Tryag File Manager

//home/cluster1/data/bu01/1121861/html/zzrespaldos_archivo-activo/Botanica/Acanthaceae/Tzina_Botan_AND303-JSD318_mowih-Acanthaceae_2011-07-28-e_ed-2013-01-29.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="tahtol2" audio_filename="Tzina_Botan_AND303-JSD318_mowih-Acanthaceae_2011-07-28-e" version="7" version_date="111219">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Juan de los Santos Dionicio" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Anastacio Nicolás Damián" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="945.680">
<Turn startTime="0" endTime="11.556" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
Teh tiki:xmati mowihxiwit,
<Sync time="5.268"/>
wa:n yo:n mowihxiwit ka:mpa
<Sync time="8.086"/>
kipiah, ¿para toni n' kualtia?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="11.556" endTime="66.223">
<Sync time="11.556"/>
Pos yo:n ka:mpa kipiah yo:n mowihxiwit,
<Sync time="14.438"/>
pos yo:n semi no: kuali para
<Sync time="17.399"/>
to..., topah.
<Sync time="18.817"/>
Yo:n tikihtowah topah,
<Sync time="20.852"/>
[ke:]masá: ne:n
<Sync time="22.693"/>
no: kimanayah wa:n ika kina:ltia:yah kone:meh.
<Sync time="26.336"/>
Teihsá: ihkó:n kikuiah toto:nik *o** teihsá:.
<Sync time="29.192"/>
*Por eso** kiliah mowihxiwit
<Sync time="31.71"/>
wa:n pos yehwa yo:n niki:xmati tepitsi:n wa:n
<Sync time="36.03"/>
pos nejó:n semi, semi kuali.
<Sync time="38.717"/>
No: semi kuali wa:n,
<Sync time="40.398"/>
pos a:mo nikihto:s onkas ..., onkak kowtah, ampo:wí:n onkak, nikahkuí:n kahkaltsi:ntan.
<Sync time="46.126"/>
Ma:ski[i]tech[itech] ohti se: kita mowihxiwit.
<Sync time="48.644"/>
Entó:s, ¿ke:yeh kiliah yo:n mowihxiwit? *Porque**
<Sync time="51.526"/>
pos *siempre** ima:yo [i]hko:ko:ntsitsi:n.
<Sync time="54.429"/>
Wa:n ihko:ni wehkapania, a:mo semi wehkapania.
<Sync time="57.776"/>
A:mo nikihto:s we:i kowit mochi:wa.
<Sync time="60.086"/>
Hko:ni sah sahkó:n, ihkó:n mowihxiwit.
<Sync time="62.669"/>
Yo:n *porque** kiliah mowihxiwit *porque** moma:ma:yo:tia ihkó:n.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="66.223" endTime="75.351">
<Sync time="66.223"/>
Pero, ¿sayoh para pilimeh
<Sync time="71.877"/>
*o** kualtias no: para se: yeh?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="75.351" endTime="86.149">
<Sync time="75.351"/>
Pos yo:n, yo:n nochi kualtia *de que para** se: yehwa *o** para kone:meh, te:a:lti:skeh.
<Sync time="80.327"/>
Yo:n a:mo nikihto:ti ke ti..., tikua:tih, ke we:lik,
<Sync time="83.966"/>
ika *timoservi:ro:tih**, yo:n a:mo.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="86.149" endTime="91.777">
<Sync time="86.149"/>
<Who nb="1"/>
Yo:n sayoh para teihsá: ihkó:n.

<Who nb="2"/>
Wa:n komohkó:n para se: kokolis tikpiaskeh, wa:n mah te:chmanili:ka:n yo:ni,
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="91.777" endTime="95.099">
<Sync time="91.777"/>
¿Ton kokolis n' kipahti:s yo:ni?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="95.099" endTime="103.34">
<Sync time="95.099"/>
Pos nehwa nejó:n nikmattok ke [...] toto:nik, toto:nik komo te:kui, mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="103.34" endTime="112.486">
<Sync time="103.34"/>
¿A:mo ki..., a:mo oksé: kokolis onkas para ki..., kipahti:s ok yo:n?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="112.486" endTime="122.624">
<Sync time="112.486"/>
Pos neh a:mo n'mati. Yehwa sah yo:n nota:tahwa:n ne:chilia:yah ke yo:n toto:nik mah ....
<Sync time="117.86"/>
'Ketsayah wa:n moa:yohtokotsowa:ya wa:n ika kina:ltia:yah pilimeh yo:n xiwit.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="122.624" endTime="123.809">
<Sync time="122.624"/>
¿Sayoh pilimeh?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="123.809" endTime="128.257">
<Sync time="123.809"/>
Oso *bueno** a:mo nikmati para to:n ..., xa: nochi, xa: nochi weliskia.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="128.257" endTime="129.802">
<Sync time="128.257"/>
<Who nb="1"/>
Nimolwia neh. 
<Who nb="2"/>
De se: yehwa.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="129.802" endTime="134.63">
<Sync time="129.802"/>
Nimolwia neh xa: no: te:chna:mikiskia komo se: i..., wehwei ya.
<Comment desc="No está claro porque la /i/ antes de wehwei"/>

</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="134.63" endTime="147.862">
<Sync time="134.63"/>
Wa:n yehwa yo:n neh nikmati pero...,
<Sync time="137.406"/>
pos no:, no: kuali tine:chili:s teh xa:, xa: kachi tikmattok ke:ní:w topah oso se:, se:, *o** ke:ní:w *porque**
<Sync time="144.582"/>
teh xa: kachi tikmattos, kuali tine:ch..., tine:chili:s.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="147.862" endTime="178.468">
<Sync time="147.862"/>
Pos neh no: nikmati wa:n nikaki,
<Sync time="151.124"/>
kihtowah ke kininmaniliah
<Sync time="155.758"/>
kone:meh tein mokokowa ika toto:nik.
<Sync time="159.211"/>
Wa:n se: tokni:w tein we:i,
<Sync time="164.377"/>
pos komo kikuik toto:nik,
<Sync time="167.847"/>
mah kimanaka:n wa:n ika kimetspa:kah.
<Sync time="170.703"/>
oso iwa:n kisen...,
<Sync time="173.813"/>
kisempa:kaskeh ke:meh yetok.
<Sync time="176.5"/>
Yehwa yo:n nikakini.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="178.468" endTime="212.552">
<Sync time="178.468"/>
Pos nehwa nikinkakilia:ya nota:tahwa:n ika kin...,
<Sync time="182.153"/>
nochi kimpa:kayah.
<Sync time="184.121"/>
I:mpaniá:n, nika:n impoxko, inkechko.
<Sync time="187.231"/>
Intsontekon pe:waya nochi n' imetswa:n,
<Sync time="190.193"/>
*hasta** ne: n' ixokpalwa:n nochi.
<Sync time="192.367"/>
Wa:n *después** de ihkó:n kinte:kayah ya para ne: de nohne:lmeh wa:n kintake:ntia:yah [i]ka n' a:ya:t.
<Sync time="199.913"/>
Ton 
<Comment desc="Quizá aquí se equivocó y quiso decir &quot;entó:s&quot;."/>
ke:meh eskia yo:n no: mi:to:nia:yah.
<Sync time="203.196"/>
Yehwa yo:n neh nikmattok pero ...,
<Sync time="204.91"/>
pos de n' wehwei:n pos tak xa:, xa: no:, xa: no: te:..., se: pahtis ta: ....
<Sync time="209.057"/>
Pos yo:n kuali yo:n xiwtsí:n. Mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="212.552" endTime="229.046">
<Sync time="212.552"/>
Oso mah tikihto:ka:n
<Sync time="215.218"/>
ika kisena:ltiah.
<Sync time="219.623"/>
Ke:mah pos kipa:katih ipox, kimpa:katih n' imetswa:n.
<Sync time="224.028"/>
Wa:n *entonces** mah tikihto:ka:n kisena:ltiah.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="229.046" endTime="233.32">
<Sync time="229.046"/>
Pos neh nikmattok yehwa yo:n kinsena:ltiah *hasta** n' in..., n' imetsko 
<Comment desc="Aquí le queda el plural, 'inimetsko'"/>
.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="233.32" endTime="237.111">
<Sync time="233.32"/>
<Who nb="1"/>
*Ándale. ¿Bueno?**
<Who nb="2"/>
Nochi [...] *porque**, a:mo, 
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="237.111" endTime="251.998">
<Sync time="237.111"/>
a:mo sayoh kimetspa:kah, yehwa yo:n neh nikmattok to:...
<Sync time="239.946"/>
para toto:nik.
<Sync time="241.258"/>
Toto:nik de n' kinkui pos kaxa:ni.
<Sync time="244.013"/>
*Después** moka:wan ke:meh eskia sekuih ya, a:mo, a:mo [to]to:niah ok.
<Sync time="247.36"/>
Se:wi.
<Sync time="248.718"/>
*Porque cuando** se: toto:nia ye:knochi, *hasta** toto:nik se: itilmah.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="251.998" endTime="254.076">
<Sync time="251.998"/>
<Who nb="1"/>
Semi *parejo**. 
<Who nb="2"/>
Kiki:xtilia ya yo:n kokolis.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="254.076" endTime="261.638">
<Sync time="254.076"/>
Ke:mah, ke:meh eskia yo:n se: mi:to:nihtok, ke:meh eskia yo:n ...,
<Sync time="258.037"/>
se:, se: popo:katok.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="261.638" endTime="283.739">
<Sync time="261.638"/>
Yo:ni sah pos n' tiknekih tikmatiskeh, tiksematiskiah ke:mih, ke:mih ke:ní:w n' *servi:ro:skia**
<Sync time="269.428"/>
*o** kualtiaskia de yehwa yo:n xiwtsitsi:n
<Sync time="275.8"/>
para ih..., ke:meh yo:ni,
<Sync time="278.424"/>
ihkó:n tikinilwihtia:skeh *hasta** topi:piltsitsi:n.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="283.739" endTime="287.298">
<Sync time="283.739"/>
<Who nb="1"/>
Pos neh... 
<Who nb="2"/>
Ke ke:meh toni n' pahti
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="287.298" endTime="297.859">
<Sync time="287.298"/>
mota:lili:skeh.
<Sync time="289.46"/>
Komo teihsá: kokolis kinahsik
<Sync time="292.189"/>
para a:mo *importa** tikitati:wih ok ne: tapahtihkeh.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="297.859" endTime="434.123">
<Sync time="297.859"/>
Yehwa yo:n deke
<Sync time="300.038"/>
tehwa:n te:chilwiah tota:tahwa:n nejó:n semi topah.
<Sync time="303.275"/>
Semi topah, kihto:sneki topah *porque** yehwa n' te:ch...,
<Sync time="306.957"/>
ika te:chpahtia:yah, yehwa ne: ika te:ch...,
<Sync time="311.002"/>
yeha nejó:n a:tsí:n kikawa:ntia:yah,
<Sync time="314.366"/>
hkó:n tia:yah 
<Comment desc="Literalmente algo como 'así ibamos' o quizá hko:n tia:ya 'asi ibas' pero ninguno de las dos posibilidades tiene mucho sentido aquí"/>
 'kawa:ntia:yah n' a:tsí:n wa:n ika te:ch..., te:chpa:kayah.
<Sync time="318.661"/>
Entó:s nijó:n kiliah topah *porque**
<Sync time="321.987"/>
yehwa te:chna:miki.
<Sync time="324.043"/>
Te:chna:miki *porque** nijó:n ....
<Sync time="326.773"/>
Wa:n [e]kintsi:n pos no: tikitstokeh topi:pilwa:n no: seki tik..., ika tikimpa:kah, tikimetspa:kah oso nochi itech n' ima:ko, n' imetsko, nochi itech n' ipox.
<Sync time="337.59"/>
*O** n' insehse:katan nochi tikinaha:wiah ihkó:n *porque** para kina:mikis.
<Sync time="343.922"/>
Wa:n no: tikinka:..., kinka:wilia:yah seki ne: nejó:n tsikitsitsi:n.
<Sync time="347.671"/>
Ne: xiwit, xiwit tamomox se: kinka:wilia itech n' impa:nko
<Sync time="352.774"/>
para yeh mah kin..., kimpahti.
<Sync time="355.804"/>
Wa:n nejó:n xiwtsitsi:n,
<Sync time="357.563"/>
pos no:, no: ahwia:k
<Sync time="359.577"/>
No: ahwia:k yo:n xiwtsí:n.
<Sync time="361.312"/>
Yo:n a:mo nikihto:s taman,
<Sync time="363.241"/>
teihsá: taman, tamantik. A:mo, ta: yo:n ahwia:k yo:n.
<Sync time="366.817"/>
ahwia:k *porque** pos yehwa topah.
<Sync time="370.058"/>
Pos ne: tehwa:n wehka:w ya ne:n,
<Sync time="372.812"/>
ne: ke:man ya
<Sync time="374.615"/>
tota:tahwa:n ihkó:n te:chne:xtilia:yah, kihtowa:yah pos nejí:n
<Sync time="378.216"/>
mowihxiwit p[os] semi tel, tel no: kuali para to:..., topah.
<Sync time="384.736"/>
Kihtosneki topah pos nejó:n te:..., te:chna:miki de te:ch..., ika te:cha:ltiah, te:chpahpa:kah, te:ch..., nochi te:chchi:wiliah ne:n kini:h....
<Sync time="394.128"/>
Nochi topaniá:n, tometsko, para, nochi te:chkui:ltia:yah.
<Sync time="398.448"/>
Entó:s te:chna:mikia. *Por eso** kihtowa:yah topah.
<Sync time="402.958"/>
Wa:n wehka:w a ne:n tota:tahwa:n, yehwa:n kimatiah, ekintsi:n no: tikitstiwih ya, pos no: tikchi:wah.
<Sync time="408.675"/>
Wa:n te..., yehwa neh nikmattok pero,
<Sync time="411.345"/>
pos no:, no: teh no: tine:..., kuali tine:chili:s kini:n 
<Comment desc="Probablemente quiso decir ke:ní:w"/>
 n' teh xa:, xa: kachi tikmati ke:ní:[w],
<Sync time="417.04"/>
moskaltihkeh mopi:pilwa:n *o bien** xa: tik...,
<Sync time="419.963"/>
xa: tikmatia kini:n 
<Comment desc="no es el prefijo kinin (3a. PlObj) sino es el equivalente a ke:ní:w"/>

<Sync time="421.615"/>
na:nkina:ltia:yah, kini:h nankimolo:ntia:yah?
<Sync time="424.641"/>
¿Ox tsikitsi:n n' a:t *o** miak, *o** motokotsowa:ya n' a:tsi:n?
<Sync time="429.215"/>
¿*O** ton ika nankui:kuiah? pos no: kuali tite:chili:s kini:h.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="434.123" endTime="505.503">
<Sync time="434.123"/>
Pos ihko:ni sah yo:n tiki:xmatkeh,
<Sync time="437.255"/>
Tote:iskaltihka:wa:n kih..., te:chi:xpano:ltihkeh ika yehwa yo:n mowih.
<Sync time="443.144"/>
*Cuando** teihsá: ih..., ke:man teihsá: ihkó:n te:chahsia toto:nik,
<Sync time="448.433"/>
pos no: sen...,
<Sync time="451.966"/>
senta:tanemiliah,
<Sync time="454.801"/>
toni n' te:chna:mikis,
<Sync time="457.425"/>
*porque** pos a:mo, a:mo kimatih ok toni n...,
<Sync time="461.936"/>
te:chta:lili:s *cuando** te:chkuiah toto:nik ihko:ni.
<Sync time="466.447"/>
Senta:tanemiliah ke:meh toni n' te:chna:mikiskia wa:n yehwa yo:ni nikakia no:.
<Sync time="471.762"/>
Yehwa ya yo:n nikakia no: ke mowih,
<Sync time="475.998"/>
semi pahti, mowih semi kuali.
<Sync time="481.228"/>
Mah te:chmanili:ka:n wa:n te:chpa:kaskeh ika.
<Sync time="486.394"/>
Wa:n komohkó:n nohne:l ok, pili ok, pos kitetekuinowah ika tilmah wa:n kite:kah mah mi:to:ni
<Sync time="494.138"/>
wa:n kika:was yo:n kokolis tein kipia wa:n *hasta**,
<Sync time="498.352"/>
*hasta** moka:waki:w ke:namih katka
<Sync time="502.245"/>
de a:mo semi toto:nias ok.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="505.503" endTime="511.32">
<Sync time="505.503"/>
Ah, wa:n yo:n toto:nik nijó:n no: se: ki..., takualiska:wa a:mo, a:mo se: takua ok.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="511.32" endTime="513.885">
<Sync time="511.32"/>
<Who nb="1"/>
Ta: pos yo:n tel iwki. 
<Who nb="2"/>
A:mo se: takua ok, neh nikmattok.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="513.885" endTime="548.177">
<Sync time="513.885"/>
Ke ke:masá: pos se: 'ka:wa n' taxkaltsi:n sake:ra se: o:me, e:yi to:nal.
<Sync time="518.544"/>
A:mo niman *de que ..., se: pahti a ika n' toto:nik yo:n xiwtsi:n te:pahtia.
<Sync time="523.287"/>
A:mo niman se:, se:,
<Sync time="525.022"/>
takualiskui. *Siempre hasta después**, ke:meh eskia yo:n se: tahyalkuitok.
<Sync time="529.338"/>
Entó:s ihkó:n neh nikitaya n' kone:meh, ihkó:n *hasta**
<Sync time="533.189"/>
kimakayah ihkó:n ne:, pos a:mo, a:mo wel taya:yah.
<Sync time="537.678"/>
Ke:meh eskia yo:..., yo:lixwitoyah,
<Sync time="540.937"/>
yo:lixwitoyah *porque** taihtik yetoya n' toto:nik. Mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="548.177" endTime="665.61">
<Sync time="548.177"/>
*Pues** e..., n' mowih,
<Sync time="551.989"/>
kimanaskeh se: *rollito**,
<Sync time="554.063"/>
*o sea** se: tatsi:tskil.
<Sync time="557.643"/>
Se: taki:tskil de mowih
<Sync time="560.736"/>
kimanaskeh.
<Sync time="563.046"/>
Wa:n yo:n para mochi:was pahti,
<Sync time="565.758"/>
*hasta** mah mopata n' a:t,
<Sync time="568.657"/>
mah kitapalwi.
<Sync time="571.517"/>
Ihko:ni nehwa nikakik wa:n nikitak.
<Sync time="575.117"/>
Ke kitekih se: taki:tskil de xiwit,
<Sync time="582.376"/>
wa:n pe:wa kimanah.
<Sync time="586.315"/>
*Cuando** molo:ni a,
<Sync time="589.468"/>
pe:wa kitapalwia ya n' a:t.
<Sync time="593.175"/>
*Enton[ces]**, wa:n ke:mah kiki:xtiah ya de n' tiko:mit
<Sync time="598.363"/>
wa:n kiketsah mah se:wi.
<Sync time="602.556"/>
A:mo kite:kili:skeh oksé: a:t xoxowik.
<Sync time="607.126"/>
Sano ke *mismo** yehwa n' a:t,
<Sync time="610.638"/>
mah moyo:koli se:wi.
<Sync time="613.452"/>
Wa:n de moyo:koli:s se:wis
<Sync time="616.312"/>
yo:n tapala:t,
<Sync time="617.688"/>
yehwa ya n' ika ki..., kipa:kaskeh n' a:kin mokokowa.
<Sync time="623.261"/>
*Porque** a:kin mokokowa,
<Sync time="625.339"/>
ke:mih yekintsi:n tine:ch..., tikihtowa,
<Sync time="628.221"/>
ke a:mo se: te:we:lia.
<Sync time="631.103"/>
Ke:mah,
<Sync time="632.884"/>
a:mo se: te:we:lia *porque** yo:n toto:nik te:chte:mpata.
<Sync time="637.412"/>
Ke:mih timokokowa,
<Sync time="640.971"/>
a:mo tik..., a:mo tikwe:lili:s nió:n tei.
<Sync time="644.847"/>
Mitsmakaskeh teihsá: we:lik,
<Sync time="648.13"/>
teh tikeko:s komo ke pané: a:mo we:lik,
<Sync time="651.219"/>
*hasta** ke:meh tikihiyas.
<Sync time="653.906"/>
Wa:n a:mo,
<Sync time="656.085"/>
kipia de kite:mo:skeh sepa ke:ní:w n' tikwe:lili:s n' teihsá:.
<Sync time="661.523"/>
Pero no: tamanká: nono.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="665.61" endTime="667.028">
<Sync time="665.61"/>
No tamantik, ke:mah s...,
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="667.028" endTime="686.011">
<Sync time="667.028"/>
Oksé: pahti
<Sync time="668.852"/>
mitsakaskeh sepa
<Sync time="670.887"/>
para tikwe:lili:s a
<Sync time="672.813"/>
tein tika:wak *cuando** ti..., ke:mih *cuando** titakua:ya.
<Sync time="676.647"/>
*Porque** n' kokolis toto:nik
<Sync time="679.423"/>
te:chte:mpata
<Sync time="681.691"/>
wa:n te:chkokolakia.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="686.011" endTime="892.509">
<Sync time="686.011"/>
Pos yehwa yo:n neh nik..., nikmattok *de que**
<Sync time="689.142"/>
se: ki..., se: kimana wa:n kipa.
<Sync time="693.035"/>
Kipa ne:n n' a:tsi:n,
<Sync time="695.766"/>
pero ki..., nijó:n mosenelowa. 
<Comment desc="Tanto aquí como en kina:miki , de {kin + na:miki} parece que AND alarga de vocal antes del doble /n/. Puede ser algo idiosincrático o puede ser algo variable en él, o puede ser algo generalizado como &quot;compensatory lengthening&quot;"/>

<Sync time="698.118"/>
Kipa kihto:sneki kipa, kima:nelowa ihkó:n moka:wa.
<Sync time="701.867"/>
pero ki..., kise:na:kipa. 
<Comment desc="aquí tal vez el narrador quiso decir kisempa (lo pinta completamente)"/>

<Sync time="704.981"/>
Wa:n yo:n kihtowah *cuando**
<Sync time="707.758"/>
yo:n a:mo se: te:nwe:lia,
<Sync time="710.153"/>
pos ke:meh eskia se: te:nchichi:ya.
<Sync time="712.421"/>
Ke:meh eskia wapaktik ne:n taxkaltsi:n se: kikua.
<Sync time="715.704"/>
A:mo teh se: kwe:lilia, ke:meh eskia yo:n ....
<Sync time="718.795"/>
Pos a:mo, a:mo se: kimati ok ke:ní:w se: takua:s.
<Sync time="723.053"/>
Entó:s *cada** se: iiskaltihka:w ihkó:n te:ilia, se: ihko:ni,
<Sync time="728.622"/>
pos niman kihtowa ne: tikui:li:tih
<Sync time="731.165"/>
teihsá: para te:nwe:lias.
<Sync time="734.362"/>
Entó:s pos yehwa nijó:n neh nikmattok
<Sync time="737.79"/>
kipanketsah tsik..., n' a:t tepitsi:n miak,
<Sync time="741.327"/>
wa:n ompa ma:yohtokotsowa.
<Comment desc="Por el reflexivo, usualmente moa:yohtokotsowa"/>

<Sync time="743.127"/>
Nejó:n moa:yohtokotsowa pos yehwa ya kikuih.
<Sync time="747.131"/>
yehwa ya kikuih
<Sync time="748.993"/>
Pero ne:n, ne:n xiwtsi:n ima:yo,
<Sync time="752.7"/>
a:mo, a:mo nikmati ka:nachi, yo:n a:mo, a:mo nikmati ox kipowah.
<Sync time="756.851"/>
*[Por]que** yo:n neh ni..., ne: yo:n se: taki:tskil, kiliah se: taki:tskil
<Sync time="760.344"/>
para n' [ih]kó:n kichi:wah kikuitih wa:n kipanta:liah ya ne:.
<Sync time="764.58"/>
Kipohpostekih ihko:ni, kikohkoto:nah wa:n kipa:nta:liah itech n' ko:mit.
<Sync time="769.025"/>
Ke:mah molo:ni a, de molo:ni a,
<Sync time="771.97"/>
se:wi tepitsi:n ke:mah ki...,
<Sync time="774.746"/>
de se:wi a kuali ika ka:ltiah ya ne:n kone:tsi:n.
<Sync time="778.537"/>
Ihkó:n ka:ltiah ya.
<Sync time="780.484"/>
*Después** nió:n ye:ktamati a.
<Sync time="783.366"/>
Ye:ktamati a, pero yo:n, niman yo:n,
<Sync time="785.994"/>
[ih]wa:k yo:n,
<Sync time="788.283"/>
niman a:mo wel, nejó:n, nikihto:s ne:nemi.
<Sync time="790.951"/>
Yo:li:k, yo:li:k ihkó:n *hasta** sepa ne:n ki..., kite:moliah teihsá: para 
<Sync time="795.826"/>
sepa moa..., mo..., moyo:lkui.
<Sync time="797.861"/>
Moyo:lkui kihto:sneki para moyo:lchika:wa ya [i]ka ....
<Sync time="800.827"/>
*Después** kikua ya ne:n taxkaltsi:n,
<Sync time="803.137"/>
tai a n' a:tsi:n. Ihkó:n.
<Sync time="805.614"/>
Ihkó:n tehtepitsi:n *hasta** moyo:lkui a.
<Sync time="807.732"/>
Ke:mah pe:wa, pe:wa ne:nemi a.
<Sync time="810.063"/>
Ne:nemi a, niman kihtowa ne:n 
<Sync time="812.202"/>
eu..., te:momá:n,
<Sync time="814.576"/>
kihtowa: "I:n pahtik a i:n kone:t, ta: ne:nentinemi a".
<Sync time="818.177"/>
Pe:wa ne:nentinemi a.
<Sync time="820.889"/>
Wa:n kilia, "A:mo ka:n timokaxa:nih ta: yekin ti..., tipahtik a ne:.... I:n xiwit,
<Sync time="825.946"/>
yo:n semi kuali". Niman kihtowah, "Ne: tikuiti:weh, n' ampowí:n onkas.
<Sync time="829.356"/>
Sepa tikmanili:skeh ta yo:n,
<Sync time="831.684"/>
tikpa:katih ki..., skie:ra, skie:ra ohpa, ohpa *o** e:xpa para *más** kina:mikis.
<Sync time="837.802"/>
Wa:n no: tiktai:lti:tih tsikilitsi:n ne:n a:tsi:n. I:n a:mo teh nikihto:s te:..., te:..., te:pahwih. I:n kualtsi:n we:lik".
<Sync time="846.096"/>
Wa:n no: a:ahwia:k n' a:tsí:n *de cuando** pa:ti a ne:n xiwtsí:n
<Sync time="849.886"/>
pos ahwia:k no: moka:wa n' a:tsí:n, ahwia:k.
<Sync time="853.824"/>
Entó:s no: kwe:lilia ne:n kone:t pos tai ta:, pos nejó:n semi topah.
<Sync time="858.186"/>
Topah tikihtowah *porque** yehwa te:chna:miki.
<Sync time="860.895"/>
Yehwa te:chna:miki yo:n.
<Sync time="863.946"/>
Kasá: ika ihkó:n se: kita newí:n pos,
<Sync time="866.997"/>
semi se: ki..., se: kipia *cuidado** mah a:mo se: kite:xi:ma ka:mpa *cer..., cer...,** de ka:m..., se: ka:mpa ne:n, *cerca de** n' kali a:mo wel se: kite:xi:ma *porque** yo:n se: kewtok, se: kihto[wa], "Nikuiti:w i:n, pos ta: yo:n semi kuali". 
<Sync time="878.684"/>
Yo:n semi kuali para se: ipah.
<Sync time="880.821"/>
Entó:s kasá: ika se:, se: kita oso kaltsi:n..., kaltsi:ntan no:, no: e:wi.
<Sync time="885.497"/>
Pero a:mo, a:mo nejo:n miak. We:wehka.
<Sync time="889.479"/>
Ke:mah, yehwa yo:n neh nikmati no:.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="892.509" endTime="912.938">
<Sync time="892.509"/>
*Pues** tikte:ne:wkeh ya i:n pahti tein tiki:xmatih.
<Sync time="897.252"/>
¿Wan tiki:xmati ke xo:chiowa no:?
<Sync time="902.52"/>
¿Tiki:xmati n' ixo:chio?
<Sync time="906.223"/>
¿Wa:n yo:n kito:ka ixo:..., iteyo
<Sync time="909.02"/>
oso *mismo** ikowyo?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="912.938" endTime="918.769">
<Sync time="912.938"/>
Pos neh a:mo nikitak ox kito:kkeh, ta: pos
<Sync time="916.091"/>
nikitak sayoh ihihkatok sah.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="918.769" endTime="928.607">
<Sync time="918.769"/>
Ah, *bueno**.
<Sync time="920.419"/>
Pos tasohka:matik timoseyo:lmahxitiah ika nejí:n pahxiwtsitsi:n.
<Sync time="925.835"/>
Niktasohka:mati.
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="928.607" endTime="930.511">
<Sync time="928.607"/>
<Who nb="1"/>
Wa:n
<Who nb="2"/>
Pos *igual** tehwa.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="930.511" endTime="934.319">
<Sync time="930.511"/>
neh niwi:tsa
<Sync time="932.309"/>
de San Miguel Tzinacapan.
</Turn>
<Turn speaker="spk2 spk1" startTime="934.319" endTime="940.729">
<Sync time="934.319"/>
<Who nb="1"/>
Pos no: *igual** ni..., niwi:tsa de San, de San Miguel Tzinacapan, neh nimono:tsa Anastacio Nicolás Damián. 
<Who nb="2"/>
Nimo...,
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="940.729" endTime="945.680">
<Sync time="940.729"/>
wa:n neh nimono:tsa Juan de los Santos.
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>