Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/tosepan/Transcripciones-Transcriptions-only-new_2017-12-11/Material-culture/Tzina_MatCl_MMM335_Keeniiw-kichiiwaya-kali_2009-09-23-l_ed-2016-04-01.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="Amelia" audio_filename="Tzina_MatCl_MMM335_Keeniiw-kichiiwaya-kali_2009-09-23-l" version="2" version_date="140603">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Mariano Morales Muñoz" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="471.432">
<Turn startTime="0" endTime="471.432" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
We:noh, *cuando** se: kinemilia se: kichi:wa se: ikaltayekawiltsi:n,
<Sync time="7.29"/>
achto se: tai:xmanisowa tepitsi:n para ke a:mo take:s eski tepitsi:n, tepitsi:n mah i:xtamanis 
<Sync time="14.34"/>
wa:n ke:mah se: ki..., se: kite:mo:ti a se: ikalkow.
<Sync time="18.97"/>
*Lo primero** tiktekitih kowit nochi, 
<Sync time="22.24"/>
achto tikwiti:w se: na:wi *o** chikwase:n kalikximeh.
<Sync time="26.11"/>
Ne: tehwa:n tikwih semi yo:n kwowit kiliah kakatekowit,
<Sync time="30.46"/>
semi telchika:wak, telkwali kowit tikiliah, a:mo semi niman pala:ni ne:n itsi:ntan de n' kowit, de n' ta:l.
<Sync time="37.24"/>
Entó:s tiksentiliah yo:n chikwase:n kalikximeh wa:n ke:man tiksakah ya ne:n tapayo:meh,
<Sync time="44.19"/>
achto tikwitih n' o:me, tikiliah *soleras** tein isehse:lti tama:mah, ta:nka:yo:meh,
<Sync time="50.61"/>
ompa ke:mah tikwitih ya tapayo:meh de ka..., de ka:nachi de weyak mocha:ntsi:n, komo se: *de seis**
<Sync time="55.891"/>
pos tikwiti se: *seis** kale:..., te..., tapayo:meh
<Sync time="59.32"/>
wa:n tikwiti mahtaktio:mo:me kale:walmeh 
<Sync time="62.43"/>
wa:n tikwiti ne: tein ahko tein tak..., takwa:tsakwilo:ni, tein kitsakwilia ne:n ikwa:pan ne:n kale:walmeh 
<Sync time="69.392"/>
wa:n tikwiti tein tate:mpanra:boh no:,
<Sync time="72.152"/>
nochi tikpowa ya, tikita ke tikahxitih ya nochi yo:n kalkowit.
<Sync time="76.832"/>
Tikwiti yehwa tein *más** kwahkwali kowit, tein tapayo:meh, tikiliah tehwa:n ma:nextikkowit wa:n yehwa yo:n to..., tao:lkowit
<Sync time="85.902"/>
wa:n de n' tao:lkowit tikwitih no: ne:n, yo:n pos tein ne: ke:man tehwa:n tiki:xmatih, a:mo tikmatih ne:n koyo:tahto:l ke:ní:w mono:tsa ne:n to:to:kowit,
<Sync time="96.762"/>
yehwa yo:n semi kwali yo:n kowit *porque cuando** wa:ki telpipi:nia,
<Sync time="101.659"/>
telwehka:wa para se: icha:ntsi:n, ta:ká:n ta:xi:kowa se: ku..., e:yi xiwit, chiko:me xiwit taxi:kowa,
<Sync time="108.592"/>
sayoh ke neli n' a:man de n' *cartón** mah a:mo kima:, mah a:mo kimá: *sombra**,
<Sync time="112.692"/>
entó:s taxi:kowa yo:n kowit
<Sync time="114.402"/>
yehwa yo:ni wa:n tikwitih ya tate:mpanra:boh nochi tiksentiliah ya yo:n, tikita ya ke ahsi,
<Sync time="119.532"/>
timoyo:le:wiliah ka:n o:me *o** e:yi *compañero** tein te:chpale:wi:s wa:n ke:mah tiktamachi:wah ya.
<Sync time="126.934"/>
Tikta:liliah ne:n n' o:me tata..., ta:nka:yo:meh, tikinkwa:na:miktiah kwaltsi:n, mah *ekaparejos**,
<Sync time="135.664"/>
mah a:mo chi:chikotikeh, mah kwaltsi:n mona:miktoka:n 
<Sync time="139.454"/>
wa:n ke:mah tikta..., tiktapowah ya se: tein ka:nachi taihtik kipia n' kali.
<Sync time="143.996"/>
Komo kipia na:wi, na:wi *metro** tamachi:w de n' taihtik,
<Sync time="148.876"/>
entó:s yowki tikteki yo:n taihti:yo:t
<Sync time="151.986"/>
wa:n de yo:n taihti:yo:t kipia ke tikpano:lti:s se: tahko *metro**
<Sync time="155.826"/>
*o se:..., según** se *tahkometro**
<Sync time="158.796"/>
para ke ni:nipaka ki:stok ta:tahkometro,
<Sync time="161.406"/>
kipia ke tiktekis de n' ma:kwi:l *metro** de yo:n kowit
<Sync time="165.526"/>
para ke ta:tahko ki:stok de n' kalampa de yo:n ta:nka:yo:t ka:mpa kwa:yetos ne:n tapayo:t.
<Sync time="171.746"/>
De ompa yo:n tiktamachi:wa ya wa:n ke:mah tikta:lilia *señas** de ka:nika ki..., kikwis ne:n ta:nka:yo:t, n' oksé:,
<Sync time="180.496"/>
se: tein takwa:pa wa:n se: tein tatsi:ntan 
<Sync time="183.136"/>
wa:n ke:mah tikta:lilia se: *hilito**, ke:meh se: o:men pos se: ki..., ki..., kikwi sentapal
<Sync time="192.34"/>
wa:n x'ta:lili se: *hilito**, mah kita:lili *esquina** wa:n *esquina**
<Sync time="196.11"/>
wa:n n' oksé: no: *esquina** wa:n *esquina
<Sync time="198.66"/>
porque** tehwa:n a:mo tikwih yo:n kiliah ne: *escuadra,
<Sync time="202.8"/>
sino que mismo** yehwa n' *hilo** sah mitswi:ka
<Sync time="205.23"/>
mah no: iwki n' tamachi:wto ne:pa wa:n mah no: iwki tamachi:wto ne:pa
<Sync time="208.69"/>
pos tikmattok kwali ke yetok kwali a.
<Sync time="211.16"/>
Entó:s yo:li:k sayoh tikta:lia ne:pa wa:n ne:pa no: t'ta:lia ihko:ni a,
<Sync time="215.25"/>
entó:s sayoh tiketsa ne:n se: kowtsí:n wa:n ne:pa no: tiketsa *qué tanto de** ki:stos wa:n ne:pa *qué tanto de** ki:stos
<Sync time="221.75"/>
para ke ompa, ompa tikseña:larowa ya ka:nika tiketsas ne:n kalikxit.
<Sync time="226.56"/>
Wa:n de ompa ya yo:n tiketsa ya n' kalikxit tikihkwania, yo:n kwali tikihkwani:s, kwali tik..., a:mo nikihtowa ke xa: kwaltias, ta: ke:meh yetok a, nochi tamachi:wtok a
<Sync time="236.522"/>
entó:s tikpanketsa ya yo:n kowtsí:n wa:n seko no: tiketsa n' kowtsí:n wa:n ke:mah pe:wa ya se: kitachkwilia ya.
<Sync time="244.094"/>
De se: kitachkwilia ya pos nochi tikchi:wa ya ne:n na:wi, na:wi tekochmeh wa:n de yo:n na:wi tekochmeh 
<Sync time="251.884"/>
tikte:mowa na:wi kowtsitsi:n tein we:weyak wa:n ke:mah sepa tikwi yo:n moi:loh wa:n ke:mah sepa tiktamachi:wa, sayoh *qué tanto** de wehkapan eski, ke..., ke..., ke de wehkapantik,
<Sync time="262.814"/>
de o:me *metro o de** o:me wa:n tahko.
<Sync time="266.664"/>
Ompa ke:mah tikta:lia ya yo:n *hilo** sepa tikyewalo:ltia ya yo:n kowtsitsi:n tiketsa wa:n ke:mah ika yo:n tiktamachi:wa ya.
<Sync time="272.634"/>
Tikita komo ... A:mo moneki yo:n a:man kikwih, yo:n tamachi:w, *nivel**,
<Sync time="277.104"/>
ta: ika *mismo i:xtololo sah, komo tikitstok *que parejo** ya ne:pa wa:n ne:ya no: *parejo**
<Sync time="281.744"/>
pos ompa yetok a. Se: ki..., ke mahya nikihto:s neh *parejo** yetok a, ihkó:n nikitak a,
<Sync time="287.714"/>
pos iwki a, se: kikwi a ne:n oksé: kalikxit wa:n se: kitamachi:wa ya, *cada** kowit kipia *imedida,
<Sync time="293.694"/>
cada** kalikxit n' oksé: kowit wa:n oksé: no: *kitoca:rowa** 
<Sync time="296.784"/>
*porque** ka:mpa n' tani *más** we:weyak kiwi:ka 
<Sync time="299.814"/>
wa:n ka:mpa n' ahko *más** tepitsi:n *menos** kiwi:ka.
<Sync time="303.254"/>
entó:s ompa yo:n se: kitamitamachi:wa ya wa:n ke:mah se: kininta:lihlihtiw a n' kalikximeh 
<Sync time="309.344"/>
para se: kikan..., kantehteki,
<Sync time="312.424"/>
para ompa ya:s a ne:n taki..., ta:..., takwis a ne:n ta:nka:yo:t.
<Sync time="317.384"/>
nochi se: kikwa:..., kinkehketsa ya ne: wa:n ke:mah tikta:lia ya n' ahko ne:n, ne:n ta:nta:yo:t tikiliah tehwa:n wa:n oksé: no: n' ta:nka:yo:t,
<Sync time="325.544"/>
tepitsi:n tikilpia ika se: tamali:ntsi:n wa:n ne:pa no:, tikdetene..., para mah a:mo se: mokwa:..., [mo]kwa:mo:ta ika
<Sync time="332.904"/>
wa:n ke:mah tik..., tikwi sepa yo:n moi:loh, ke:meh ka:mpa tipe:wte:w tiktamachi:w n' ta:lpan sepa iwki tiktamachi:was n' ahko.
<Sync time="341.044"/>
pero ke mah *igual** ki:sa, ke:meh ki..., e:wte:w ne:n ta:lpan kowit tikwa:ta:lihkah ihkó:n, sepa *igual** ki:sas.
<Sync time="347.054"/>
*Igual** ki:sas, sayoh tikoli:ni:s n' ta:nka:yo:t wa:n kalikxit sayoh mah ihka *derechito** nochi na:wi wa:n ke:mah sayoh tikxola:was ne:pa no:, wa:n no:.
<Sync time="356.584"/>
*Claro** ke moka:was sepa yo:n *hilo** ka:mpa tiki:tskia wa:n ne:pa wa:n ne:pa, kipia ke moka:was sepa *parejo**
<Sync time="361.468"/>
wa:n komo yo:n ompa, ompa yetok a pos ompa ya se: kitili:ntia ne:n kowit, kalikxit para kwali moka:wa ya.
<Sync time="368.104"/>
De moka:wa kwali a pos a:mo teisá:, ihwa:k a ke:mah se: kipanki:xtia ya n' kowit, 
<Sync time="371.78"/>
ka:mpa se: kimattok tein se: k..., *porque cada** tapayo:t tikpanki:xtiah achto ya wa:n ke:mah tiks..., tik..., tikohkoyo:nia ya.
<Sync time="381.034"/>
Tikoyo:niah ya ne:pa ne:n *esquinero** wa:n ne:pa *esquinero** wa:n t'pankalakia ya ika se: tepos kiliah *barreno**
<Sync time="386.874"/>
wa:n tein tik..., tikwiah *clavos**,
<Sync time="389.154"/>
a:mo tikwiah *clavos**, ekintsi:n nochi yehwa n' a:man tekiti, tikwiah yo:n kowit.
<Sync time="393.104"/>
Se: kowit se: kixihxi:ma mahyá yehwa tikalakialiah ya n' kowit, *clavos** tikilia:yah tehwa:n, kowclavos**
<Sync time="399.626"/>
wa:n yehwa yo:n ika nochi tiksohsoh.
<Sync time="402.236"/>
'Tamisohsoh ya no: nochi, yo:n *cada quien** kikwi sehse: mokwi:lia ihkó:n wa:n kikoyo:nia ika yo:n *barreno**
<Sync time="408.076"/>
wa:n ke:mah nochi kipia *medida** yo:n kowtsí:n ke:ní:s se: kixi..., se: kalakilihtiw wa:n ika yo:n tiksohsok nochi.
<Sync time="414.596"/>
Nochi, nochi tiktamisohso ya wa:n ke:mah tikta:liliah ne:n tate:ntapara:boh
<Sync time="419.836"/>
wa:n ke:mah tiksohso no: wa:n ke:mah tikta:lilia ya ne:n kale:walmeh.
<Sync time="424.046"/>
Tikta:lilia kale:walmeh, kale:walmeh a:mo se: kisohsoya, *sino que** sayoh se: kinkahkantia:ya,
<Sync time="430.497"/>
sayoh se: 'kantia wa:n ke:mah ka:mpa taksa ne: 
<Sync time="433.538"/>
ompa modetene:rowa ya wa:n ahko no: soh se: kikwa:ilpia ika *lazo** n' ahko *cuando** pe:wa ya se: kita:lilia *cintas**,
<Sync time="440.868"/>
tikta:lilia ya *cintas** nochi nika:n wa:n ke:mah tima:tami, ttacinta:rowa ya,
<Sync time="445.089"/>
tiktoma ya yo:n *lazo** wa:n moka:wa kwali, a:mo moneki nió:n se: tepos *clavos** nió:n tei,
<Sync time="450.651"/>
*puro** kowit sah tikwiah.
<Sync time="452.641"/>
Ke:mah, ekintsi:n pos nochi miak mopatak a
<Sync time="455.553"/>
pero yo:n ihwa:k neli nochi kowclavos tikwiah, a:mo tikwiah tepos.
<Sync time="459.847"/>
Tima:tamih ya n' tokaltsi:n wa:n t'ta:liliah ya ne:n *cartón
<Sync time="464.427"/>
o tejita**, tein ya ne:sik
<Sync time="466.607"/>
wa:n yehwa sah yo:ni, ke:mah.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>