Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/tosepan/usuarios/eleuterio/Transcripciones/enproceso/Tzina_Agric_JSI331_tatooka-siembra-de-maiz_2009-09-09-b.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="tahtol2" audio_filename="Tzina_Agric_JSI331_tatooka-siembra-de-maiz_2009-09-09-b" version="4" version_date="111122">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Jeremías Cabrera Ortiz" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Antonio Salgado Isabel" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="825.078">
<Turn startTime="0" endTime="527.476" speaker="spk2">
<Sync time="0"/>
Tikitatih ekintsi:n *de** n' tein tepitsi:n tikmatih de n' tato:kmeh
<Sync time="7.633"/>
Tato:k yehwa n' taeka:ntok, tikihto:ka:n, nochi ne:n... 
<Sync time="17.073"/>
Pos tak semana:wak amo nochi... no:ya:n kikuah n' tao:l. *Pero** tika:... nika:wí:n tehwa:n t'mattokeh yehwa n' taeka:ntok
<Sync time="24.034"/>
Komo amo teh tao:l, n' ta:kat miki:s, n' tapial mikis. 
<Sync time="29.717"/>
A:mo teh pio eski, amo teh itskuinti eski. Itskuinti, pio, ta:kat, kikua tao:l. 
<Sync time="37.465"/>
No: n' *caballo, pero** kikua xiwit, n' kua:koweh yeh amo kikua tao:l
<Sync time="44.599"/>
Pero yehwa i:n pio, itskuinti wa:n *cristiano** pos tao:l wa:n okseki ok 
<Sync time="52.031"/>
N' tao:l telsenkaya ne:n... 
<Sync time="56.662"/>
telwe:lik, mah taxkal, mah ato:l, mah te:tewa, mah tamal, mah pino:l
<Sync time="72.792"/>
san tein amo we:lik wa:n *aparte de** yo:n se: k'aha:wiya:lia iwa:n ok. Tein kimatih siwa:meh k'ahwiya:li:skeh
<Sync time="80.548"/>
se: ato:l, se: tao:l iwa:n xokoa:t telwe:lik, iwa:n se tsapot telwe:lik.
<Sync time="88.914"/>
N' tao:lmeh sa ta:taman, ya:witsi:n, ista:ktsi:n, kostiktsi:n, xokoyo:ltsi:n.
<Sync time="100.76"/>
Nika:wí:n n' tao:l mochi:wa pa:pata:wak, kuahkuali
<Sync time="107.218"/>
wa:n ne:n tikto:kah, nika:n i:n...
<Sync time="113.518"/>
nika:n i:n ka:mpa tinemih tehwa:n n... n' tato:k tikiliah to:nalmi:l motachi:wa.
<Sync time="121.862"/>
Tikto:kah enero,
<Sync time="123.928"/>
Tikto:kah enero wa:n
<Sync time="129.116"/>
tiki:xti:tih ne:n sintsi:n julio, agosto.
<Sync time="136.375"/>
Yekinika tikte:mowah xina:ch
<Sync time="143.189"/>
*Después**, sa:te:pan tikihitah, achto tik... tiki:xpehpenah kati:yeh ne:n...
<Sync time="156.722"/>
Komo i:pa tikpiah ya ka:ni t'tato:katih, pos no: kipia ke tikitaskeh ka:mpa amo semi wetsi n' ehekat.
<Sync time="164.413"/>
Ne: ke:man ka:mpa tato:kayah
<Sync time="169.853"/>
ki..., kiyu:ntahwia:yah, kilia:yah *barbecho**
<Sync time="174.025"/>
a:man amo tei ok, amo teh kua:koweh ok, a:man t'salo:wiah
<Sync time="178.575"/>
oso t'tawi:tekih. *Pero como siempre**, tikte:mowah
<Sync time="185.111"/>
kati:yeh xina:ch t'ta:li:tih, ta:ká:n kostik pos senki:s kostik oso ista:k
<Sync time="191.5"/>
Timiakeh tikuelitah kostiktsi:n, telmiakeh tikuelitah kostiktsi:n *porque** kihtowah *o** tikiliah xo:chitik, kualtsitsi:n kostik 
<Sync time="198.88"/>
wa:n *más** takua:wak, kihtowah *más... más** te:chika:w, pané:... pané: ihkó:n t'matih sah, ka:t matih 
<Sync time="205.925"/>
*Pero** nochi n' tokni:wa:n kwelitah tein ista:k, ista:k ki:saki taxkaltsitsi:n telwehwe:lik komohkó:n telkualtsi:n ttekitikeh
<Sync time="216.382"/>
Tikto:kah nimitsilwia:ya enero wa:n *para** tto:kaskeh kipia ke tikihitaskeh n' tao:l, sinti acha:
<Sync time="223.707"/>
Tein telkuali katka, tein kit... tein más kuali katka mah se: kihita *desde** ka:mpa mochi:wa, tein más kuali ta:kka, tein más wehwei, tein más kualtsi:n mi:l.
<Sync time="232.321"/>
A:man tein más we:i sinti, wa:n de n' [y]o:n sinti,
<Sync time="237.085"/>
tikihto:ka:n ihkó:n chi:wtok sinti, i:n itsi:ntayotsi:n ke:meh ka:n ma:kui:l pa:nti tao:l amo tikuih, 
<Sync time="243.835"/>
nika:n amo tikuih. Wa:n sepa ie:kapayo amo tikuih, *porque** nika:n i:n tahtamantik n' tao:l
<Sync time="251.613"/>
wa:n sepa nika:n i:n ohololtik, tikuih tein pahpatachtik sayoh, tein tatahko yetok, i:ni sah. 
<Sync time="259.376"/>
I:n se: sinti.
<Sync time="263.003"/>
Seki tikuih, seki no: kipowah ka:nachi panti kipia, ihkó:n, ka:nachi pa:nti kipia, tein tel miak pa:nti yehwa n..., *para** xina:ch.
<Sync time="274.34"/>
Seki kit kiliah kowsin, seki... seki kiliah n... n' kowsin kiliah tohto:... wehwei ne:n e:lo:t, wehwei, tohtomaktik, inachichi, *pero** amo miak pa:nti kipia, wehwei n' tao:l
<Sync time="287.822"/>
Seki tikwelitah tein olo:pitsak, tsikitsitsi:n n... tsikitsitsi:n n' olo:t, miak tao:l kipia
<Sync time="296.772"/>
yehwa miak *gente** kwelita yo:n, kito:ka, yo:n amo *problema**,
<Sync time="300.817"/>
yo:n amo kuehmol, sake:ra mah ta:kiskia
<Sync time="303.823"/>
Tika:pachowah, se yowal a:pachiwtok, mo:stika tika:ki:xtiah.
<Sync time="309.786"/>
N... Ne:n tiku... ya ti:k.. Keni:w nimitsilwis tikpechtiah yo:n tao:l taa:pacho:l a,
<Sync time="323.205"/>
wa:l e:ito:naltika, na:wito:nalika ixwaya, xi:ktohtopo:ni, ki:sa n' inalwayo wa:n ke:mah ki:sa ya mi:ltsi:n.
<Sync time="331.632"/>
*Antes de** ki:sas ne:n mi:ltsi:n, *antes de que** molpi:s, tikto:kah ya, tikto:katih. 
<Sync time="337.947"/>
Ke:man ttato:kah, tikta:liah..., ne: ke:mah tikta:lia:yah chikuase:n tao:l, motstok se: se: me:troh, se: se: me:troh
<Sync time="347.158"/>
A:man i:n tikto:kah mahma:kui:l oso nahnahna:wi. *Porque** tikmattokeh ke ni:ka:n ki:stiw *sobra**, tikitakeh ya *por experiencia**, 
<Sync time="354.348"/>
amo nochi... amo nochi kuali ki:sa, *mejor** tikto:kah sayoh na:wi wa:n se: kita más kuahkuali ki:sa
<Sync time="366.433"/>
*como siempre** se: se: *metro cuadrado**
<Sync time="368.821"/>
Wa:n ke:meh nochi, amo no:... ka:mpa ne: ke:man ya katka *más** takualka:n katka wa:n katka *barbecho** kita:lia:yah, 
<Sync time="373.994"/>
tayu:ntahwia:yah, ekintsi:n kita:lihkeh kahfe:n, ekintsi:n kahfentah.
<Sync time="379.968"/>
Ekintsi:n nochi... no:ya:n take:s, ka:mpa eski t'tato:ka amo e:... amo miak ko:ko... n..., amo miakeh ok n' tato:kah *barbecho** o tamaya:n.
<Sync time="387.154"/>
Ka:mpa tamaya:n *más** mochi:wa wehwei sinti, *más** kuahkuali,
<Sync time="391.009"/>
wa:n, wa:n *antes de** se: tato:kas, tikitayah ne: ke:man *abuelitos**
<Sync time="398.614"/>
Kipia ke t'tahtanili:skeh n' ta:lmanik,
<Sync time="402.774"/>
n' totio:tsi:n, n' to... n' to..., tona:ntsi:n ta:ltikpak tiktahtaniliskeh iwa:n totio:tsi:n ke n' tato:k tein t'ta:li:tih 
<Sync time="416.157"/>
mah te:chserbi:ro, mah amo kalaki n' a:mokuali
<Sync time="423.846"/>
nochi na:wka:n, kiliah n' koyo:meh *cuatro puntos cardinales**, koyo:meh kilia:h, *pero** tehwa:n tikiliah na:wka:n, 
<Sync time="432.06"/>
na:... kiliah n' okseki na:wi... ma:se:walmeh na:wi oli:n, mahyá: n... mahyá: na:wka:n tachalo:tok
<Sync time="441.984"/>
wa:n i:n na:wka:n, yo:n tao:l, tehwa:n tikiliah tsi:katsi:n, tao:l chi:chi:ltik
<Sync time="450.609"/>
yo:n ta:..., yo:n tao:l ta:kat, n' ta:kat yehwa *más** chika:wak,
<Sync time="458.539"/>
n' ta:kat kipia *más valor**. N' takat..., ke:meh n' ta:kat *más** chika:wak, i:n na:wi *esquina**
<Sync time="464.521"/>
tikta:lili:tih yo:n tao:l, yo:n *matas** na:wka:n *de** tsi:kat,
<Sync time="470.422"/>
kipale:wi:tih n' okseki siwa:meh tein ta:kitih kalihtikpa.
<Sync time="474.721"/>
*Pero antes** t'to:kaskeh nimitsilihtoya, tiktahtanili:skeh n..., n' ta:lmanik 
<Sync time="483.457"/>
ika se: tane:xtsi:n n' kalihtik, ika popo:ch wa:n se: tio:tahto:l.
<Sync time="491.004"/>
*Porque** n' ta:lmanik yo:ltok wa:n komo amo t'tahtanilihkeh,
<Sync time="496.37"/>
mochi:was, *pero** amo iwki. *Una vez** tikchi:wkeh ya i:n, tikwi:kah t'to:katih ya.
<Sync time="504.685"/>
Kasá: ika sa:nta cru:s kita:liah, se: tatahko de mi:lah, se: cru:stsi:n *de** xo:chit, sa:nta cru:s.
<Sync time="515.497"/>
*Cuando** mi:l mia:watitok amo teh tatekipachowa, amo wetsi n' ehekat, amo kima:toka.
<Sync time="522.368"/>
Kasá: ika amo kel... kasá: ika kelka:wa.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="527.476" endTime="531.033">
<Sync time="527.476"/>
żTehwa kuali tiktahtani?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="531.033" endTime="533.471">
<Sync time="531.033"/>
A:mo semi niweli
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="533.471" endTime="534.971">
<Sync time="533.471"/>
żSa ke:ntsi:n?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="534.971" endTime="825.078">
<Sync time="534.971"/>
Mmm. Mmm, amo niweli, amo no: niweli *porque** amo nochi tiwelih n' tio:tahto:l, amo te(h) t'chi:wah *cuenta**.
<Sync time="541.331"/>
*Entó:s** t'mattokeh yehwa yo:ni, wa:n amo sayoh para mi:l,
<Sync time="546.973"/>
*cualquier** tato:k, tik... tik... n' ta:l yo:ltok, n' ta:lmanik yo:ltok.
<Sync time="552.244"/>
'Nohno:tsa, 'kilwi teh tato:k nimitsta:li:ti, *para** tiserbi:ro:s,
<Sync time="561.597"/>
x'ta:kis *para** tne:ch serbi:ro:s, x'ta:kis *para** takua:s nofami:liah, *para** takua:s... takua:skeh notapialwa:n, *para** tinochi:n
<Sync time="570.015"/>
Komo a:mo, yo:n tato:k iksá: amo chi:wi
<Sync time="576.185"/>
Ya nimitsilwia tikto:kah, wa:l se: me:tstika tikme:wah ya, tikiliah mi:lme:walis. 
<Sync time="584.377"/>
*Siembra, después** mi:lme:walis, *después** tata:lwi:lis.
<Sync time="597.819"/>
Nochi i:n kihtowah no:,
<Sync time="602.372"/>
nika:n *costumbre** no: igual titekitih ika ma:noh, seki ika ma:noh *mayoría**, seki ise:lti.
<Sync time="612.016"/>
*Pero** nika:n *importa** ompa takua:s, 
<Sync time="616.527"/>
nika:n i:n tekitikeh de mi:l amo wel maya:mpano:s.
<Sync time="620.44"/>
Komohkó:n maya:mpano:k i:n tekitikeh ke:man tekititoya mi:l,
<Sync time="624.048"/>
n' tao:l we:wehka sah kipia, ihkó:n, amo pexo:ntok.
<Sync time="629.516"/>
Kine:xtia n' sinti ke:man ta:ki ke i:n ta:kat maya:nak, mmm, maya:nak.
<Sync time="640.113"/>
*Entonces* kipia ke eski nika:n, kuali takua:s, amo maya:ntos tekitis.
<Sync time="647.076"/>
Ne: ke:man *importa** kita:wa:nilia:yah, tami n' tata:lwi:lis kita:wa:niliah, tami n' tato:kalis kita:waniliah. 
<Sync time="655.147"/>
N' tato:kalis *importa** tkua:skeh we:wehcho *molito**, kuali tapalo:l.
<Sync time="660.246"/>
Tata:lwi:lis igual o nochi *pues**. Tapixkalis, n' tapixkalis este...
<Sync time="669.092"/>
*con mayor razón, pero antes de** tapixkalis tikiliah takelpacho:lis.
<Sync time="674.318"/>
N' *dobla** kiliah pos... ne:n takelpacho:lis, yo:n *cada quien** takelpachowa.
<Sync time="684.481"/>
*Cose:cha** ya, a:gosto, t'kelpachowa wa:n *igual** e... *cuando** n' ta..., tapixkalis, 
<Sync time="695.547"/>
*cosecha**, tikua:skeh *molito**, to:tolin*costumbre pues**. Wa:n nochi:meh kintamakati:wih ompa,
<Sync time="703.506"/>
ompa takua:skeh. Mahyá: kiliah n' koyo:meh se: *convivio**, i:n tehwa:n tikiliah se: ilwichi:walis,
<Sync time="711.129"/>
ilwichi:walis *de** totato:k, nochi:meh onkak ilwit *pues**, onkak *cosecha**.
<Sync time="717.517"/>
Nochi i:n *para** tehwa:n n' to..., n' totao:l, se: tomo:staya:n, 
<Sync time="725.744"/>
*como que** se: tamahse:walis de totio:tsi:n, *sagrado** i:n. Tehwa:n amo wel tikxokolti:skeh n' tao:l, nika:n amo wel
<Sync time="739.105"/>
tiktamo:taskeh... se: tao:l wetstos ta:lpan, *porque sagrado**, amo wel ti(k)tamo:taskeh n' taxkal, *sagrado**,
<Sync time="745.676"/>
amo tika:wilo:skeh, amo weli, eski *aprovechable**, eski *parejo**. Komo xokoyak n' taxkal kipia kikua:skeh tapialmeh,
<Sync time="754.213"/>
amo wel pala:nis *porque** tayo:koya n' tao:l wa:n komo tayo:koyak n' tao:l amo mochi:wak, ehkos to:nal tehwa:n amo teh tikua:skeh ok, amo teh toni ok
<Sync time="763.477"/>
N' koyo:meh amo, koyo:meh yehwa:n ke mah... kitatiah,
<Sync time="766.99"/>
kitamo:tah, ka:wilowah, kipala:ntiah koyo:meh amo tamatih.
<Sync time="774.619"/>
Wa:n *por eso** ma:sewalmeh, n' tao:l... *para** n' tao:l yehwa taeka:ntok
<Sync time="780.678"/>
Ika tsiktsi:n tahto:k, se: t... ta:kat o siwa:t *hech..., hecho de** nakat.
<Sync time="790.156"/>
Yo:n *cristiano** tahtohtok porque takuah.
<Sync time="794.554"/>
żKe:(yeh) mihto:tihtok? *Porque** takuah. żKe:yeh ma:wiltihtok? *Porque** takuah. żKe:yeh kuala:ntok? *Porque** takuah. żKe:yeh n' eliwisti? *Porque** ixwitok.
<Sync time="802.479"/>
*Gracias a** n' tao:l, *cristiano** kichi:wa n' tein moneki wa:n tein amo moneki.
<Sync time="811.711"/>
Ah, neh nimono:tsa Antonio Salgado Isabel, ompa nikayo:t nika:n San Miguel Tzinacapan, Xo:pana:ko.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>