo:ta cha:rpeh *porque** cha:rpeh no:, no: etok tamachi:w sah katí:n kitamo:ta.
<Sync time="525.214"/>
A:mo eliwis tikwitih de wehwei tet wa:n tikta:liliah wa:n tiktila:nah wa:n tiktamo:tah sah, *sino que** yeh no: yetok sah katí:n tet kitamo:ta ne:n cha:rpeh kilwiah.
<Sync time="532.712"/>
Entó:s tehwa:n tikwelitayah tikololo:tih yo:n a:tawtet.
<Sync time="535.529"/>
A:tawtet, yo:n a:tawtet tiehkoh wa:n tiktahtapa:nah wa:n tiki:xtiah tamachi:wtok sah no: ke:meh kikwia, ne:n, ne:n, cha:rpeh tikiliah.
<Sync time="545.508"/>
Pos yehwa ika tikimtia:yah okwiltsitsi:n. *A veces**, se:sepatika timo..., tikinkwiah sake:ra, ke:ra e:yi *o** na:wi
<Sync time="552.533"/>
pos timowelistiwi:tseh ya. Tiehkoh wa:n te:chchihchi:wiliah ya yo:n tapalo:ltsi:n pos ika tik..., ika titamahse:wah ya.
<Sync time="560.405"/>
*Porque** se:sepa ke:meh ne: ke:man tehwa:n timoskaltihkeh
<Sync time="564.955"/>
name:chili:ti, tehwa:n timoskaltihkeh, *este**, pos semi tatasohtia. *Bueno**, tak tatasohtia, *o** a:mo n'mati ke:ní:w *porque** pos,
<Sync time="571.758"/>
de a:mo, a:mo wel tik..., tik..., tikte:mowa:yah toni *más** tikmahse:waskeh ke:meh i:n
<Sync time="579.064"/>
nakatsi:n, kwa:kownakatsi:n *o** pitsonakatsi:n *o**,
<Sync time="583.195"/>
*o** teisá:. Pos yehwa, yehwa yo:n chiktehtsi:n ika timopano:ltia:yah *o** pio..., pionakatsi:n ke:man, 
<Sync time="588.085"/>
ke:masá:, ke:masá: pos yehwa ya chiktehtsitsi:n ika timopano:ltia:yah, kowtah, mah tikihto:ka:n tehwa:n kowtahokwiltsitsi:n, mm.
<Sync time="594.986"/>
Yehwa yo:ni tehwa:n ika timotekipanowa:yah ne: ke:man *porque** pos
<Sync time="598.333"/>
tikitayah neli, *este**, a:mo, a:mo ahsi a n' taxta:wi:l, *hasta** a:man tikistiwi:tseh a:mo ahsi taxta:wi:l pos.
<Sync time="602.961"/>
Pero a:xka:n tehwa:n no: ti..., tisiowkeh ya a:mo no: tiwelih tikinte:mowa ok tehwa:n ke:meh i:n pos.
<Sync time="608.657"/>
O:rah, mah nikihto ke:mah tehwa:n to..., ti..., timopi:na:wmatih ya mah tik..., 
<Sync time="612.768"/>
mah tikte:mohtinemika:n ne:wí:n kowtah ika ne:n kowtahokwiltsitsi:n.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="618.475" endTime="630.178">
<Sync time="618.475"/>
żA:xka:n a:mo semi a:kin kite:mowa ok pos ika yo:n, *este**, ika yo:n kwetax tikihtowa tein se: 'kowaya wa:n namehwa:n nankichihchi:wayah kowkamachal, nankite:mowa:yah kowkamachal. A:mo a:kin semi kikwi ok?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="630.178" endTime="719.449">
<Sync time="630.178"/>
*Pues** kita, *este, todavia** no..., nopi:pilwa:n moskaltihkeh kinekiah ok.
<Sync time="635.789"/>
Pero nikita neh a:mo weli, żtikmatis ke:yeh?,
<Sync time="639.864"/>
*porque** a:xka:n okwiltsitsi:n tikmatis a:mo no:, a:mo no: wel semi se: kinte:mowa *porque** a:xka:n no: semi tasohtih ya.
<Sync time="645.261"/>
Wa:n ne: ke:man *cuando** tehwa:n timoskaltihkeh yo:n okwiltsitsi:n semi tel, telonkayah.
<Sync time="649.809"/>
Telonkayah *hasta** kaltsi:ntan ke:meh i:n tikitayah tehwa:n tikpiayah se: kowtsí:n ti:ltsapot *o** se: kowtsí:n xokotsí:n
<Sync time="655.932"/>
tikitas teh yo:n *cuando** pe:wa mixkiowi a ompa ya mote:makih n' okwiltsi:[n].
<Sync time="658.915"/>
Telonkayah okwiltsitsi:n wa:n a:man pos a:mo, no: tasohtih ya a:man, a:mo no: tei:n ok.
<Sync time="662.562"/>
Ma:ski tiknekiah mah tikihto:ka:n topi:pilwa:n kinte:mo:tih pero pos a:mo no:, a:m....
<Sync time="667.799"/>
Se:sepa a:mo no: kwali, a:mo no: wel a:mo no: wel kinte:mowah ok *porque** a:man neli tikihtowah tehwa:n, *este**, te:ch...,
<Sync time="672.918"/>
te:..., te:ch.... Onkak, onkak tatsakwi:lti:lis para se: kinimikti:s okwiltsitsi:n a:man.
<Sync time="677.655"/>
żKe:yeh?, *porque** a:xka:n a:mo, a:mo, a:mo ke:meh ne: ke:man katka pos a:mo onkaya tatsakwi:lti:lis.
<Sync time="683.548"/>
Nochi na:kin, na:kin kinekia *pues** ya:ya motate:molia:ya kowtah wa:n kwa:lkwia okwiltsi:n pero a:xka:n a:mo kinekih.
<Sync time="689.568"/>
A:mo kinekih komo, mah komo, komo, ihkó:n mah semi eliwis se:, mah se: kinimikti okwiltsitsi:n. Pos timattokeh no: tantiowih ya, a:mo ke:meh ne: ke:man telonkayah.
<Sync time="697.655"/>
Nochi yo:n ti..., nika:n tikitayah, ne: ke:man neli tel,
<Sync time="700.473"/>
telonkayah san tehtein a:mo o..., chiktehtsitsi:n, sa tehtein a:mo okwiltsitsi:n pero a:xka:n tikitah
<Sync time="705.612"/>
ka:mpa, ka:mpa ya weli a sah se: kikaki okwiltsitsi:n. A:mo semi we:i tein ok, mm.
<Sync time="710.448"/>
A:mo nikmati xa: teisá: *más** tatsi:ntokalis *o** xa: yehwa sah. Pos nika:n namoma:ko nietok para nane:chtatsi:ntoki:skeh.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="719.449" endTime="728.464">
<Sync time="719.449"/>
Yo:n tikihtowa kowkamachal nankitekiah wa:n nankixihxi:mayah.
<Sync time="722.914"/>
żKwaltiaya katí:n eski kowit oso tein eski sah? żOso no: yetok sah katí:n kowit nankikwiah?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="728.464" endTime="830.951">
<Sync time="728.464"/>
A:mo ta:, *este**, yo:n kowtsí:n tehwa:n t'te:mowa:yah semi tikwelitayah kahfe:nkowit
<Sync time="732.537"/>
*porque** kahfe:nkowit semi telkwaltsi:n moskaltia ata *cuando** yo:n,
<Sync time="736.247"/>
moskaltia wa:n kipia i..., kipia ikamachaltsi:n nipa wa:n nipa xeliwtok. Entó:s yehwa tehwa:n tikwelitayah semi *porque** ....
<Sync time="741.896"/>
A:mo no: wel semi ke:meh weli kowit tikwih.
<Sync time="745.106"/>
*Solamente** no: se: kitaya sah *porque** tein tikitayah no: achi mela:wak wa:n tein kwaltsi:n ikamachal kipia ya no: *porque**,
<Sync time="753.138"/>
tikmatis mah no: eliwis mah se: ki..., mah se: kiteki tein weli kowit sah,
<Sync time="757.469"/>
a:mo kwaltia *porque** a:mo wel se: ki..., a:mo wel se: kixihxi:ma wa:n a:mo wel se: kix..., 
<Sync time="761.808"/>
se: ki..., żke:ní:w nikihtowa? neh mah se: kikamachaltapo kwaltsi:n.
<Sync time="767.003"/>
*Entonces** kipia ke no: yo:n para tikchihchi:wayah tehwa:n yo:n cha:rpehkowit, tehwa:n tikilwiah.
<Sync time="771.851"/>
Tikchihchi:wayah pero no: yetok sah, tamachi:wtok ka:nachi mahpil de n' tapo:tos
<Sync time="776.472"/>
de n' ka:mpa, ka:mpa, ka:mpa kitamo:ta tet, *tanto** ke:meh tani etok ka:nachi mahpil sah.
<Sync time="782.806"/>
Tani weli t'ta:liliah o:me mahpil, 'tamachi:wayah o:me mahpil tani.
<Sync time="786.994"/>
Wa:n ahko ka:mpa tamiti a, ka:mpa tikwa:ilpiayah ya ne:n, n' yehwa n' *hule**, entó:s ompa yo:n, kipia, kipias e:yi, e:yi mahpil.
<Sync time="796.266"/>
A:mo se:, a:mo se: tamachi:w sah, sanoke ka:mpa n', ka:mpa, ka:mpa momaxalohtok kowtsí:n kipia ke o:me mahpil
<Sync time="802.516"/>
wa:n ahko kipia, kipias e:yi mahpil *o hasta** na:wi mahpil.
<Sync time="806.311"/>
Pero *más** kwaltsi:n semi, semi e:yi mahpil.
<Sync time="809.356"/>
Ke:mah. Yo:n para, yo:n para tikihtowah tehwa:n tamachi:wtok sah tet tein kitamo:ta
<Sync time="814.993"/>
wa:n a:mo no:, a:mo no: eliwis se: kitila:na wa:n tikihto:ti, *no** pos
<Sync time="818.885"/>
niktila:nati wa:n n'tamo:tati, siem..., ta: *siempre** no: se: kitas ka:nikawi:ni se: kitamo:tas yo:n tet.
<Sync time="822.895"/>
*Porque** pos mah no: eliwis se:, se: kikwi wa:n mah se: kita:tamo:ta tet pos i:pa no: ne:nkah se: kinimohmowti:s sah okwiltsitsi:n, n' chiktehtsitsi:n, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="830.951" endTime="836.603">
<Sync time="830.951"/>
żTikihtowa e:yi mahpil oso na:wi mahpil yo:n kowit moi:itstokeh, ka:mpa kwahkwa:ilpitok?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="836.603" endTime="960.233">
<Sync time="836.603"/>
Yehwa yo:ni nimitsilia o:me mahpil ka:mpa, ka:mpa tatsi:ntan, ka:mpa tsi:ne:wtok ne:n kowkamachal.
<Sync time="841.838"/>
Wa:n e:yi mahpil *o** na:wi mah..., na:wi mahpil ka:mpa kwa:tami a ne:n, ka:mpa kwa..., ka:mpa se: kilpia ya ne:n *hule** tein se: kitila:na ya *más**, mah, mah nikihto, tein kitamo:ta tet.
<Sync time="851.933"/>
Ke:mah. Pero yo:n no: tamachi:wtok sah. Ke:meh nitsilia neh a:mo wel *más** tapo:tos wa:n nió:n *más** teltsaktos.
<Sync time="858.19"/>
*Por eso** nimitsilia neh se: kita:lilia o:me mahpil tein tani wa:n e:yi mahpil ahko, mm.
<Sync time="864.471"/>
*Porque** komo no: komo teltapo:tok, mah tikihto:ka:n tani *o** mah teltsakto, komo teltsaktok kipia o:me, o:me, o:me, o:me taman no:, komo teltsaktok a:mo kitamo:ta n' tet.
<Sync time="872.955"/>
Mokepa tet se: itechkopaka.
<Sync time="874.884"/>
Wa:n komo tapo:tok de o:me mahpil, pos sa yehwa sah aki tet se: kitamo:ta wa:n yowi.
<Sync time="880.368"/>
A:xka:n ahko *por**, ahko *igual**, ahko no:, no: iwki.
<Sync time="884.211"/>
Ahko tikmatis, ahko kipia ke tapo:tos *más** tepitsi:n para ne:n *hule cuando** se: kitila:na
<Sync time="893.993"/>
pos ke:meh nimitsilia a:mo [mo]kepas se: itechkopaka n' tet.
<Sync time="896.584"/>
A:mo motelowa. Pero komo tsaktok *desde** tani *hasta** ka:mpa kwa:ta..., ka:mpa kwa:ilpitok wa:n mah ka:mpa pe:wtok n' kow..., kowkamachal mah, mah tsakto,
<Sync time="903.514"/>
entó:s ihwa:k se: kitila:na wa:n se: kitamo:ta *entonces** ne:n tet,
<Sync time="906.662"/>
n' tetsi:n tein se: kitamo:tasneki motelo:ti itech wa:n mopiswia se: itechkopaka koma:mo ne:wí:n seko yowi.
<Sync time="912.31"/>
Entó:s yehwa yo:ni se: kitstiw, nochi tehwa:n.
<Sync time="914.606"/>
*Bueno** tehwa:n neli ne:li *tiempo** te:chmachtihkeh no..., to..., totiohwa:n, tota:iwa:n, tota:iwa:n tein ne:ka *tiempo** ika tekitiah no:, no:,
<Sync time="920.919"/>
ke:meh pi:pil no: *cuando** moskalti..., timoskaltihkeh tehwa:n wa:n yehwa:n no: me:diopi:pil ok katka pos te:chilwia:ya ke:ní:w se: kichi:was.
<Sync time="926.626"/>
Yehwa ya ke:meh name:chilia neh, ke:meh yehwa ya yo:n se: ka:mpa, se: kinin..., kinkwia n' okwiltsitsi:n ika yehwa yo:n ochpa:n 
<Sync time="934.062"/>
*o** yehwa ya ne:n cha:rpehkowit tehwa:n tikiliah.
<Sync time="938.202"/>
Yehwa yo:n tehwa:n semi tik..., yehwa, yehwa tehwa:n semi tikwelitayah ne:, ne: ke:mantika ti..., tinemiah tehwa:n tipi:pil timoskaltihkeh. Ke *cuando** se: pi:pil pos
<Sync time="945.748"/>
san teina:mo sah se: kita, sa, sa, nochi se: kinehneki.
<Sync time="948.967"/>
Se: kwelita se: kinte:mo:s okwiltsitsí:n pos a:xka:n neli, ke:meh a:xka:n tehwa:n no: ti..., 
<Sync time="953.841"/>
ika i:n xiwtsitsi:n tein tikpiah, tikpiah a:mo no: tiknekih ok. Ke:mah.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="960.233" endTime="962.233">
<Sync time="960.233"/>
żWeli tine:chilwi:s moto:ka:y?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="962.233" endTime="992.548">
<Sync time="962.233"/>
*Este**, neh nimono:tsa ni..., niRubén Macario Martínez, neh niyo:lik nika:n Chi:lkowtah.
<Sync time="970.518"/>
Chi:lkowtah, Chi:lkowtah *casi, este** powi,
<Sync time="973.954"/>
powi San Miguel Tzinacapan, San Miguel Tzinacapan, ke:mah.
<Sync time="979.798"/>
Neh nikpia, nikpia no:, no:, nikpia *cincuenta y seis ańos** niktamih ya i:n, 
<Sync time="985.334"/>
i:n octubre ti..., tikalakkeh *cincuenta y seis ańos**. Nia:ti para *cincuenta y siete ańos**, ke:mah.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="992.548" endTime="994.163">
<Sync time="992.548"/>
<Who nb="1"/>
Ni..., 
<Who nb="2"/>
Miak tasohka:matik.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="994.163" endTime="1007.377">
<Sync time="994.163"/>
A:mo teisá:, *este**, ta:ká:n okseki talna:miki:lis, tatsi:ntokalis nak..., naknekih, pos
<Sync time="999.597"/>
kwali nane:chtatsi:ntoki:skeh wa:n tietokeh para name:ch..., name:chna:nkili:skeh.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>