Tryag File Manager

//home/cluster1/data/bu01/1121861/html/zzrespaldos_archivo-activo/Botanica/Lamiaceae/Xaltn_Botan_MFC307_tanokwilpahxiwit-Lamiaceae_2010-07-27-f_ed-2013-01-24.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="Amelia" audio_filename="Xaltipan_Botany_Ocotlan-Fermin_tanokwilpahxiwit_2010-07-27-f" version="2" version_date="121022">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Eleuterio Gorostiza Salazar" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="María Ocotlán Fermín Cabrera" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="1097.443">
<Turn startTime="0" endTime="14.42" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
A:man na:nah xite:chnohno:tsa ne:n, de ne: xiwit mono:tsa tanokuilpahxiwit, ke:niwki ixiwyo, ke:niwki ne:n ixo:chio
<Sync time="8.772"/>
ita:kka wa:n ox wehkapantik, ka:ni mochi:wa wa:n toni se: kikui.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="14.42" endTime="590.569">
<Sync time="14.42"/>
Ne: noya:n onkak, ohti, ixta:wat, ka:nika tiknekis onkak ne:
<Sync time="21.691"/>
wa:n ima:i xahxakachtik
<Sync time="25.989"/>
Wa:n iteyo *cuando** chika:waya ya tihti:ltik, olo:choksi
<Sync time="31.629"/>
wa:n komo se:, se: kele:wia no: kuali se: kim..., kolo:chteki wa:n se: ki:xtilia tewti wa:n se: kipipi:na no:, no: we:lik.
<Sync time="44.127"/>
Ki..., ompa se:, se: kipipi:nas sah, a:mo se: kitolowa iteyo
<Sync time="48.964"/>
wa:n ixo:chio tein *primero**, tein *antes** mochi:wa ya chi:chi:ltik a
<Sync time="56.372"/>
wa:n tein yo:lpayo panki:stok sepa, sepa poso:ni nehjó:n kostik.
<Sync time="62.572"/>
Wa:n tein yo:n kostik ompa yeh mokepa sepa chi:chi:ltik *hasta** tamiposo:ni iwki, iwki mopatatiw, mopatatiw
<Sync time="71.162"/>
wa:n [ko]mohkó:n se: *gente** tanokuiloli:ni kitekiti se: ma:nitoh wa:n kimanah wa:n ika mokampa:ka.
<Sync time="81.013"/>
Ika mokampa:ka, *a veces** kuali tamati:ya ya itan
<Sync time="85.563"/>
*por eso** kiliah tanpkuilpahxiwit.
<Sync time="88.393"/>
Wa:n ne: a:mo wehweya, sayoh se: ihko:ntsi:n mochi:wa pero pitsaktsi:n ikowyo.
<Sync time="93.897"/>
Ke:mah ihkó:n. A:mo mochi:wa, a:mo mochi:wa wehkapan, nió:n mochi:wa tohtoma:wak, a:mo semi
<Sync time="101.508"/>
wa:n iksá: ke:meh yo:n tepitsi:n toma:wak,
<Sync time="106.038"/>
entós ompa kalaki a se: okuiltsi:n itsi:ntan,
<Sync time="109.018"/>
mokalakia ya okuiltsi:n itsi:ntan 
<Sync time="112.068"/>
wa:n komo se: kite:mowa, se: kahsi
<Sync time="116.218"/>
*porque** mota:lia se: *puntita** mahyá:, mahyá: posoktik.
<Sync time="121.308"/>
Mahyá: posoktik wa:n se: ki..., se: kitap..., komo se: ki:xtilia ya yo:n posoktik
<Sync time="127.108"/>
wa:n kina:lita ne: itech kowtsi:n koyoktik.
<Sync time="131.028"/>
Entó:s tikte:mowa yo:n kow..., yo:n koyoktsi:n, tikte:kilia a:t
<Sync time="137.528"/>
entó:s wi:tsa ya ne:n sipotsi:n.
<Sync time="140.348"/>
Wi:tsa sipotsi:n, tiki:xtilia sipostsi:n wa:n komo tik..., tiknemilih timokaxakualowa no: *mismo**
<Sync time="147.878"/>
para mah pahti yo:n tanti wa:n mah pahti te:mpala:n.
<Sync time="152.348"/>
Yo:n semi pahti n' okuilotsi:n.
<Sync time="155.628"/>
Ke:mah, mochi:wa itsi:ntan, *cerca** de se:, se: kua:rtah de wehkapan, ompa mochi:wa,
<Sync time="163.588"/>
kie:ra ohka:n motakoyo:nilia okuiltsitsi:n wa:n ompa mochi:wah.
<Sync time="168.271"/>
Wa:n komo tiki:xtilih yo:n posoktik mahyá: i..., ite:noh kita:lia wa:n ke:mah x'te:kili a:tsí:n wa:n 
<Sync time="175.456"/>
*listo x'pia ne: ka:mpa tikte:kilia n' a:tsi:n, *listo** x'pia ompa ne: se:, se, se: witsti,
<Sync time="182.061"/>
para tein o:rah panki:saki tikta:lia witsti itoskatampa,
<Sync time="186.681"/>
tikta:lia wa:n ika t'tila:na ya.
<Sync time="189.597"/>
Entó:s komo a:mo koto:nik okuiltsi:n pos ki:sa ya, se: okuiltsi:n ihko:ko:ntsi:n.
<Sync time="195.111"/>
entó:s yo:n okuiltsi:n a:mo tik..., a:mo tiktewa:tsa, 
<Sync time="199.431"/>
soh tikmiktia wa:n *mismo** tein yo:n ia:yotsi:n ka:mpa tiktsopo:nia ompa ki:sa ya
<Sync time="204.801"/>
entó:s tikui a wa:n ika se: ichkatsi:n 
<Sync time="208.901"/>
wa:n *o** tilmahtsi:n tein yo:n potoktsi:n ika t'ta:lia ya, yo:n a:tsí:n tein kipia okuiltsi:n.
<Sync time="217.454"/>
Wa:n komo ta:ka:n 'te:mpala:ni entó:s tikui a ne:n okuiltsi:n tik..., tiksemiktia wa:n tiki:xtilia ne:n n' i..., ihti..., ihtikyotsi:n
<Sync time="229.012"/>
wa:n ke:mah ika timo..., mahyá: ika timokampa:ka.
<Sync time="232.852"/>
Wa:n yo:n ika timokampa:kas, ompa ika, ompa tiktamo:tas a,
<Sync time="237.758"/>
a:mo tiktolowa *porque** timokampa:ka ya ika nehjo:n okuiltsi:n, a:mo tiktamo:ta.
<Sync time="243.001"/>
[Ko]moke mochihchi tiktamo:ta mah, mah kichipa:wa yo:n pala:ni ne: se: inenepi:l 
<Sync time="249.001"/>
wa:n te:na:miki, ke:mah.
<Sync time="251.99"/>
Pero a:mo wehwei kowit, tsikitsitsi:n, ima:yo xahxakachtik, iyo:lpayo ahwia:k semi,
<Sync time="258.903"/>
*hasta** xo:chit, *lo que es** nochi ahwia:k,
<Sync time="262.323"/>
ke:mah wa:n yehwa yo:n no: semi pahtsi:n komo se: kineki pos mah se: ki..., mah se: kiteki
<Sync time="269.783"/>
wa:n komo semi ne:, semi se: mokokowa pos mah se: kisentili sekosah, se: kinechikowa ya wa:n ompa se: ki..., se: kikui a, se: kimana ya wa:n ompa se: mometsketsa.
<Sync time="282.72"/>
Para mah se: kita:lia a:ya:t wa:n se: kita:lia ne:..., se: ki..., mahyá: se: kipi:ki *cubeta**
<Sync time="288.88"/>
wa:n nika:n mah tami wa:n oksé: witsa para nika:n, tiki:xna:miktia n' a:ya:t
<Sync time="293.7"/>
wa:n yowi para nika:n mopanko se: 
<Sync time="296.144"/>
a:, pero i:n monakas, nika:n motsontekoh a:mo 'tsompachowa, ompa t'ta:lia sayoh se: tilmah.
<Sync time="303.05"/>
Se: tilmahtsi:n *cuando** pe:was timi:to:ni:s pos tikchipa:was ihkó:n *parejo**.
<Sync time="308.29"/>
Tikchipa:was a, timochipa:was wa:n timi:to:nihtos, timi:to:nihtos
<Sync time="314.47"/>
*asi que** t'machilia ke se:wi a n' a:tsí:n 
<Sync time="317.09"/>
entó:s tiowa [i:n] motapechte:noh.
<Sync time="319.66"/>
Motapechko ka:mpa tikochis a, komo tikochi *o** timo..., timose:wia sah
<Sync time="324.96"/>
pero ne:to:n ki:stos, ne:to:n ki:stos ompa.
<Sync time="329.281"/>
Entó:s ompa timochipa:wtok ika yo:n tilmahtsi:n, a:mo tik..., a:mo, a:mo tiki:xtia *porque** pos yehwa ika timochipa:wa
<Sync time="336.311"/>
pero a:mo t'ta:lilia ok a:ya:t motsontekoh, tikta:lilia sayoh mopanko
<Sync time="340.933"/>
wa:n t'ta:lia nika:n moi:xpampa wa:n t'ta:lia nika:n ke:meskia tikpi:ki iwa:n ne:n momets wa:n iwa:n t'pi:kia ne:n *cubeta**.
<Sync time="349.221"/>
Se: tepos, tepos ne: ika se: kimana.
<Sync time="352.251"/>
Yehwa, *de una vez** tik..., wa:n t'ta:lia o:me kowit ih..., *lo que** tein pa:pata:wak ihjkó:n 
<Sync time="358.241"/>
wa:n tikilpilia *por [la] de malas** mah pano:tiki:sa momets itech a:toto:n, mah a:mo pasa:ro yo:n, seki tikilpilia o:me kowit ihko:ko:n.
<Sync time="369.871"/>
Tikilpia inakasko *cubeta** wa:n timometsketsa ya, tikmachilia *más** titata 
<Sync time="374.851"/>
tikui se: tilmah, tik..., na:wi tichi:wa
<Comment desc="aqui lo correcto hubiera dicho tiki:xna:wikelpachowa"/>
.
<Sync time="377.629"/>
I:xna:wi tikchi:wa
<Comment desc="o de esta manera todavia es más entendible"/>
wa:n ompa timomet..., tiktapechtia mometsko
<Sync time="382.039"/>
para yo:li:k, yo:li:k, yo:li:k, yo:li:k pano:s a toto..., ne:n *vapor**,
<Sync time="388.767"/>
*vapor** mono:tsa ya n' ehekat tein a:toto:n.
<Sync time="393.267"/>
Ke:mah komo mitsna:mik pos kualtsi:n timi:to:ni:s, kualtsi:n timi:to:ni:s.
<Sync time="398.497"/>
Neh se: *señor** nika:n, "xa: tiki:xmattos",
<Sync time="403.117"/>
nika:n Ayotzinapan, se: *señor** mono:tsa Miguel García,
<Sync time="409.418"/>
yahka nika:n tapahti:lo:ya:n, a:mo kanah pahtik, yahka *doctorko** a:mo kanah pahtik
<Sync time="415.298"/>
"pero xikita" nikilia "komo a:mo tikmati yo:n, tikmatiskia nimitsi:to:ni:s", kihtowa "pero toni"
<Sync time="420.828"/>
"pos yo:n neh n'mati ika ton xiwyo nikuis"
<Sync time="424.046"/>
"ke:maniá:n tiwi:tsa" nikilia "niwi:tsa ihwa:k i:n, se: las *tres** niwi:tsa"
<Sync time="428.339"/>
Niwa:lah ke:meh o:me o:rah tio:wak wa:n ke:mah nitanechikohtiwa:lah xiwit ohti, 
<Sync time="434.754"/>
ke:meh n'mattok toni wa:n ke:mah niahsik wa:n n'molo:ntih 
<Sync time="438.842"/>
ika ne:n chikikis, ika ne: sempowalxo:chit
<Sync time="442.552"/>
ika yehwa ya chi:nich, wa:n yehwa ya xome:t wa:n ika ne: mora:dohto:totomo:ch
<Sync time="450.202"/>
de sinti, nikmanak o:me wa:n [moki:to:nih]
<Comment desc="hubiera dicho niki:to:nih"/>
.
<Sync time="455.582"/>
Mi:to:nih, ke:mah ma:kui:l o:rah tio:tak nika:wte:w, mi:to:nia wa:n mi:to:nia *hasta** ke:meh tahkoyowa:n.
<Sync time="463.172"/>
Tahkoyowa:mpa, ke:mah ne:to:nse:wik a, pero kipatak o:me pa:nti tilmah.
<Sync time="470.679"/>
O:me pa:nti tilmah kipatak, ika ohpa nik..., nik..., niki:to:nih,
<Sync time="477.199"/>
a:mo semi teh ki:sak ok n' a:t pero ika ye..., yekinikatsi:n 
<Sync time="481.137"/>
pero kokoyokaya n' a:t *mas** ok ke ma:ltihtok.
<Sync time="484.917"/>
"Ke:mah, a:paliw" kihtowa "tilmah *hasta** no..., noa:ya:w kihtowa a:paliw, 
<Sync time="490.004"/>
a:mo tikihtowa ke:yeh" nikilia pos tisese:kyo.
<Sync time="494.184"/>
*Porque** sese:k tikpia" nikilia "itech mo..., moo:miyowa:n, monakayo, ompa tikpia" nikilia "sese:k
<Sync time="501.631"/>
wa:n *por eso**" nikilia "timi:to:nih wa:n ki:sak" nikilia "yo:n tikiliah cha:wisa:t".
<Sync time="508.031"/>
Ke:mah, koyo:meh kihtowah *pasmo** pero tehwa:n tikiliah cha:wisa:t.
<Sync time="513.359"/>
Yo:n mosentilia de se: a:paliwi, se:.... Wa:n iwki se: mo..., se: kochi,
<Sync time="519.419"/>
entó:s mitschichi:na itech mo..., monakayo
<Sync time="523.159"/>
*o bien** soh a:mo sayoh monakayo, *bien** panowa *hasta** itech moo:miyo**.
<Sync time="527.119"/>
Komo pano:k itech moo:miyo pos yehwa ya mitskokohtok.
<Sync time="530.439"/>
Wa:n imetswa:n wa:n imetswa:n kikokowa seño:stsi:n,  imetswa:n wa:n imetswa:n
<Sync time="535.775"/>
*hasta por fin** pe:wak pané: poso:nih.
<Sync time="538.325"/>
Yo:n mitsna:mikis" nikilia, "komo mitsna:mik" nikilia "nimitsi:to:ni:s" kihtowa "ka:nachi tine:chko:bra:ro:s".
<Sync time="545.227"/>
"Pos xikita" nikilia "nochi neh n'te:mo:s" nikilia "xiwpah, a:mo pati:yoh,
<Sync time="550.813"/>
*qué tanto** tika:wato" nikilia "iwa:n ne: tapahtihkeh, koyo:t".
<Sync time="555.211"/>
Kihtowa "nika:wato *más de a mil pesos" wa:n neh por chikue..., ne:.... Tikihtowah chikuase:n tomi:n kihtowaya towe:ina:nah katka.
<Sync time="565.621"/>
Chikuase:n tomi:n, yehwa n' a:man *setenta y cinco**.
<Sync time="569.599"/>
"Mm, chikuase:n tomi:n, komo tine:chakas" nikilia "nimitspahti:s".
<Sync time="573.799"/>
"Nimitsmakas" kihtowa "komohkó:n por konta:l mah nipahti".
<Sync time="577.929"/>
Nentok ta:tahtsi:n, *hasta** pe:wak mochi:chi:lowa, pe:wak kos..., nochi, nochi kika:wak yo:n 
<Sync time="586.449"/>
nekuemol de n' cha:wis, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="590.569" endTime="601.387">
<Sync time="590.569"/>
<Who nb="1"/>
Ye:wa tikihtowa:ya ne: yehwa i:n tanokuilpahxiwit itsi:ntan mochi:wa se: ihkochin, se: ki:xtia, ¿Ke:niwki yo:n ihkochin?. Yo:n a:mo tite:chilih ne:n ke:niwki ne:n tapaloh, ke:ní:w ....
<Who nb="2"/>
Ti:ltik.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="601.387" endTime="695.577">
<Sync time="601.387"/>
Ti:ltik, ti:ltik, no: mahyá: panpi:pi:ntohtik,
<Sync time="604.727"/>
mahyá: panpi:pi:ntohtik pero pos ne: yehwa ya ne: se: ki:xtilia ne:n tanokuilin, ke:meskia tanokui..., tan..., para tanokuilin se: ki:xtilia tein ihtik kipia.
<Sync time="616.207"/>
Wa:n yo:n tein ka:mpa tiktsopo:ni:s, wa:n yo:n a:tsí:n ki:s..., tiki:xtilia ya witsti wa:n ki:sa ya n' a:tsi:n
<Sync time="623.487"/>
yehwa ya tikchichi:naltia teisá: se: tilmahtsi:n wa:n tikta:lilia ka:mpa koyoktik tanti para tamati:ya.
<Sync time="631.757"/>
Wa:n komo tite:mpala:ni no: *igual** tikte:mowa wa:n tikta:lilia 
<Sync time="636.749"/>
wa:n tik..., iwki ke:meh nimitsilia tikoyo:nia wa:n tiki:xtilia n' ihtikyo wa:n ke:mah ika timokanihtik, kanihtikchipa:wa,
<Sync time="645.307"/>
*desde** mone..., [mo]kanihtikchipa:wa, nochi ki:sak, *porque** niman pe:wak mahyá: mi:x..., mahyá: i:xkokotoka, yo:n ata pochi:nia
<Sync time="655.697"/>
*o** chi:chi:le:wi, i:xkohkopi:ni.
<Sync time="659.107"/>
Wa:n de i:xkohkopi:ni ke:mah yehwa tik..., tikihto:s ke pahtis mote:noh ika yo:n okuiltsi:n,
<Sync time="666.297"/>
ke:mah, yehwa tanokuilpahxiwit iokuilotsi:n.
<Sync time="669.767"/>
Wa:n komo tanti pos moka:mpa:ka ika xiwtsi:n, tikmolo:ntia wa:n timokampa:ka,
<Sync time="675.357"/>
ke:mah, komo mitsna:mik pos semi kuali wa:n koma:mo pos yehwa ya kihto:skeh kitatih koyo:pah ya.
<Sync time="682.937"/>
Mm, koyo:pah *porque** pos ompa ne: seki kini..., kikowah yo:n *pastilla** 
<Sync time="687.821"/>
wa:n seki kikowah te:si..., *a ver** tein ya ne:sik ompa ne: kininyo:..., kinkaya:wah no: mahyá: tehwa:n, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="695.577" endTime="701.417">
<Sync time="695.577"/>
Nochi a eskia tanokuilpahxiwit, nochi a eskia, a:mo teh tikmati ok tanokuilpahxiwit.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="701.417" endTime="781.657">
<Sync time="701.417"/>
Mm, tanokuilpahxiwit ke:mah, pero pos seki ne: mochi:wa a:mo pa..., pahti, mochi:wa sayoh kowtsi:n,
<Sync time="708.496"/>
xa: no: name:chilwih señortsi:n ke mochi:wa seki ihko:ko:n,
<Sync time="712.167"/>
ata no: tanokuilpahkowit kilwia pero kowit.
<Sync time="715.537"/>
Wa:n a:mo xo:chiowa, xo:ch..., xo:chiowa pero ne: yeh mochi:wa komo ke ista:k ixo:chio,
<Sync time="721.437"/>
moxe:lowa mahyá: ne:n, mahyá: ne:n i..., ixo:chio ne:n xo:me:t.
<Sync time="729.147"/>
No: ihkó:n, ista:k, kahkanaktsitsi:n mochi:wa no: ixo:chiotsi:n,
<Sync time="735.107"/>
pero yeh a:mo para pahtsi:n, i:pa tame:la:wa tano..., tanokuilpahkowit sah.
<Sync time="739.777"/>
Wa:n seki ata no: mochi:wa no:, no: tanokuilpah,
<Sync time="745.537"/>
yeh ke:mah ata neli mosa:lowah ike:span, xa: no: t'mattos, mosa:lowah ike:span ne:n okuilimeh.
<Sync time="752.787"/>
Mota:liah ike:span ata a:chkatsitsi:n, a:chkatsitsi:n ne: mo:s..., ke:meskia motakoyo:nilia wa:n kita:liah yo:n nimitsilia pané: posoktsi:n,
<Sync time="762.437"/>
yehwa yo:n no: tanokuilpahkowit.
<Sync time="765.447"/>
Ke:mah, se: tein ma:wehwei wa:n se: tein ma:ihko:ko:ntsitsi:n 
<Sync time="771.727"/>
wa:n se: tein i:n nimitsilia para pahti.
<Sync time="774.937"/>
Yeh mochi:wa ohte:noh, mochi:was *potrero** ka:mpa kua:kuehmeh takuah, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="781.657" endTime="795.147">
<Sync time="781.657"/>
<Who nb="1"/>
[Pos] teh, entó:s teh kuali tikihto:skeh ke e:yi taman tiki:xmattok tanokuilpahxiwit, seki tein tikuih pahti wa:n o:me tein kowit a:mo kualtia pahti.
<Who nb="2"/>
Ehe, mm, mm, komo tiahkeh, tia:s.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="795.147" endTime="801.107">
<Sync time="795.147"/>
Wa:n i:n *este**, i:n tein tikihtowa ihkochowa, i:n ton se: kichi:wilia ihkochimeh.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="801.107" endTime="810.049">
<Sync time="801.107"/>
Ihkochtsi:n, pos yeh no: pahtsi:n, i:n kow..., okuiltsi:n pahti, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="810.049" endTime="817.92">
<Sync time="810.049"/>
[We:noh] tikihtowa ne: i:n, i:n kowit seki achi ma:pisi:ltik wa:n yehwa tikihtowa no: okuilowa.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="817.92" endTime="821.75">
<Sync time="817.92"/>
<Who nb="1"/>
Ehe, okuilowa, mm. Yehwa pahti.
<Who nb="2"/>
Wa:n iokuilo no: pahti.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="821.75" endTime="877.931">
<Sync time="821.75"/>
Yehwa pahti, komo se: te:mpala:ni *o a veces** ne: ata, ata kihtowah mochi:wa ne: se: kokot mometsko, 
<Sync time="831.845"/>
entó:s tiktapa:na nehjó:n okuiltsi:n. Yo:n okuiltsi:n tiki:xtapa:na
<Sync time="836.762"/>
wa:n tikta:lilia ka:mpa mochi:wa nehjó:n kokot ata a:mo pahti ok, a:mo kineki pahtis.
<Sync time="842.358"/>
Ompa t'ta:lilia wa:n kipia ke pahtis *porque** yehwa ya n' okuiltsi:n kichipa:wa,
<Sync time="848.848"/>
*porque** n' okuiltsi:n a:mo kine:xtia imante:kayotsi:n pero kipia *manteca**.
<Sync time="853.458"/>
*Porque** komo tikta:lih itech koma:l kawa:ntok, ki:sa imante:kayotsi:n,
<Sync time="858.818"/>
no: ahwia:k, entó:s yo:n tein xohxowik, xohxowik tikta:lilia mo..., moko..., mokoko,
<Sync time="867.488"/>
yehwa yo:n ne: kichipa:wa ya yehwa.
<Sync time="870.923"/>
Entó:s *después** mo..., mochipa:wa, de mochipa:wa pahti a, mm, yehwa yo:n.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="877.931" endTime="884.111">
<Sync time="877.931"/>
<Who nb="1"/>
Yo:n ihkochin yo:ltok se: kita:lilia oso se: kimiktia.
<Who nb="2"/>
Se: kimiktia, se: kimiktia para se: ki:xtapa:na.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="884.111" endTime="909.506">
<Sync time="884.111"/>
Para se: ki:xtapa:na wa:n se: kisowilia *a ver** ka:nika mitskokowa wa:n tikilpilia.
<Sync time="889.779"/>
Yehwa sah, yehwa sah, a:mo teisá: t'ta:lilia pahti ok, yehwa n' okuiltsi:n.
<Sync time="894.716"/>
Yehwa tikta:lilia ya, tikilpilia ompa ya nehjó:n kokot.
<Sync time="899.416"/>
Ta:ka:n, ata iksá: te:malowa *o** iksá: ihko:n pala:ni sah *o** yo:n ki:sa a:t sah chipa:wak, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="909.506" endTime="915.574">
<Sync time="909.506"/>
Wa:n ne:n kowit ka:mpa mochi:wa yo:n ihkochin, *este** we:i no: oso a:mo semi we:ia.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="915.574" endTime="916.837">
<Sync time="915.574"/>
N' ihkochin.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="916.837" endTime="917.766">
<Sync time="916.837"/>
A:mo ne:n kowit.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="917.766" endTime="931.573">
<Sync time="917.766"/>
A: n' kowit a:mo se..., a: yeh a:mo wehwei, yeh a:mo wehwei.
<Sync time="921.217"/>
Yeh semi nitsilihtok ihkui:kui:ntsitsi:n kowtsi:n,
<Sync time="923.943"/>
mm, ihko:ko:ni sah, a:mo wehwei kowit mochi:wa.
<Sync time="927.733"/>
A:ah, katí:n wehwei yehwa tein tanokuilpahkowit.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="931.573" endTime="935.806">
<Sync time="931.573"/>
<Who nb="1"/>
Yeh wehwei yeh.
<Who nb="2"/>
Wa:n yehwa ne:n, a:, tein tikihtowa pahti ne:n ihkochin,
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="935.806" endTime="940.942">
<Sync time="935.806"/>
¿Ke:niwki ne:n kowit ixo:chio ka:mpa aktok?
<Sync time="938.622"/>
Tein tikihtowa kowit a:mo semi toma:waya.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="940.942" endTime="963.282">
<Sync time="940.942"/>
A: yeh, yeh ata ne: mahyá: *cuando** poso:ni, mahyá: ne:n xo:me:xo:chit sah,
<Sync time="950.302"/>
iwki sah poso:ni wa:n *cuando** ehekaya, ke:mah papataka ya, yowi a ehekai:xko ya.
<Sync time="956.612"/>
Ke:mah, *cuando** mochi:wa ixo:chiotsi:n, a:mo wehwei, pisi:ltik, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="963.282" endTime="966.572">
<Sync time="963.282"/>
Wa:n tanokuilpahkowit tein semi we:i, ¿No: ihkochowa?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="966.572" endTime="993.108">
<Sync time="966.572"/>
Ihkochowa pero yehwa nimitsilihtok a:mo n'mati ox pahtsi:n.
<Sync time="970.372"/>
Mm, nió:n n' e:wayo, nió:n ixiwyo nió:n teyi a:mo n'mati  ox pahti, *porque** a:mo ke:man nikuitok paraké:s nitakaya:was,
<Sync time="976.958"/>
ke:meh tein neh nikui pahti yehwa yo:n nimitsilia ihko:ntsi:n kowtsi:n
<Sync time="980.828"/>
wa:n yehwa ya tein tanokuilpah, tein ihko:ko:ntsi:n sah moskaltia,
<Sync time="985.568"/>
*siempre** no: mochi:wa wa:n ke:meh n' okuilo oksé: tanokuilpah *igual** n' okuilo oksé: tanikuilpan, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="993.108" endTime="1033.728">
<Sync time="993.108"/>
Kuali  'te:chili:s tein tikihtowa telwe:i ne:n tanokuilpahkowit, ke:niwki ixiwyo, ixo:chio.
<Sync time="999.278"/>
Yeh ixo:chio mahyá:, mahyá: kahkanawak pero tepitsi:n wehwei.
<Sync time="1006.208"/>
Tepitsi:n wehwei wa:n mahyá: kahkana:wak
<Sync time="1009.218"/>
wa:n no: *igual** ke:meh xo:me:xo:chit pero *más** wehwei mochi:wa, *más** we:i *rueda**,
<Sync time="1013.768"/>
mahyá: *más, más** pata:wak mochi:wa ixo:chio yeh.
<Sync time="1017.858"/>
Mm, pero yeh a:mo ne:, ekintsi:n a:mo p..., a:mo kipia xo:chit, pané: kipia xo:chit *por mayo**.
<Sync time="1024.818"/>
Mm, *por mayo**
<Sync time="1026.498"/>
para yo:n pe:wa eheka pos pa:pata:ni, yowi a no: xiw..., xo:chitsi:n, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="1033.728" endTime="1035.758">
<Sync time="1033.728"/>
¿Wa:n ixiwyo ke:niwki?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="1035.758" endTime="1077.51">
<Sync time="1035.758"/>
Yeh no: we:weyak ihko:ko:n wa:n no: xahxakachtik,
<Sync time="1039.701"/>
no: xahxakachtik xiwtsi:n pero pos wa:n n' ie:wayo mahyá: [ko]moken kowit mahyá: ne: kowit ne: ihikak
<Sync time="1048.361"/>
pero mahyá: momo:che:liw n', n' ikehke:pan.
<Sync time="1051.911"/>
Ehe, mahyá tahtapa:ni, ehe, iwki mochi:wa kowtsi:n.
<Sync time="1058.431"/>
Wa:n i:n se: yeh a:mo, tein minitsilia ne: ihko:ko:ntsi:n kowtsi:n yeh a:mo,
<Sync time="1063.811"/>
yeh tamela:wa poso:ni sah, tamela:wa ne:, tamela:wa moketsa kpowtsi:n, alaxtik sah.
<Sync time="1070.801"/>
Ehe, a:mo, a:mo teh, a:mo teh ta:tapa:ni ie:wayotsi:n, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="1077.51" endTime="1086.215">
<Sync time="1077.51"/>
We:noh, pané: nochi a de i:n tanokuilpahxiwit, tite:chnohno:ts wa:n tanopil, e: tanokuilpahkowmeh, o:me taman, a:man xite:chili ne:n moto:ka:y.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="1086.215" endTime="1097.443">
<Sync time="1086.215"/>
Mm. *Más**. María Ocotlán Fermín Cabrera.
<Sync time="1089.503"/>
Ninemi Limontakxitan wa:n nikpia e:yi powal wa:n chiko:me xiwit, mm.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>