Tryag File Manager
Home
-
Turbo Force
Current Path :
/
home
/
cluster1
/
data
/
bu01
/
1121861
/
html
/
tosepan
/
zzRecordings-transcriptions_Transcriptions_2015-05-11
/
Tradiciones
/
Upload File :
New :
File
Dir
//home/cluster1/data/bu01/1121861/html/tosepan/zzRecordings-transcriptions_Transcriptions_2015-05-11/Tradiciones/Zuapl_Tradi_MFC314_tatoonalnootsalis_2010-07-28-g_ed-2013-01-24.trs
<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?> <!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd"> <Trans scribe="Amelia" audio_filename="Zihuapilaco_Ethnography-Miguel-Francisco_tatoonalnootsalis_2010-07-28-g" version="8" version_date="121120"> <Speakers> <Speaker id="spk1" name="Eleuterio Gorostiza Salazar" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/> <Speaker id="spk2" name="Miguel Francisco Cruz" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/> </Speakers> <Episode> <Section type="report" startTime="0" endTime="2951.461"> <Turn startTime="0" endTime="9.206" speaker="spk1"> <Sync time="0"/> Pos a:man *este** ta:to xite:chtapowi ke:ní:n i:n tehwa:tsi:n tiki:xmattok *este** i:n ta:taman nemowtil tein te:kwi. </Turn> <Turn speaker="spk2" startTime="9.206" endTime="17.886"> <Sync time="9.206"/> *Bueno, antes que nada** mah timotahpalo:ka:n. Tio:taki:ltih, "tehwa:tsi:n ta:to" </Turn> <Turn speaker="spk1" startTime="17.886" endTime="19.704"> <Sync time="17.886"/> "Tio:takih" </Turn> <Turn speaker="spk2" startTime="19.704" endTime="1212.448"> <Sync time="19.704"/> Ti..., neh niwi:tsa de Sua:pila:ko. <Sync time="24.84"/> *pertenece:rowa** Santiago Yankwiktlalpan, <Sync time="27.76"/> Nomunicipio ompa Cuetzalan. <Sync time="30.61"/> Neh nikmati de *cosas** de n', de n', n', nemowtil miak, miak ta:taman onkak, miak ta:taman onkak nemowtil. <Sync time="38.95"/> Borrar <Sync time="43.51"/> *Porque ke:meh te:chilia i:n tokoyo:tsi:n miak ta:taman ki..., ki:xmati yeh, ista:ka:t, <Sync time="49.268"/> ke: sa toni oksé: ma..., mati ton *tanto** ki:..., ki:xmati yeh, *ca..., cada comunidad, cada, cada** xola:l <Sync time="55.319"/> ta:taman ti..., tiki:xmatih *cosa** de nemowtil. <Sync time="58.639"/> Yeh kihtowa ke ista:ka:t, a:it toni kihtowa wa:n tehwa:n a:mo tiki:xmatih nehjó:n ista:ka:t, tehwa:n tiki:xmatih timoa:mowtihtok, komo timoa:mowtihtok. <Sync time="66.079"/> Pos se:sepa timoa:mowtiah itech n' a:t, *quizá** tima:lti:tih <Sync time="73.207"/> itech we:ia:t, tiowih tima:lti:tih wa:n san i:pa ta:ká:n yo:n ori:tah tikitak ne:n teisá: nemowtil *o** teh timoa:toktia:ya ke:meskia itech n' a:wei:l. <Sync time="85.087"/> Pos ne: ompa timoa:ka:wa ke:meskia, <Sync time="89.517"/> timoka:wa itech n' a:t, moka:wa moekawil. <Sync time="95.107"/> Borrar <Sync time="99.203"/> Timoka:wa ne:n itech n' a:t wa:n moneki mah se: .... Komo niman timomowtih wa:n niman tikte:moh a:koni mitsta:l..., mitsto:nalno:tsas <Sync time="108.901"/> Pos a:mo, a:mo mitskwi kokolis, *porque** tikmattok ke timomowtih itech ne:ka a:t <Sync time="114.017"/> pero koma:mo timochi:w kwe:ntah nima:n, yo:n ori:tah, <Sync time="117.843"/> tiwehka:wa para tik..., *hasta** tikmachili:s, tipe:wa ya tikwehmolti, teisá: tikmachilia ya kokolis, <Sync time="123.611"/> titohtonia *o** a:mo poliwi toni mitskwi. <Sync time="126.901"/> Entó:s wa:n *hasta** ihwa:k tiknemili:s timote:no:tsalti:tia, <Sync time="130.801"/> semi owih ya. <Sync time="132.311"/> Owih ya *porque** nankimatih kwali ke n' a:t yeh nehnentok, yeh motalohtok, <Sync time="137.691"/> wa:n ne: motalohtok n' a:t pos ta:ká:n a:taw *o** a:me:yal *o** ka:mpa eski, <Sync time="142.001"/> wehka yowi. <Sync time="143.627"/> Ahsi, ahsi *hasta** itech n' itech we:ia:t, itech *we:imar**, <Sync time="147.887"/> ompa kahxitiah moekawih. <Sync time="150.167"/> Koma:mo niman tikno:tsa, se:.... Tikchi:wa se: tahkoxiwit *o** se: xiwit, wehka yowi. <Sync time="155.507"/> Entó:s tiknemilia timote:no:tsalti:s ok pero *cuando** tikmachilihtok a itech kokolis tietok a, mitskwik a toto:nik, a:mo poliwi toni, <Sync time="162.727"/> a:mo titakwa ok, tikokolaki a. <Sync time="166.157"/> Timolia timote:tonats..., timote:no:tsalti:ti ok, <Sync time="169.687"/> pero komo ne: a:kin mitsno:tsa teisá: tahtamatkeh sayeh, a:mo semi kwali, kwali weli, <Sync time="174.735"/> a:mo ki:xmati ka:ni mitsno:tsas. <Sync time="177.575"/> Pero mitsno:tsa ka:mpa timomowti:to, mitsilwi:s "xikwiti n' a:t, <Sync time="181.945"/> kwiti komo tine:chwi:ka, oso ne:chwi:ka ka:ni ne:n timomowtih. <Sync time="186.905"/> Pero xine:chchihchi:wili kwali takwal, ne:chtamakas. <Sync time="191.415"/> Chiwa takwal, *mole** oso toni tikchihchi:wati oso se: to:tolin x'mikti <Sync time="196.055"/> wa:n xine:chkonsegui:rowili refini:toh para nitai:tiá:s wa:n *nocigarrito** para nitachichi:ntias: <Sync time="201.695"/> wa:n tia:skeh ne: ka:ni ne:n, ka:ni timomowtih". <Sync time="205.427"/> Entó:s *qué sirve** mitswi:kati ok ompa ne:, <Sync time="208.647"/> para toni ok mitswi:kati, *acaso** ompa yetok mo..., moekawil, ta: yeh moekawil kwi:kak n' a:t. <Sync time="213.054"/> Yahki, nemi itech ne: we:ia:t. <Sync time="216.23"/> Entó:s a:mo *igual** ke:meh se: tano:tskeh tein neli, neli kwali kimati te:to:nalno:tsas, <Sync time="221.97"/> pero tein kimati te:to:nalno:tsas a:mo mitsno:tsati, ya:s, xikwi:ka ne: ka:ni ne:n timomowtihtok. <Sync time="228.37"/> Sanoke yeh mitsno:tsati ika tamatinimeh. <Sync time="232.19"/> Mitsno:tsati ika n' *angelitos** te:pianih, <Sync time="237.63"/> wa:n ka:ni mitsno:tsati itech ne: a:mali:n, <Sync time="240.81"/> *porque** i:n mono:tsa a:mali:n. <Sync time="243.19"/> A:t mono:tsa a:mali:n, yeh kipia n' a:t, <Sync time="246.26"/> yehwa kiki:tskihtok moekawil, n' a:mali:n. <Sync time="250.5"/> Entó:s a:mo, a:mo yetok ka:mpa timomowtih sanoke yeh yahki itech *mar**, ompa timopalakachohtinemi, momalakachohtinemi mo..., moekawil, ke:meskia ne: itech n' a:t. <Sync time="258.092"/> Ke:meh tikita n' a:t, we:ia:t, ne:n *mar** tikiliah tehwa:n, tayewalohtok sah, <Sync time="263.052"/> momalakachohtok. <Sync time="265.072"/> Entó:s kipia de n' a:mo yehwa mitsno:tsati ok a:koni ne: a:mo kinekis takwal chihchi:wili, <Sync time="271.102"/> si no ke x..., maka sayoh *lo que** tein monekiti. <Sync time="274.342"/> Moneki motane:x, *mo..., mo..., moveladorita**, <Sync time="277.732"/> ika mitsahchi:was, mitsahchi:wa kwaltsi:n <Sync time="282.142"/> wa:n ke:mah mitsno:..., mitsto:nalno:tsa ya. <Sync time="285.542"/> Pero *espirituamente**, ke:meskia mitsno:tsa, <Sync time="288.752"/> ika n' *angelos**, ka:nachi *miles** tamatinimeh, <Sync time="293.079"/> ka:nachi *miles** de *angelos**, ka:nachi *miles de patriarcas**, ka:nachi *miles *profetas**. <Sync time="300.194"/> Ka:nachi *miles milagrosos**, <Sync time="301.894"/> ka:nachi *miles milagro...,** ka:..., *poderosos**, mah mitsmalakacho:tih <Sync time="306.644"/> ika ikaba:yoh, ika *iespada**. <Sync time="310.712"/> Ika *imachete**, ika *lazada**, <Sync time="313.675"/> ika n' *irelámpago**, ka:ni tietok. <Sync time="317.045"/> Kox yehwa a:mali:n mitski:tskihtok, <Sync time="319.785"/> *o** ka:ni, yeh kimattoskeh ka:ni tiwetstok. <Sync time="322.415"/> Kox tiwetstok, kox tihkatok, <Sync time="324.395"/> kox tokotsietok, ke:ní:w tiwetsik, <Sync time="326.865"/> *solo** yehwa:n kimatiskeh tamatinimeh, mitsmalakacho:ti:wih ika tapeta:nilo:t. <Sync time="333.185"/> Mitskwiti:wih ika *espada**, <Sync time="335.365"/> ika *iminmachete**, ika *iminlazada**, <Sync time="338.753"/> ika iminrelámpago** isiwkatsi:n. <Sync time="341.973"/> A:mo tikneki <Comment desc="seguramente aqui hubiera dicho moneki que tiene mas coherencia con el contexto del relato"/> t'takwalchi:wi:s tano:tskeh sanoke <Sync time="344.752"/> Yeh ta..., xa: mitsta:tawtili:ti *dios** <Sync time="347.233"/> para mah mitsmalakacho:tih ne: ka:ni, ika n' angelos <Sync time="350.873"/> ika n' *apos...,** mitsmalakacho..., ka:n tietok pos *solo, solo** yehwa:n kimatiskeh tamatinimeh <Sync time="355.513"/> *angelitos** a:mo, a:mo se: kinkaya:was, ta: yehwa:n kimattokeh ka:ni tietok, mitsitstokeh ke:meskia <Sync time="361.203"/> wa:n tehwa:n ti..., seki titano:tsah, nikitani pos a:mo ihkó:n, sanoke tano:tsah ta: x'wi:ka ne: ka:ni ne:n timomowtih. <Sync time="368.583"/> Wa:n ta: ta:ká:n a:mo sayoh ompa tikpia nemowtil, ta:ká:n sani:nipa timomowtihtok, <Sync time="373.971"/> Tikita ya ke:meh tinentokeh, tinemih ka:mpa eski ne:wi:n, <Sync time="378.871"/> se:sepa tiowih a:te:n oso a:taw *o** a:te:noh *o hasta** ka:mpa a:me:yal, timomowti:s itech a:t <Sync time="385.323"/> *o** xa: ta:lwa:kpan ne:wí:n tiwetsik *o** xa: kanah timopantamo:t. <Sync time="390.343"/> Nimitsno:tsati ka:mpa tikelna:miktok, tikelna:miktok, ompa i:n nipe:wak, niwetsik *o** nimoa:mowtih. <Sync time="397.963"/> Ompa i:n nipe:wak, pera a:mo mela:w i:pa tikpia okseki nemowtil a. <Sync time="401.393"/> Ka:n t'mati xa: kanah ne:wí:n tinentinemi, mitsmowtia se: tapial, <Sync time="405.523"/> mitsmowtia se: kowa:t. <Sync time="407.733"/> Mistsmowtia se: itskwinti, *hasta** itskwinti no: te:mowtia ke:masá:, <Sync time="411.571"/> te:kehtsoma, a:mo poliwi toni, se: kalpano:ti, ne: te:tsikwi:nkawia, te:kehtsoma, no: te:mowtia, <Sync time="415.961"/> no: se: moto:nalka:wa. <Sync time="417.851"/> Ka:mpa tipowetsi, ka:mpa ika eski, ne:kwí:n <Sync time="420.628"/> nentinemi pos, *hasta** tikchi:was tawe:l, ke:meskia tikwala:nis kanah ika, <Sync time="426.618"/> no: timota:lka:was, moka:wa moekawil. <Sync time="429.438"/> N' ekawih a:mo ke:meh seki kihtowah *espíritu** moka:wa, <Sync time="433.458"/> *espíritu** a:mo moka:wa, koma:mo a:mo tinemiskia ok komo moka:waskia *espíritu**. <Sync time="436.828"/> Moka:wa moekawil, kihtowa koyo:t "eco**. <Sync time="441.366"/> Iwki kilia koyo:t *eco**. <Sync time="444.086"/> Entó:s *este** yehwa yo:n tikiliah toekawil, <Sync time="448.274"/> entó:s ompaka ne:wí:n ta:ká:n timoto:nalka:wtok pos ompakawi:n ti..., tietok, ke:meskia a:mo tietok mokalihtik, <Sync time="456.144"/> entó:s *por eso**, ta:ká:n neh nimitsto:nalno:tsati, tine:chmakas moto:ka:y, <Sync time="461.114"/> ke:ní:w timono:tsa, wa:n ka:nachi xiwit tikpia. <Sync time="467.984"/> *Porque** tikitaya, timiakeh timono:tsah cha neh nimono:tsa niMiguel <Sync time="475.094"/> pero a:mo t'matih okseki *personas** xa: mono:tsa Miguel, <Sync time="478.724"/> pero moneki *apellidos**, moto:ka:y wa:n ka:nachi xiwit tikpia. <Sync time="483.004"/> Yeha yo:n ika nimitsto:nalno:tsas *porque** dios mitsi:xmattok, mitsmakak tane:x itech nehjó:n to:nal. <Sync time="489.581"/> Ke:man, ke:meh timono:tsas, *porque** pos sahyoh ta:taman ekintsi:n, titapolowah, se:sepa tima:se:wa..., tehwa:n tima:se:waltsitsi:n <Sync time="498.261"/> *más** ta:tomeh, wehka:w. <Sync time="501.108"/> *Cuando** todios te:chmaka tane:x <Sync time="504.748"/> namomakah kwe:ntah ke todios te:chmaka tane:x, itech tahkoyowa:n *mero media noche** <Sync time="512.53"/> Kihtowa koyo:t *media noche**, pero tehwa:n tikiliah tahkoyowa:n, moxelowa yowal. <Sync time="519.462"/> *Antes** de moxelo:s yowal, se: *cinco minutos** achto, <Sync time="525.432"/> se: ma:kwi:l *minuto** achto oksé:., oksé: totio:tsi:n ilwititok. <Sync time="530.088"/> Panowa de n' tahkoyowa:n *cinco minutos** panowa tahkoyowa:n oksepa se: totio:tsi:n ilwititok, <Sync time="536.728"/> a:mo yehwa *mismo** tein ilwititok a:xka:n. <Sync time="539.478"/> Pos seki ihkó:n neh nikinino:tsa nehjó:n tokni:wa:n, ne:chmakah oksé: *nombre**, oksé: to:ka:it <Sync time="547.098"/> *porque** a:mo yehwa *nombre** tein kwa:lkwik *cuando** kimakak tane:x todios. <Sync time="553.503"/> Todios kimakak *nombre** ke eskia Jacinto, <Sync time="557.353"/> Jacinto *o** Fausto *o** Telésforo, niman tikihtowah, neh a:mo nikwelita no..., nopili mah ihkó:n mono:tsa, <Sync time="567.953"/> neh nikwelita nopili mah mono:tsa ke:meh mono:tsa ipopá:n <Sync time="571.235"/> *o** ke:meh mono:tsa *itio** <Sync time="574.015"/> *o** ke:meh mono:tsa *ipadrino**, ihkó:n nikto:ka:iti:ti nopili. <Sync time="578.825"/> Entó:s *manera** ke *este** te:popá:n ya kihkwanilih ya nimah *nombre** tein kimakak todios. <Sync time="584.203"/> Todios kimakak Fausto, Fausto eski, <Sync time="587.453"/> todios kimakak, *este** yo:li:k tane:sna:wak a, katka nehjó:n tine:..., Telésforo, <Sync time="595.937"/> pos yehwa nehjó:n *nombre** kipias pili, *porque** dios kimakak tane:x yo:n ori:tah, <Sync time="601.189"/> ta:l, ta:l, ta:katik. <Sync time="603.681"/> Entó:s yehwa yo:n no: moneki xiwit, ton *horas** yo:li:k, ka:nachi xiwit kiwi:ka de yo:li:k. <Sync time="610.491"/> Borrar <Sync time="614.871"/> Wa:n, wa:n ka:ni nemi, pox, pox <Comment desc="aqui quiso decir pos"/> miakeh tikitah timihkwaniah <Sync time="621.448"/> ta:katih nika:n ta:ltikpak, neh nita:katik nika:n Sua:pila:ko <Sync time="625.508"/> wa:n mah niow ne:wí:n Cuesala:n ya, ompa nipowiti <Sync time="629.438"/> pero dios ne:chmakak tane:x Sua:pila:ko, a:mo ne:chmakak Cuesala:n. <Sync time="633.498"/> Entó:s, sa..., sanipa ne:chto:ka:iti:skeh kwesalte:koh, nikwesal..., ne: *este** nisua:pila:ko kayo:t, *porque** ompa nikayo:t. <Sync time="639.288"/> Entó:s ika nehjó:n toka:it kipia ne:chno:tsas tano:tskeh. <Sync time="642.828"/> *Porque** ompa nikayo:t, ompa nita:katik, <Sync time="645.288"/> kihtowa ne:n ma:se:wal ompa nika:wak noxi:k, ompa nochi yetok noxi:k, entó:s kipia *fuerza** nehjó:n to:ka:it kipiaskeh. <Sync time="652.288"/> Para.... Miakeh nikinilia a:mo x'patili:ka:n iminto:ka:y, <Sync time="655.549"/> ta:ka:n nankinekih nankipatili:skeh pero *después** de *bautismo**, x'patili:ka:n ke:meh nankinekiskeh <Sync time="660.306"/> pero tio:pixka:tsi:n kito:ka:iti:s ika *mismo nombre** tein kimakak todios <Sync time="664.546"/> para ihkó:n kwali, ki:xmat..., ki:xmattok Dios, a:koni tika:ta:ltih ta:ltikpak, <Sync time="670.046"/> a:koni kwa:lik, entó:s para *con eso** wa:n tano:tskeh ne: kito:nalno:tsati, pos ika yeh yo:n *nombre** kino:tstok. <Sync time="677.023"/> Mm, entó:s kimattok dios ke mela:w yeha yo:n poliwtok, <Sync time="680.945"/> a:mo, a:mo teyok *porque** todios kipia ya, kipia ya *cien borreguitos** <Sync time="688.615"/> wa:n de *cien borreguitos** kipoloh se:. <Sync time="691.399"/> De kipoloh se: kika:wak tepitsi:n ne:n na:wi powal wa:n mahtaktio:na:wi, wa:n kitohtokak oksé: para a:mo ki..., <Sync time="701.209"/> para a:mo kidescompleta:ro:s *igente**. <Sync time="704.389"/> Kisegui:ros kipias *como siempre** se:, se: taktson, se:, se: pa:nti, <Sync time="708.177"/> se: pa:nti *borreguitos** kipiaya. <Sync time="711.007"/> Entó:s k..., ihkó:ni ne: tah..., ta..., ta..., tahtanih itech ina:wak dios, <Sync time="715.767"/> i:n mokone:tsi:n poliwtok, ke:yeh poliwtok, ka:n yetok, <Sync time="719.417"/> ka:ni moka:wak, tehwa:tsi:n timomkas kwe:ntah. <Sync time="722.827"/> Xa: i:n a:tmali:n kiki:tskihtok, <Sync time="725.857"/> oso xa: n' *madre tierra** <Sync time="730.179"/> María Nicolasa Trinidad, <Sync time="732.637"/> *o** Juan Bautista Trinidad, xa: yehwa:n kiki:tskihtokeh. <Sync time="738.367"/> "żKe:yeh a:mo yetok ikalihtik? Ka:n yahki" <Sync time="742.011"/> Kite:mowa ipopá:n, kite:mowa imomá:n, <Sync time="745.176"/> mo:stah tane:si, tayowa, yehwa:n cho:katokeh, yehwa:n tayo:koxtokeh, kite:mowah inkone:w, kite:mowah inkone:w. <Sync time="750.777"/> Wa:n ke:yeh, ka:n yetok. <Sync time="753.583"/> *Por favor** note:pixka:tsi:n, tekodios, kinto:toka *moangelos**, <Sync time="760.135"/> kinto:toka *moángelos serafines, ángelos profetas, ángeles milagrosos, ángeles poderosos**, <Sync time="769.247"/> mah kimalakacho:tih, ka:n yetok, <Sync time="772.059"/> ika ikaba:yoh, ika *iespada**, ika *imachete** ika *ilazada** ika *relámpago**, <Sync time="775.731"/> mah wi:ki ikalihtik *porque** kite:mohtokeh. <Sync time="778.253"/> Xa: maya:na, xa: a:miki, ika ompa ne: yetok, ton, ton kichi:wtok, <Sync time="782.943"/> komo itech n' a:t, kipitsochi:wtok a:tsi:n, kimowispolohtok. <Sync time="786.113"/> Komo itech *madre tierra**, no: kimowispolohtok, <Sync time="789.403"/> ompa ki..., kixihxi:xtok, kihkwitatok, a:mo poliwi toni kichi:wilihtok. <Sync time="793.704"/> Entó:s *por eso** ta:tawtia dios *mio**, malakacho:tih, ika namote:pixka:wa:n, mah wi:ki ikalihtik <Sync time="800.684"/> wa:n entó:s pe:wa ya, se:, se: kitatsowi:tekilia. <Sync time="805.894"/> Ke:man, *cada, cada vez** titatsowi:tekis, tikto:ka:iti:s, <Sync time="811.034"/> *cada vez** ke titatsowi:tekis tikto:ka:iti:s. <Sync time="813.736"/> *Cada vez** ke titatsowi:tekis t'to:ka:iti:s, <Sync time="816.196"/> *cada vez** ke titatsowi:tekis t'to:ka:iti:s, *cada vez** titatsowi:tekis t'to:ka:iti:s. <Sync time="820.748"/> *Cada vez** titatsowi:tekis t'to:ka:iti:s, <Sync time="822.808"/> *Cada vez** tatsowi:teki..., t'to:ka:iti:s, ke:ní:w mono:tsa, mah wi:ki. <Sync time="826.848"/> Kite:mohtokeh ite:pixka:wa:n, kite:mohtok ipopá:n, kite:mohtok imomá:n, <Sync time="832.495"/> xa: a:miki, xa: maya:na, ton kichi:wtok ompa ne: wetstok. <Sync time="835.695"/> Chiko:meh *viaje** tiktatsowi:tekili:s, chiko:me *viaje** <Sync time="840.947"/> wa:n ke:mah tikimpowilia *cada, cada, cada** se:mpa:nti mo..., mo...,*morosario** <Sync time="851.897"/> tik..., tik..., kipia mahtakti *rosario**. <Sync time="856.037"/> Entó:s *cada** se: panti, tikta:tawtilia n' *madre tierra** oso toni, ka:n momowtihtok, ox a:tmali:n, <Sync time="863.017"/> itech a:tmali:n, de ompa yehwa ya *madre tierra** <Sync time="866.507"/> no:, no: mahtakti pa:nti, <Sync time="869.496"/> de ompa tote:ko Jesucristo, no: mahtakti pa:nti. <Sync time="873.642"/> Ompa yehwa ya Santiago Milagroso, *seńor** Santiago, <Sync time="878.292"/> no: mahtakti pa:nti, ompa San Miguel, no: mahtakti pa:nti se: kipowilia. <Sync time="884.923"/> Wa:n ke:mah tami ya yo:n, tima:tami a tikpo:powak mah..., mah..., komoke mahtak, ma:kwi:l *viaje**,mahmahtikti pa:nti <Sync time="894.102"/> entó:s ke:mah tik..., timoketsa ya, sema titasowi:teki, sepa *igual**, sepa chiko:me *viaje**, sepa t'to:ka:itia <Sync time="902.659"/> kokoxkeh, a:koni mokokowa, sepa t'to:ka:itia. <Sync time="905.909"/> Chiko:me viaje t'to:ka:itihtiw, *cada vez** titatsowi:teki t'to:ka:itia, *cada vez** titatsowi:teki t'to:ka:itia, <Sync time="911.256"/> *hasta** ahsi chiko:me *viaje** titatsowi:tekis. <Sync time="914.026"/> De ompa ke:mah timoketsa ya. <Sync time="917.476"/> Timoketsa ya wa:n tikta:tawtia ya nochi ne:n *angelos**, <Sync time="922.156"/> nochi te:pianih. <Sync time="924.334"/> Ka:nachi *miles** de te:pianih, ka:nachi *miles milagrosos**, <Sync time="928.544"/> ka:nachi *miles posderos**, ka:nachi miles *soestianes**. <Sync time="933.104"/> Ka:nachi *miles** tamatinimeh, <Sync time="935.708"/> name:chta:tawtih itech i:n o:rah, itech i:n *punto**. <Sync time="940.327"/> o** itech nehjí:n to:nal *por equis motivo** namokone:tsi:n, tikto:ka:itia i:n a:koni tikno:tstok. <Sync time="947.716"/> T'to:ka:itia komo t'no:tstok Jonathan, pos Jonathan, nehi:n Jonathan, ne:chchi:wili:ka:n *favor**, <Sync time="954.776"/> a:mo xikelka:waka:n *lo que** name:chta:tawtihtok. <Sync time="958.076"/> Malakacho:tih, x'wa:lkwitih, mah wi:ki ikalihtik <Sync time="962.746"/> wa:n sepa name:chelna:mikis, a:mo name:chelka:was, sanoke niksegui:ro:s name:chta:tawtihtos <Sync time="967.886"/> *hasta** sin que ke a:mo nikitas nehjí:n Jonathan ke pa:ktok, kwali yetok, <Sync time="973.836"/> maya:na ya, takwaya, ehkok a ikalihtik *contento** ya yetok a. <Sync time="979.016"/> Entó:s ihwak a name:chelka:was note:pixka:wa:n *angelos milagrosos** <Sync time="985.644"/> name:chma:ktili:ti *namooraciónes**, name:chma:ktili:ti namotahto:l <Sync time="989.82"/> ompa ke:mah tipe:wa sepa se: totahtsi:n ne:, kiliah *padre nuestro**, de ompa n' sepa *dios te salve** we:i. <Sync time="1001.91"/> *Dios te salve, reina y madre** wa:n ke:mah tikilia ya *bendito** <Sync time="1009.12"/> *bendito, sea alabado, sea santísimo sacramento, <Sync time="1014.44"/> del altar, la limpia concepción**. <Sync time="1016.86"/> Se mancha carpo rinal, <Sync time="1019.06"/> por instante natural, para siempre virgen, madre de dios, amén**. <Sync time="1025.493"/> Timomachi:yo:tia wa:n ke:mah timose:wi:ti a. <Sync time="1029.941"/> Entó:s ompa timomakas kwe:ntah ya <Sync time="1033.521"/> yo:n yowak *cuando** timose:wi:ti <Sync time="1036.371"/> ompa timomakas kwe:ntah ox ehkok a ne:n ekawil. <Sync time="1041.473"/> Entó:s para mo:stika tikilwi:s a ne:n *persona**, a:koni *doliente**, <Sync time="1048.903"/> ke tikitak a, ehkok a ne:n toni, <Sync time="1051.543"/> pero komo tikita a:mo ehko sepa tikta:tawtia mo:stika, *hasta** tikahxiti:s na:wi *viaje**. <Sync time="1057.033"/> Tikita ke a:mo tik..., a:mo tik..., a:mo tikehkoltih *porque** a:mo tikitati ehko en *persona**, <Sync time="1062.413"/> tikitati ke tikwa:lkwik se: teisá:, se: *pajarito, al según, porque cada persona** tikpiah se: toekawil. <Sync time="1069.075"/> Seki tikpiah toekawil de tapial, <Sync time="1073.135"/> seki tikpiah toekawil de *pajaritos**, <Sync time="1076.755"/> seki tikpiah toekawil se *golondrinas**, <Sync time="1080.625"/> seki tikpia toekawil de kowa:t. <Sync time="1085.013"/> Sek..., *cada quien** komo ke tikpiah to..., *diferentes** to..., toekawil, mm. <Sync time="1092.273"/> Seki kihtowah *hasta** de kwa:kweh no: tikpiah toekawil, yo:n seki lo:kahmeh, lo..., tilo:kohmeh ke:meskia <Sync time="1098.433"/> *o** de itskwinti lo:kameh sa..., tilo:k..., tilo..., timo..., timoke..., ticorajientos, ke:meskia titawe:lmeh. <Sync time="1104.273"/> Yo:n *porque** a:mo tikpia teisá: de ekawil de oksé: taman okwilin. <Sync time="1109.083"/> Entó:s *por eso cada, cada** sehse:meh tikpiah *cada quien** toekawil, mm. <Sync time="1115.153"/> Entó:s pero tikitas ehkok a ne: tein tik..., tikno:tstok, toni ehkok, ton tikwa:lkwik, ox.... <Sync time="1121.025"/> Ox tikwa:lkwik *pajarito** <Sync time="1122.935"/> *o** tikwa:lkwik se: *pollito** <Sync time="1124.625"/> *o** tikwa:lkwik se: to:toltsi:n <Sync time="1126.845"/> *o** tikwa:lkwik se: kowa:tsi:n pero yo:n tikehkoltih, t'mat..., t'mattok kwali ke tikehkoltih <Sync time="1130.955"/> pos x'mati kwali ke ehkok a ne:n ekawil. <Sync time="1133.875"/> Pero komo tikita a:mo ehkok, kipia 'segui:ro:s tikno:tstos, *hasta** tikahxiti:x sikie:ra na:wi *viaje**. <Sync time="1142.114"/> I:n tehwa:n owih totekiw *puro** tamatinimeh. <Sync time="1145.822"/> X'mahmati aha:konimeh tikinto:ka:iti:s *porque** miakeh tikihtowah *cad, cada** se: pa:nti tah..., n' *oraciones**. <Sync time="1154.314"/> *Primero** nimitsilia ke toni, toni itech ne: momowtihtok, ox ta:lwa:ktah, <Sync time="1159.052"/> komo tel..., ta:lwa:ktah pos yehwa *madre tierra**. <Sync time="1163.176"/> Ta:lmanik, to..., tona:ntsi:n, tomomaci:ta de ta:ltikpak. <Sync time="1169.784"/> Pero pos komo itech a:t pos yehwa a:tmali:n, <Sync time="1172.572"/> komo kowa:t pos n' yehwa *cueva**, mm. Itech se: *cueva**. <Sync time="1180.713"/> Komo kowa:t mitsmowtih, komo mitsmowtih *este** tatikwi:nilo:t, a:chi:wanimeh, <Sync time="1187.845"/> pos ompa itech tepe:meh, no: tepe:meh. <Sync time="1192.325"/> Ta:lo:ka:n pos kalaki n' okwilin, ke:meskia mota:le:wa kowa:t, tatikwi:ninimeh pos ne: itech tepe:t n' e:wtokeh. <Sync time="1202.836"/> Entó:s miak, mah semi moneki x' mahmatili, kahka:ni yetok n' a:koni t'no:tsati <Comment desc="parece que dice t'no:no:tsati pero debe ser tikno:tsati"/> </Turn> <Turn speaker="spk1" startTime="1212.448" endTime="1229.205"> <Sync time="1212.448"/> Nochi i:n *este** tamati:lis tein tehwa:tsi:n tikpia, <Sync time="1217.562"/> a:koni mitsne:xtilih ika xa: a:ksá: se: ta:totsi:n n' *este** <Sync time="1221.654"/> mote:iskaltihka:w *o** a:koni ne:n mitsne:xtilih i:n tamati:lis tein, pos tein ekintsi:n ika tikimpale:wia ne:n nika:n <Comment desc="aqui dice tokni:wah pero es tokni:wa:n"/> tokni:wa:n. </Turn> <Turn speaker="spk2" startTime="1229.205" endTime="2922.803"> <Sync time="1229.205"/> We:noh, kwali yetok nehjó:n netahtani:lis tein tine:chilia. <Sync time="1233.807"/> *Lo que** ke:meh nikilih i:n koyo:tsi:n n' tonto:nal, <Sync time="1237.967"/> kine[ki] kimatis ke:ní:w ti..., ke:ní:w tehwa:n titapale:wiah, <Sync time="1242.247"/> ke:ní:w ta..., tato:nalno:tsah. Pos tehwa:n sepa, se: *parte** <Sync time="1248.727"/> sempa:nti ke:meskia ka:mpa, ka:mpa noaweli:tos, *porque** neh niwerfanoh nimoskaltih. <Sync time="1254.469"/> Neh nimoskaltih, *porque** a:mo niki:xmatik nopopá:n, <Sync time="1260.829"/> *apenas** kipia ya tahkoxiwit *cuando** ne:, nikpiaya tahkoxiwit neh de niyo:lik, momikilih nopopá:n. <Sync time="1268.166"/> Entó:s ke:meh nomomá:n komoke sua:pil katka ok, <Sync time="1271.606"/> ka:mpa wa:le:wka se: *lugar** kiliah kwa:monoh. <Sync time="1274.746"/> Ompa wa:le:wka nomomá:n, ya nopopá:n i:pa de Sua:pila:ko, <Sync time="1279.176"/> pero ne:n no:má:n katka de kwa:monoh. <Sync time="1282.006"/> ompa kipiaya ipopa:wa:n, imomá:n, entó:s ke:meh siwa:pil katka ok pos <Sync time="1287.935"/> de mikik nopopá:n nika:n Sua:pila:ko pos ne:chkwite:w yahki iwa:n i..., ipopá:wa:n sepa nono, <Sync time="1294.556"/> yahki iwa:n ne: kwa:mono, ompa ke:meskia nimoskalti:to. <Sync time="1298.886"/> Entó:s *este** ke:meh siwa:pil katka ok yeh pos kitakeh ke yetok ompa ne: kalihtik sepa se: siwa:pil <Sync time="1305.086"/> pe:wak kiihtanih nono, sepa se: ta:kat kitohtokak ke:meskia wa:n neh nimoka:wak iwa:n noa:weli:tos. <Sync time="1311.305"/> Noa:weli:tos semi ta..., ta...., ta..., ta..., tapale:wia:ya, komoke para ta..., to:nalno:tsalis <Sync time="1316.762"/> te..., nochi kwal *más gente**, miak, miak tokni:wa:n ya:yah ompa kita:tawti:tih mah kiminto:nalno:tsa. <Sync time="1323.912"/> Entó:s nikitaya mo:stah, mo:stah yowih wa:n neh ke:meh nitsi:tsikitsi:n katka pe:wak kwali nitakaki a, ke:meskia kwali nitamattok a, <Sync time="1331.322"/> pos *seguidi:toh** ne: ka:mpa tano:tsa ne: mowe:ita:ttsi:n, ompa nitokotsietok no:, <Sync time="1335.822"/> a:mo nikakisti, nii:xtakatokotsietok, ke:meskia nikaktok nochi, nikaktok ton kihtowa. <Sync time="1341.734"/> *Por eso** nikilwih tonto:nal i:n tokoyo:tsi:n ke we:i teh, neh notahto:l, para name:chtapowi:ti nochi i:n tahto:l, name:chpowili:ti pos we:i, <Sync time="1350.164"/> tiwehka:watih komo *más** de se: *hora**. <Sync time="1353.274"/> Entó:s *este** pe:wal nikta:lia kwida:doh ke:ní:w ta..., tata:tawtia, ke:ní:w taresa:rowa, <Sync time="1359.464"/> nochi nikaktiahki, nikaktiahki, nikaktiahki ihkó:n, *hasta** ihkó:n nimoskaltih. <Sync time="1364.835"/> *Después** ke:meskia moka:wtiahki nochi notsontenkoko, nochi tein kihtowa:ya yeh n' nowe:ita:ttsi:n, <Sync time="1371.947"/> nochi nokwa:ko moe:wtiahki. <Sync time="1373.669"/> *Porque** a:mo katka tatahtowihkeh ya yeh, yeh a:mo tatahtowihkeh, yeh tamela:wa tato:nalno:tskeh sah. <Sync time="1379.261"/> Ta: no: weli, ke:meh i:n teh pos mah nimitsilwi ke kwali titano:nalno:tsas, kwali titato:nalno:tsas sah, <Sync time="1383.706"/> pero para titatahtowi:s pos owih, oksé: taman ya. <Sync time="1386.621"/> Entó:s *este** n'kaktiahki, n'kaktiahki ihkó:n, *hasta** iwki nimoskaltih, <Sync time="1392.351"/> nikahxitih chiko:mexiwit a, entó:s nikahxiti chiko:me xiwit, ne:chno:tskeh *escuela**. <Sync time="1398.501"/> Timo..., nemachti:lo:ya:n ya, niahki nemachti:lo:ya:n <Sync time="1403.359"/> pos *este** ne: pe:wak nimomachtia ya ne:, pero ke:meh *antes** katka neli, neli te:chmachtia:yah, <Sync time="1411.189"/> a:mo ke:meh a:xka:n ma:wiltiah sayoh, ta: a:xka:n sayoh timo.... Tikalakiah *a las ocho <Sync time="1416.739"/> hasta las cuatro** tiki:sayah, *a las cinco**, tiki:sayah ya. <Sync time="1421.349"/> Ta: pero *antes** tota:tahwa:n taxta:wayah *escuela**, a:mo, a:mo we:itekiwah ne: xola:lpan taxta:waya, <Sync time="1429.618"/> sanoke nika:n tehwa:n timokopera:rowa:yah ke:meskia para ti..., <Sync time="1432.952"/> Taxta:wi:skeh *maes...,** tamachtihkeh, taxta:wi:skiah. <Sync time="1436.121"/> Entó:s *este** ihkó:n nikitaya wa:n ne:chyo:la:hsik <Sync time="1439.962"/> yo:n tamach..., nemachti:lo:ya:n ne: ne:chyo:lahsik, niah tak o:me xiwit sayoh, <Sync time="1445.082"/> a:mo nikwelitak, te:tewia:yah. <Sync time="1447.732"/> Ke koma:mo tikihtowa, ihwa:k ka:n tikwiah ke:meh i:n a:xka:n a:mat tiki:xta:lihtokeh ompa, ta: katka se: kwa:kwagri:toh ihkó:n, *pizarra** kilia:yah. <Sync time="1457.012"/> Yehwa iwa:n se:, mahyá: *pizarrín** kilia:yah se: tepos, <Sync time="1461.822"/> yeh ika titahkwilowa:yah, tikra:raya:rowah sayoh, tein kihkwilowa ne: *maestro** tamchtikeh <Sync time="1467.172"/> mah ti..., mah ticopia:ro:ka:n ya wa:n ke:mah mah tikle:ro:ka:n ya ne: toni kihtowa. <Sync time="1472.412"/> Mm wa:n a:kin a:mo welik kile:roh kwitkwetaxwiah ya, <Sync time="1476.062"/> mahtakti tako:t te:so:sowilia:yah, <Sync time="1479.502"/> de *guayabo** oso de yo:n kwe:tehxiwit tako:t, yo:n ximowi:kili:skia i:pa. <Sync time="1485.922"/> Tikwi:kas mahtakti kowtako:tsitsi:n, *cada escuelero, cada** kwi:kas, *cada** momachtihkeh kwi:kas mahtakti tako:tsitsi:n <Sync time="1492.632"/> para *cada** se: takwala:ntia pos niman kiso:sowiliah <Sync time="1497.212"/> wa:n tak *siempre** nik..., nik..., *siempre nikta:lih kwida:doh <Sync time="1500.193"/> pe:wa niki:xpowa ya n' a:matsi:n, ma:ski we:wehka niki:xpowtia:ya ihkó:n tein n'ta:lih tein nikitaya. <Sync time="1506.88"/> Entó:s *después** nehjó:n ti..., nimokowilih se: no..., noli:libri:toh ya no:, <Sync time="1511.98"/> pe:wa:k nikle:rowa ya no: ton kihtowa pero *cosa de, de, cosa de** dios, a:mo nimokowilih ihkó:s sah de *libro cualquiera**, sanoke pero nochi *cosa de dios**, a:mo .... <Sync time="1522.127"/> Entó:s pe:wak nikle:rohtiw, n'le:rohtiw, nimochatia ihkó:n, *más, más, <Sync time="1526.285"/> cuando** nikpiako *doce ańos** i:pa kwali nitaresa:rowa:ya ya. <Sync time="1531.535"/> Nikmatia para nitaresa:ro:s a. <Sync time="1534.205"/> Entó:s ihkó:n nitaresa:rowa:ya, ka:n a:ka, mahyá: ka:n teh *rezador** katka, <Sync time="1540.315"/> *si no que puro** nochi ne: kikwitoya ok ta..., ta..., tata:tawtia:nin pero we:wehka, <Sync time="1548.225"/> se:, se: nemia nika:wi:n *lugar** Istawa:tah <Sync time="1551.705"/> wa:n se: nemia *hasta ne:paka de n' a:t <Sync time="1554.745"/> wa:n ke mikiki se: ta:totsi:n ompaka ne:wí:n <Sync time="1558.055"/> tikiliah kwa:pan. <Sync time="1560.215"/> Ne:paka de Cuahutapa:nalo:ya:n <Sync time="1562.975"/> wa:n wa:lahkeh ne:chta:tawti:koh "teh okichpil kwali titaresa:rowa". Ta: nipiltamatia, kaxto:l xiwit n'piaya ok. <Sync time="1569.875"/> "Teh" kihtowa "okichpil kwali titaresa:rowa" kihtowa, "taresa:rowili:ti a:nimahtsi:n" kihtowa "mikik". <Sync time="1574.903"/> "Pero neh" nikilia "pos a:mo, ka:n *resador**, aya:mo ta..., tata:tawtihkeh" nikilia "de animahmeh", <Sync time="1581.153"/> Kihtowa "a:mo" kihtowa "ta:xiow *por favor**" kihtowa "ta: t'mattokeh, tikaktokeh kwali titaresa:rowa ya" kihtowa "wa:n kwali tialaba:rowa ya". <Sync time="1588.153"/> Motelta:tawtiah. Neh nipi:na:waya. <Sync time="1591.123"/> Nikpiaya *nomancurenitas** no: ne:n no..., no..., no..., nowa:mpoiwa:n, se: .... Nopi:pilikni:wa:n. <Sync time="1596.293"/> Ma:kwi:limeh ta: ay timokwiah komo taresa:rowah no:, tita:tawtia:nih <Sync time="1601.681"/> wa:n *este** ne: pe:wak nikinilia pos xikinyo:le:waka:n nikilia no:..., komo ya:skeh ne: nocompańeros tein iniwa:n nita..., nitata:tawtia <Sync time="1609.843"/> nia:s. Neli tiahkeh. <Sync time="1613.383"/> Tiahkeh, tiahsikeh ne: wa:n pe:wak nikpowa ro..., n' tio:tahto:l ke:meskia, ke:mesh i:pa n'mati, <Sync time="1619.433"/> ihkó:n niknema:ktilih a:nimahtsi:n wa:n nochi. <Sync time="1622.683"/> Pero de *momentito** ne: takwitapan nikaki se: ta:totsi:n resa:rowa nika:n <Sync time="1627.585"/> takah yehwa tein ne: a:na:l vivi:rowa *rezasor**, kimatik ke, takah icompadre** katka ne: tein mikik. <Sync time="1632.79"/> Kimatik ke mikik ne:n n' i..., *icompadre** pos wa:lah, ma:ski motamo:tak, komo de *lugar**, pano:k itech n' a:t ika, ika *balsa**, <Sync time="1639.96"/> ihkó:n <Comment desc="aqui dice ihkó:n pero seguramente, de acuerdo al contexto debió haber dicho ihwa:k"/> katka *balsa** a:mo teh *lancha**. <Sync time="1642.94"/> Pano:k *a la fuerza porque** kimatik mikik *icompadre**, <Sync time="1646.45"/> entó:s *este** nikaki taresa:rowa nika:n nokwitapan se: ta:totsi:n tein i:pa *rezador**, te:n..., te:ni:mat ke yehwa ya. <Sync time="1652.86"/> Fie:roh nipi:na:waya, n'machilia:ya pos neh a:mo *nirezador**, <Sync time="1656.15"/> pero no: niktohtokak, n'tohtokak *hasta** ka:mpa niwelik ke:meskia, *hasta** nima:tamik. <Sync time="1661.47"/> Entó:s ke nikaki neh, ta:totsi:n kinilia "a:xka:n" kinilia "nankipia kwali narezador** a" kinilia. <Sync time="1665.98"/> "A:mo *fuerza**" kilia "niwa:la:s takah kwali nawelih, nan..., nankipiah yankwik *rezador**" kinilia "nika:n. <Sync time="1670.85"/> Wa:n iwki a" kihtowa "kichi:wa, de mela:w ta..., ta..., taresa:rowah iwki a" kihtowa "ke:meh neh niweli", <Sync time="1675.56"/> *Porque** nichipa nikwelitaya notiohwa:n komoke taa:compańa:rowa:yah ika *cantos**, ika *rosarios** <Sync time="1681.93"/> nochipa nikintohtokatinemia. <Sync time="1684.16"/> Nochipa nikiwi:kaya, ke:meskia no: nipantakaktok, <Sync time="1687.42"/> tein a:mo nikwelitak, oksé: *cosa** de *juegos**, a:mo teh *juegos, más, más que rosarios**, <Sync time="1692.67"/> ma:ske *cantos**, mm. <Sync time="1695.43"/> Wa:n ne: wehka:w <Sync time="1698.94"/> xa: aya:mo tikmatis ta: onkaya semi kilia:yah to:nawis, xa: tikelna:mikis, <Sync time="1705.53"/> *o** tikakini *cuando menos**, a:mo tiki:xmatik *o** xa:, xa: tiki:xmatik *todavia**, a:mo ok. <Sync time="1711.37"/> Entó:s *este** ne: se: to:nal, ne:chkwik nehjó:n kokolis, tono..., to..., to..., to:nawis, <Sync time="1719.0"/> ne:chkwik pero ika *ganas**, nisehsekwi wa:n fie:roh. <Sync time="1723.54"/> Fie:roh nisehsekwi wa:n nitoto:nia, nimotanke:ntia, miak a:ya:meh ne:chpanta:liliah, a:mo, <Sync time="1730.24"/> nikpiaya nimitsilia ke *quince ańos apenas** nikpiaya, <Sync time="1733.42"/> entó:s *este** ne: nietoya iwa:n nomomá:n, kika:wkeh ne: ka:mpa te:wa:n yetoya, <Sync time="1740.57"/> entó:s sepa ne:chahsiko ne: ka:mpa neh nietoya, wa:n nomomá:n sah, <Sync time="1744.088"/> pero no: nimochihchi:wilih nokaltsi:n *aparte** wa:n ompa nivivi:rowa:ya ya. <Sync time="1747.608"/> Entó:s *este** ne: ne:chki:xtih toto:nik <Sync time="1754.038"/> wa:n ne: wehka:w i:pa ne:chkwikeh de ma:lto:moh, niman de San Juanito, <Sync time="1760.988"/> entó:s ihwa:k a ne:n ni..., nikilia nomomá:n, n'mattok wa:lahkeh seki pi:piltsitsi:n, ne:chwi:kakeh, <Sync time="1768.098"/> *angel**, ke:meh yo:n wehka:w, tikita ne:n pilimeh kininbautisa:rowa:yah mah kwika:n, ika iminxohxochsota:nah ke:meskia, <Sync time="1776.228"/> iwki wa:lahkeh yo:n pi:pil, miakeh wa:n ne:chiliah "tiowih" kihtowah "mitsno:tsa *seńor**" kihtowa "xiow**. <Sync time="1782.096"/> N'mattok ne:chkwite:wkeh, n'mattok yo:n nimoahokwi ehekai:xko, mixtsa:la:n ke:meskia, ke:meskia i:x..., i:xko mixti ke:meskia niahki. <Sync time="1789.096"/> Wa:n yo:n n'mattok ihkó:n n'[machi]lia ke i:n ahko nia:ya ya, <Sync time="1792.353"/> nikwa:ilwia no:má:n a:mo xite:chihchi:walti ilwit, a:mo x'chi:wa ilwit, x'te:chi:waltih sayoh *misa de San Juanito** kit nikilia. <Sync time="1798.036"/> Sayoh ihkó:n n'mattok nikilh. <Sync time="1800.086"/> Entó:s ihwa:n niah, niahki, niahki wa:n ne: pilimeh ne:chapura:rowah niahki ihkó:n, ke:meskia ehekai:xko ne:chwi:kakeh <Sync time="1806.026"/> Entó:s miakpa n'..., tak mela:w ke:meh kihtowa i:n ta:totsi:n, i:n koyo:tsi:n, <Sync time="1811.696"/> nikahkaya:wati, ox mela:w, se:sepa a:mo kin..., kineltokah ok. <Sync time="1815.186"/> Pero neh niahki ne:, ne: ahko, ilwikak, <Sync time="1818.486"/> niahki itech *primera puerta**, nikitak tahtkwilohtokeh. <Sync time="1824.236"/> Tahkwilohtokeh koyo:meh. <Sync time="1826.736"/> Tokni:wa:n, sepa itech *segunda** nikita..., ihkwí:n na:ltachia sepa no: <Sync time="1831.606"/> na:ltakawa:ntok kemeskia, ihkó:n, ke:meskia to:natok wa:n miakeh ompa yetokeh ompa tokni:wa:n. <Sync time="1837.586"/> Itech *terce..., tercera puerta** niahki a, nikita taxo:tatok wa:n seki ta:totsitsi:n mototo:nihtokeh. <Sync time="1845.016"/> Mototo:niah ne:, entó:s *este** ne: nina:ltachiak sayoh, ta: ne: ne:chno:tsah pilimeh, ne:chwi:kah pilimeh, ne:chwi:kah ne: *hasta última puerta**. <Sync time="1852.596"/> Sepa ne: itech *cuarta puerta** nikitato yetok se: *solar**, ihkó:n se: *jardín** ke:meh *cuando vivero** kita:liah, <Sync time="1859.506"/> kita:liah *vivero** kwaltsi:n, ihkó:n *callecitas** ke:meskia yetok, ihkó:n *cruzados** ihkó:n <Sync time="1864.166"/> pero *puro** xo:chit, taxo:chiti, ihkó:n *puro** xo:chit. <Sync time="1868.906"/> Entó:s nikita wi:tsa se: ta:kat karreri:tah, karreri:tah, wi:tsa, ne:chdirigui:rowa nowa:n, <Sync time="1873.434"/> ne:chilia, kihtowa "tiwa:lah" kihtowa "*hijo**". <Sync time="1876.064"/> Wa:n se: notioh nikpia ya *igualito** tamatia ke:meh nopopá:n, <Sync time="1880.194"/> entó:s nimolia pos ta: notioh nimolia ne: wi:tsa, "ta: tine:chi:xmati" kihtowa. Nikilia "a:mo, mm". <Sync time="1887.328"/> "Tinotioh" nikilia. "A:mo" kihtowa "ta: nimopá:n" kihtowa. <Sync time="1889.924"/> "Neh NiJosé de la Cruz" kihtowa. Wa:n ih..., ihkó:n mono:tsaya nopopá:n José de la Cruz. <Sync time="1894.274"/> "Neh niJosé: de la Cruz" kihtowa, "*nohermanito** ne:n Eulalio" kihtowa. <Sync time="1899.384"/> "Pero xikita sah" kihtowa "titahto:ske" kihtowa "*más**, ne:, ne: mitsno:tsah" kihtowa "ne: pi:pil, ˇXiow!! kihtowa. <Sync time="1904.714"/> Nikilia "ke:mah, ne:chno:tstokeh" "Tipanowa" kihtowa "de *vuelta** wa:n titahto:skeh" nikilia "*bueno**". <Sync time="1909.894"/> Wa:n ne: pi:pil yeh mela:w ne:chihsiwi:ltiah, tiowih itech *cinco puerta** ya, <Sync time="1913.894"/> cha sepa tahkwilohtokeh, miak *gente** tahkwilohtok, miak yetokeh. <Sync time="1918.147"/> Itech *seis puertas sepa takawa:ntok, ke:meskia komo mahyá: *focos** yetokeh, <Sync time="1922.977"/> itech *siete puertas** <Sync time="1925.379"/> ompa ya ne:n wetstok se: *seńor** ke:meh i:n itech, itech *icama**, <Sync time="1929.924"/> kochtok ihkó:n, ke:meh tikita wetstotikah, "żTiki:xmattok wetstotikah?" <Sync time="1934.245"/> Ihkó:n wa:lwetstok kit ihkó:n, ihkó:n wa:lkochtok, <Sync time="1937.104"/> ne:chiliah pi:pil pos yehwa kihtowah ne: *seńor** kihtowah mitsno:tsa,xikalaki kihtowah, ne: mitsno:tsa. <Sync time="1942.01"/> Entó:s neli ne: niahki wa:n nikno:tsa, nimotankwa:ketsak, nikmattok ke niwetstotika, ne: wetstok <Sync time="1949.525"/> nimo..., carrera nimotankwa:ketsa "*seńor**" nikilia "niwa:lah, <Sync time="1952.885"/> paraké:s tine:chneki", nikilia "tine:chno:tsa". <Sync time="1956.197"/> Pos a:mo ne:chna:nkilih, sepa nikno:tsa, ika ohpa ya. <Sync time="1961.744"/> "*seńor** nikilia "niwa:lah, timose:wihtok. <Sync time="1965.041"/> Ni..., niwa:lah para ton tine:chneki, ne:chno:tsak". Pos a:mo ne:chna:nkilia. <Sync time="1970.119"/> Sepa n'no:tsa *más fuerte** sepa nono, "seńor**" nikilia, "niwa:lah, <Sync time="1974.15"/> nika:n nietok a, para ton tine:chnesita:rowa". <Sync time="1976.932"/> Ihkó:n nikita ke ihsak a, ke ihsak a ne:n ta:katsi:n, <Sync time="1980.588"/> moi:xkepa ya ihkó:n, mopani:xkepa, ne:chpanita ya ihkó:n, <Sync time="1983.947"/> "A:" kihtowa "tehwa" kihtowa mitskwitoh", <Sync time="1986.494"/> nikilia "ke:mah" "Neh ne:chwa:lkwikeh" <Sync time="1988.682"/> "Pero teh" kihtowa "a:mo nimitsnesita:rowa nika:n ya, <Sync time="1991.369"/> teh xiow" kihtowa "Tikinsalva:ro:ti *almas" kihtowa. <Sync time="1996.197"/> "Tikinsalva:ro:ti *difuntos**, tikinsalva:ro:ti moribombios. <Sync time="2003.088"/> xiow" kihtowa, tikinsalva:ro:ti" kihtowa "*imágenes** <Sync time="2007.322"/> wa:n *hasta** neh nikmati ke:maniá:n nimitsno:tsas". <Sync time="2011.682"/> "Entó:s a:mo tine:chnesita:rowa" nikilia. Kihtowa "a:mo" kihtowa <Sync time="2015.338"/> "A:mo ta: neh nikmati" kihtowa "*hasta** ke:maniá:n nimitsno:tsas, <Sync time="2017.619"/> teh xiow" kihtowa, <Sync time="2019.291"/> "xi..., xikwi nehjó:n ohti nimitsmakatok" kihtowa, *derechito** xiow, a:mo kanah xichi:..., chi:chikokalaki. <Sync time="2025.979"/> A:mo xikwi" kihtowa "tein ne:n *veredas** kihtowa "xikwi nehjó:n ohti, yahtok we:yoh, *derechito**" kihtowa "xiow** <Sync time="2032.572"/> "we:noh". <Sync time="2033.885"/> Entó:s n'mattok nimopersina:roh, ta: n'mattok yehwa wetstotikah ne: wetstok, <Sync time="2037.354"/> n'mattok nimopersina:roh ihkó:n kwaltsi:n wa:n ke:mah niwa:le:w. <Sync time="2040.338"/> Nihsatiki:s, ka:n teh ne:chkokowa, nió:n teyi, nipa:ktok, ke:meh ekintsi:n nietok, <Sync time="2045.166"/> *nisano** nietok, <Sync time="2047.119"/> nikita cho:kalo:tok miak *gente** ya, mosentilihkeh ya, <Sync time="2050.807"/> miak *gente** ne:wí:n seki yetokeh, nochi cho:katokeh, nopopa:wa:n, noa:welitos cho:katokeh ya. <Sync time="2055.291"/> Pos kihtowah ke de *las nueve de la mańana** nimikik, <Sync time="2058.619"/> chikna:wi o:rah de tahkah, *hasta** e:yi o:rah tio:tak ni..., nihsako, <Sync time="2062.697"/> pero nihsako a:mo teh ne:chkokowa nió:n teh toto:nik, para nehjí:n to:nal nika:n nietok. <Sync time="2067.291"/> Nikpiaya *quince ańos** wa:n ekintsi:n nikpia *ochenta y uno**, ka:nachi xiwit a:mo nikpia. <Sync time="2072.666"/> *Desde entonces** pe:wak ni..., nikintahtowia tokni:wan, <Sync time="2080.432"/> Se: viaje kikwik kokolis se: ta:totsi:n ompaka ne:, neh a:mo nitapahtihkeh katka, <Sync time="2084.572"/> kikwik se: kokolis ompa ne:, se: ta:totsi:n kiehehkana:mik, <Sync time="2088.682"/> kito:tokakeh *mandado** ne: Santiago mah 'kwiti *chileancho**, mah 'kwiti *manteca** <Sync time="2094.791"/> *porque** yo:n mo:stika ya:yah tato:katih ta:ke:walmeh, *o** tia:yah titato:katih, ke no: ompa nita:ke:wal neh, no:. <Sync time="2099.723"/> ti..., ke:meh nikpiaya *quince, diesciseis ańos** i:pa nite:tekitilia:ya ya, <Sync time="2103.775"/> entó:s *este** tia:yah titato:katih iwa:n noa:weli:tos. <Sync time="2109.657"/> Entó:s *este** ne: tik..., tiwa:lahkeh kwalka:n titekitikih, ne: a:te:n titekitiah tahta..., ta:lpantane:si a *hasta** tapoya:wi, <Sync time="2122.723"/> tota:lpane:si tiwa:lahkeh, ne: také:s ka:mpa ne:n, ka:mpa tito:katih, ompa yetok ta:katsi:n pero a:mo wel moketsa ta:totsi:n. <Sync time="2131.801"/> *Porque** ta:wa:nak wa:n ehekana:mik, yo:n se: ta:kat kiliah Claudio Nichebuena, <Sync time="2137.192"/> ompa kaltani kit wetsik wa:n ompa kihtowa kipanowih itskwinti, <Sync time="2141.333"/> kipanowih se: itskwinti we:i, pacho:ntik. <Sync time="2144.052"/> Kipanowih ihkó:n, sepa yahki, sepa wa:lah, sepa yahki ne:wi:n, ke:mah a:mo mokepak ok kit. <Sync time="2149.552"/> I:xpeta:nik a ke:meh, ke:meh o:..., ke:meh o:me o:rah de kwalka:n, <Sync time="2153.442"/> *las dos de la mańana** ya, entó:s i:xpeta:n ya ke:meskia, <Sync time="2157.911"/> ke entó:s *este** ne: a:mo wel moketsak ok. <Sync time="2160.833"/> Ihkó:n yahki *de bajada**, motitilatstiw, motitilatstiw, <Sync time="2163.771"/> pos tikahsikoh ompa ne: ka:mpa tite..., ka:mpa titato:katih ompa cho:katok, <Sync time="2167.661"/> pe:wak kimpa:pata ya ta:tomeh, kimino:tsa, mah kipahpachowili:ka:n imets, mah kipahti:ka:n. <Sync time="2174.833"/> Entó:s miakeh mopa:patakeh, nochi tein tato:kanih *hasta** se: *isobreno** komoke no: ompa ta..., no:, no: ompa ne: tato:kaya, <Sync time="2182.255"/> timiakeh, mon ka:n *doce** meh katka tatekinih, miakeh <Comment desc="Aqui debió haber dicho asi "timiakeh, kemeh ka:n *doce** meh katka tato:kanih, miakeh"/> <Sync time="2185.552"/> Neh ika *doce** ke:meh eskia, neh ika mahtaktio:mo:me ya. <Sync time="2189.802"/> Entó:s *último** ya kelna:mik ke neh nitaresa:rohkeh, <Sync time="2193.224"/> entó:s kilwi, kino:tsak ne: nop..., nowe:ita:t a mono:tsaya José Pedro. <Sync time="2198.958"/> Kilia "Pedro" kilia "xiwi:ki" kilia. Kilia "ke:yeh" "kili" kilia "moxwi:w mah ne:chtaresa:rowili:ti *mejor** tio:pan" kilia. <Sync time="2205.036"/> "Pero ke:ní:w" kilia "ya:s wa:n ekintsi:n mits..., ekintsi:n tekititok, <Sync time="2209.114"/> kwala:nis" kilia "na:notsi:n". Ke:meh ne: na:notsi:n moke a:mo, a:mo ki:saya. <Sync time="2213.536"/> A:mo kanah ki:saya ok, kalihtik sayoh yetoya, yeh ta:totsi:n ya:ya kinkwida:ro:ti ta:ke:walmeh, <Sync time="2220.536"/> kilia "pero tekititok" kilia "a:mo, a:mo ya:s" kilia. <Sync time="2225.083"/> "A:mo ta: xikilwi" kilia "A:mo xima:loh" kilia "Pedro, xikilwi moxwi:w mah neh..., mah ne:chchipa:wa ika *veladora**" kilia <Sync time="2231.27"/> "wa:n ika xo:chit, ika se: *cera**" kilia <Sync time="2233.614"/> "wa:n mah ne:chka:wili:ti tio:pan, mah ne:ch..., ne:chtaresa:rowili:ti. <Sync time="2237.849"/> Wa:n miakpa nikinilwia tokni:wa:n tak nitatsiwia no:, ne:chno:tskeh, nikta:kamat, <Sync time="2243.864"/> Ne: kihtowa "Okichpil" kihtowa "A:mo xima:loh" kihtowa "ne:chtaresa:rowili:ti" kihtowa"ne: tio:pan" <Sync time="2250.099"/> "Ne: pero neh a:mo nitapahtihkeh" nikila "a:mo nitapele:wihkeh" <Sync time="2252.896"/> "A:mo xima:loh" kihtowa *por favor**" kihtowa "ne:chtaresa:rowili:ti. <Sync time="2257.786"/> Xikwi" kihtowa "ve..., *cerita**" kihtowa "wa:n xo:chitsi:n, x'teki ampó:n, sempowalxo:chit" kihtowa "onkak, <Sync time="2262.661"/> ika xine:chahchi:wa" kihtowa "nometsko" kihtowa "Ehekat nikna:mik" kihtowa "Ta: ihkwí:n wa:n ihkwí:n ne:chpasa:roh". <Sync time="2267.396"/> Entó:s neli ne:, neli ke:meh nikinilia tokni:wa:n tak nitatsiwia, niki:ste:w mela:w, <Sync time="2273.536"/> te:ta:kamat, n'metsahchi:wak ika xo:chit wa:n *cera** wa:n niahki tio:pan Santiago. <Sync time="2279.63"/> Nikahsito ka:mpa *seńor Santiago**, pe:wak nikta:tawtia, ke:yeh yo:n ta:totsi:n ihkó:n kipasa:roh. <Sync time="2284.567"/> "Dios mio" nikilia "ke:yeh" nikilia "ihkó:n kipasa:roh i:n *seńor**, mah moketsa, 'ahokwi, mah me:wa, <Sync time="2292.396"/> kihkwanili ika *moespada**, ika momachete, ika *molazada**, ika *morelámpago** ika *momilagro**. <Sync time="2298.143"/> Chipa:wa tehwa nehjí:n ta:totsi:n, mah moketsa, te:kne:ltih, mah kisufri:rohto, <Sync time="2303.412"/> mah nehjó:n tayo:koxto, ne: kalihtik mah wetsto, a:mo, a:mo wel moketsa, motitilatsa". <Sync time="2309.271"/> Neh n'ta:tawtia acha wa:n nimokowilih notahto:l, no..., no..., notahto:l *oracióntsi:n** niweli, <Sync time="2315.693"/> wa:n ke:mah niahki sepa nikinahsito ne:n tato:kanih. <Sync time="2319.006"/> Nikahsito ta:totsi:n kwali ne:nemi a, moketsa ya, pahtik a. <Sync time="2322.99"/> kwali ne:nemia, ihkó:n yo:li:k, ika *bordón** pero kwali ne:nemi a, pos *acaso** wel moketsaya, <Sync time="2327.459"/> entó:s motasohka:matik ta:tahtsi:n, pero ke: *sirve** yo:n tio:tak neh nimote:kato ya, <Sync time="2333.162"/> a:mo ne:chka:wa ok mah ni..., mah nime:wa. <Sync time="2336.115"/> Wa:n niktila:na *norosario**, nitaresa:ro:sneki, a:mo wel nitaresa:rowa, nikita *seńor**, se: *seńor** ne:chwi:kasneki, <Sync time="2342.506"/> kihtowa "ke:yeh timokalakih teh" kihtowa "*semejante burro**" kihtowa "*muchacho**" kihtowa. <Sync time="2347.287"/> "Ton motekiw" kihtowa "teh". Takah kichi:wilihtoyah *maldad pobre** ta:tsotsi:n, *por eso** ehekana:mik. <Sync time="2354.271"/> Nikilia "pero neh" nikilia "ne:chta:tawtih" nikilia "*por eso** nimokalakih". "Pos ekintsi:n" kihtowa "tehwa tiowih". <Sync time="2360.74"/> Nihsatiki:s ihkó:n, ke:meskia ni..., niktila:na *norosario** nitaresa:ro:ti, <Sync time="2365.724"/> pos a:mo teh, a:mo teh *razón** wa:n taresa:ro:s ke:yeh a:mo niweli, <Sync time="2370.537"/> nikita yehwa *seńor** ne:chtaka:waltia. <Sync time="2373.631"/> Ihkó:n, ihkó:n, yo:n ta:tahtsi:n ompa ne: tak i..., *icuńado** katka tak, <Sync time="2378.178"/> *mismo icuńado** kichi:wilihtoya, kiwihwi:kaltihtoya, entó:s *por fin** yo:n ke:meh, ke:meh o:rah de tane:si a, <Sync time="2387.318"/> se: ta:tahtsi:n niki:xmattoya de nika:wi:n Piliancha:ko [Pilinchia:ko], <Sync time="2391.131"/> ompa tato:kaya ne: ka:mpa ne: ka:m..., ka:mpa neh nokali, paratani. <Sync time="2395.615"/> Ompa ka:waya n' a:tso:tsokol, ompa ka:waya isalo:n, kite:palo:tia:ya, <Sync time="2402.068"/> nikaki ahsito ke:meh o:me o:rah kwalka:n. <Sync time="2404.896"/> "Tane:sik" kihtowa "*hermano**". Nimolia wa:n nitaresa:rohtok neh, <Sync time="2410.896"/> nikwik *norosario** nikna:lta:tih ihkó:n para mah a:mo ne:chita, nimolia i:n yehwa nehjó:n ta:totsi:n, <Sync time="2416.756"/> entó:s sepa ne:, sepa nikita a:mo ne:si, a:mo kakisti, sepa nechilia "tane:sik *hermano**". <Sync time="2424.787"/> Ne:chtahpalowa. <Sync time="2427.171"/> Ne: a:mo n'na:nkilia sanoke nime..., nimihkwani wa:n ne: nimota:li:to ihkó:n, pe:wak n'na:lita a:koni, a:mo ne:si, <Sync time="2435.553"/> nimihkwani sepa wa:n a:mo ne:si, a:mo nikita a:koni, <Sync time="2439.538"/> sepa ika e:xpa ya ke:mah, sepa ne:chno:tsa kihtowa "tane:siki *hermano**", <Sync time="2444.475"/> nikiliah "Tane:sik" nikilia. <Sync time="2446.334"/> Ihwa:k ke:mah tila:nato ya *puerta** wa:n niktapowilih [niktatapowilih] ya. <Sync time="2451.866"/> "A:mo" kihtowa "ta: nika:n sah" kihtowa "neh niow ya" kihtowa "nitachiati nomi:lah". <Sync time="2456.834"/> "A poco tane:sik a" nikilia. "Ke:mah" kihtowa "tane:sik a" "a: vaya" nikilia. <Sync time="2462.584"/> "Entó:s nehjó:n tine...," "ta: nitachiati". Nikwik se: ikpal, nikpiaya yo:n nahnakas yeh, <Sync time="2470.038"/> n'ta:lilih ihkó:n, mah mota:li, "A:mo ta: nihsiwi" kihtowa "nipantachiati nomi:lah". <Sync time="2474.928"/> Entó:s yahki ta:totsi:n, pero nitachia n' ahko, pos *apoco** tane:sik a, pero ta: yowak. <Sync time="2481.288"/> Entó:s *este** ne:, ne: nikita isalo:n a:mo ne:si. Ta: ompa yetok isalo:n, a:tso:tsokol ompa yetok, nimolia pos ton kichi:wato ta:totsi:n. <Sync time="2491.897"/> A:mo tekitito pos ka:n teh e:lo:t, ta: *apenas** tahko mi:l ke:meskia, pos ta:ltata:lwi:listah, <Sync time="2496.975"/> nimolia pos we:noh ke:yeh, entó:s nikwik *norosario** wa:n pe:wak nitekiti sepa, ta..., tata:tawtia. <Sync time="2504.46"/> N'xo:taltih *novelita** tata:tawtia, nikaki no:má:n ne: *cocina** pero *fuerte** tena, <Sync time="2511.007"/> pos neh nima:ki:sak a, pero no:má:n 'kwitiki:skeh ya, yehwa kwi:katih. <Sync time="2516.319"/> Wa:n *keja:rowa, mokehja:rowa wa:n tano:tsa ke mah nikechili *santito porque** mikiti, <Sync time="2522.71"/> mah n'no:chili se: *icomadre** ke:meskia yetok ihkó:n *cerca**, yeh n'no:tstiwetsito, mah kikwida:ro. <Sync time="2529.319"/> Entó:s a:it ke:ní:w n'nemilih, we:noh nimolia, *pesadillas** ke:yeh, yo:n tane:sik ke:meh *las cinco** nikta ahsito yeha ne:n ta:totsi:n, <Sync time="2536.288"/> tein ka:wtok itso:tsokol, "[ta] niwa:lah, pero niwa:lah" kihotwa "*hermano**" "A we:noh nikilia ximose:wi. <Sync time="2542.132"/> "Pos ye:wa nikitak tiwa:lah a:mo titekitiko" "Nehwa" kihtowa "a:mo niwa:lahtok" <Sync time="2546.038"/> "Ke:mah" nikilia "ta: tiwa:lahka tine:chnohno:tsak" "A:mo mela:w, *por dios** a:mo mela:w" kihtowa "a:mo niwa:lahtok". <Sync time="2551.475"/> "Tiwa:lahka" nikilia "wa:n neh nikihto titekitito ya, takah nikita motso:tsokol ampó:n yetok wa:n mosalo:n", <Sync time="2556.882"/> "Ka:n niwa:lahtok" kihtowa "ta: ekintsi:n niwi:tsa de Pilinchia:ko". <Sync time="2560.225"/> "Tehwa" nikilia "ta: nimitsi:xmat ke tehwa, *hijo de la** nimolia wa:n ke:yeh ne:chilihtok ke a:mo yehwa. <Sync time="2567.491"/> "Pos a:mo" kihtowa "x'machili notaxkal" kihtowa "totoktsi:n" kihtowa "nikwa:lkwi de ne: Pilinchia:ko, <Sync time="2572.132"/> neli nikita kitila:n isalo:n wa:n ne: a:tsotsokol wa:n yahki tekitito ya, tane:sik a. <Sync time="2577.585"/> Pero pe:wak nitanemilia, pe:wak nitanemilia pos a:koni, ke:yeh, a:koni i:n ne:chnohno:tsak pos yowak, <Sync time="2583.257"/> entó:s ke:meh nikmatia ke yetoya se: tamatkeh ne: Espinal, <Sync time="2589.022"/> *este** ne: nikilia no:má:n "nikwi:kati" nikilia "*quince pesos**,". Ka:xto:l pe:soh n'piaya, <Sync time="2595.616"/> ika ne: tomi:n, ne: wehka:w tomi:n ya katka kaxto:l pe:soh. <Sync time="2599.116"/> N'tila:n kaxto:l pe:soh wa:n niahki, nikilia yo:n na:notsi:n, iko..., *icomadre** <Sync time="2602.678"/> "kwida:ro" nikilia "no:má:n, *por favor**" nikilia, "neh niow" nikilia "nikitati ton pasa:rowa. Ke:yeh i:n niko..., nikitak *pesadillas** ke:meskia". <Sync time="2611.007"/> Entó:s niki:ste:w, niahki *hasta** Espinal, noma:ko nosombrero, <Sync time="2615.678"/> nimotalowa, nimotalowa, nimotalowa, niahka *hasta** Espinal, <Sync time="2624.022"/> Mm, ekin *las diez** mahtakti o:rah, niahsik a [I:xta:lan] Espinal. <Sync time="2628.303"/> Ne:chilia ta:totsi:n "ton mitspasa:roh" kihtowa "semi *tiapresurado** tiwi:tsa" kihtowa, timoti..., timoka:wi:tsa", <Sync time="2634.46"/> "ne: pos ihkwí:n wa:n ihkwi:n" "a ver" kihtowa "xiwi:ki", niman ne:chpano:ltih itech ime:sah. <Sync time="2639.507"/> Nikilia "pos ihkwí:n, ihkwí:n wa:n ihkwí:n ne:chpasa:roh" nikilia "neh, nitaresa:rohtoya" nikilia "wa:n nikitak seki *pesadillas** nikilia. <Sync time="2646.1"/> "Se: ta:totsi:n ne:chno:tsato" nikilia "wa:n a:mo yehwa katka" <Sync time="2650.007"/> "Wa:n ika yo:n" kihtowa "timohmowtia, a:mo ximowi" kihtowa "Katka dios *nuestro seńor**" kihtowa. <Sync time="2656.897"/> "Tikitak yehwa yo:n *persona** pero a:mo yehwa, ta: katka dios *nuestro seńor**" kihtowa. <Sync time="2661.194"/> Yo:n ta:totsi:n *sabio** katka, yo:n *dios nuestro seńor** mitsmakak se: ohti" kihtowa, <Sync time="2665.944"/> "mela:w" kihtowa "mitsilih ke xikwi se: ohti *derechito**", <Sync time="2668.632"/> Nikilia "ke:mah, ne:chilwih *derechito** mah a:mo nichi:chikokalaki". <Sync time="2671.616"/> "Pos katka *dios** Je..., Jesús" kihtowa "mitsmakak n' ohti. <Sync time="2675.725"/> "Mitsnawatih" kihtowa ke xikinkwida:ro" kihtowa "ne:n kokoyanih, <Sync time="2680.835"/> xik..., xik..., xikservi:ro:ti *difuntos**" kihtowa. <Sync time="2684.632"/> "Xi..., xikintaresa:rowili:ti *santitos**" kihtowa "a:mo xikinka:wa, <Sync time="2688.772"/> pos yo:n ohti" kihtowa "tikwik *muchacho**" kihtyowa "a:mo xikelka:wa ok. <Sync time="2692.286"/> Yehwa yo:n" kihtowa "*mi camino, salva dios**, yehwa nehjó:n x'segui:ro, <Sync time="2696.272"/> *hasta** yeh kimati ke:maniá:n mitsno:tsas, ihkó:n mitsilwih" kihtowa. "Ke:mah" nikilia "ihkó:n ne:chilih", <Sync time="2701.46"/> "Pos entó:s" kihtowa "ton ika ai timohmowtia, xiow" kihtowa "wa:n xi...," "A: pos nimohmowtia" nikila "ekintsi:n no:má:n" nikilia "nikwa:lka:wte:w *grave**. <Sync time="2710.038"/> Tanawtok" nikilia "no:má:n niwa:l..., niwa:l..., nehjó:n nikwa:lka:wte:w. <Sync time="2714.444"/> "Ka:n ximowi" kihtowa "mo:má:n pahtik" kihtowa "ekintsi:n, teh tiwa:le:w" kihtowa "yeh pahtik a, takwah ya" kihtowa. <Sync time="2721.038"/> Pos a:mo n'neltokilih. <Sync time="2723.054"/> Nimolia pos ke:yeh wa:n tanawtok [nikwa:le:w] nika:wte:w, <Sync time="2727.007"/> karre:rah sepa niwa:le:w, *como a las cinco** niehkok nokalihtik sepa, nikita no:má:n tokotsieyok tikote:noh ya, ka:n teh kikokowa ok. <Sync time="2735.616"/> Katka todios *cuando** ne:chnohno:tsak yowak, mm, yehwa ne: niahka ne: ahko wa:n sepa ne:chnohno:tsako ta:ltikpak, <Sync time="2745.007"/> *hasta** para i:n *fecha**, para nehjó:n to:nal, *hasta** ekintsi:n a:mo ke:mah teh nikmachilia teisá: kokolis. <Sync time="2751.538"/> Nio:n tataxis, nió:n semi, mah semi nitatastinemi ihkó:n *primero dios**, entó:s *después** de nehjó:n ta:totsi:n nikpahtih, <Sync time="2760.257"/> ne:chohkwikeh ya, se: to:nal nika:wi:n se: *lugar** talwiah Ka:xa:ltepe:k, <Sync time="2766.533"/> kokolispe:wak se: ta:totsi:n, kokoliskwik, no:, no: ehehkana:mik. <Sync time="2770.21"/> Pe:wak kitsi:ntoka ke:ní:w, yehwa yo:n ta:totsi:n ne: *iamigo** katka tak ne:, tein nikpahtihka, kilih ke neh nikpahtih, <Sync time="2778.647"/> pos ompa ne:chohkwikeh ya, ne:chohkwikeh, *poco rato**, se: nika:n Chikwe:ia:ko no: kokolispe:wak, se: moehekana:mik, <Sync time="2784.866"/> sepa ne:chkwitoh ne:, mah nikno:tsa. <Sync time="2788.381"/> Mah n'to:nalno:tsa wa:n n'ta:tawtili *dios, hasta** para ekintsi:n. <Sync time="2794.303"/> A:mo, a:mo nikpia *separación** ok, *todavia** nitekitia ok *campo, hace como cuarenta ańos**, ke:meh o:..., o:me powal xiwit, <Sync time="2802.474"/> *todavia** nia:ya ok, nitekititi, nia:ya *rancho**. <Sync time="2806.584"/> Pero de pe:wak niahsi *norancho**, ne:chno:tsah *hasta** nikcholwihka i:n tekit, <Sync time="2811.412"/> i:n tein nikpia i:n tekit *hasta** nikcholwihka. <Sync time="2814.896"/> Nivivi:rowa:ya i:pa nika:n Sua:pila:ko wa:n ke:meh nikwelita nitekitis *campo**, nikwelita nitato:kas, <Sync time="2821.662"/> entó:s nitato:kaya notekipan ihkó:n, *apenas** niah notekipan, ne:chno:tsah ya, ne:chte:mowah. <Sync time="2827.287"/> Ihkó:n, ihkó:n we:ititiahki, <Sync time="2830.584"/> *después** nikilia ne: nona:nahtsi:n nikilia "a:mo, a:mo tietoskeh nika:n" nikilia, "a:mo wel nitekiti ok, moneki ta:ke:wal a, <Sync time="2836.849"/> wa:n a:mo ki:sa para n', a:mo ki:sa para ne:n n'taxta:wi:s ta:ke:wal. <Sync time="2841.709"/> Ihwa:k n'ta:nia *dos pesos** para nikintahtowi:s tokni:wa:n, mm. <Sync time="2846.834"/> Pos *dos pesitos** wa:n *dos pesos** to:naltekit, <Sync time="2850.865"/> tahta..., tahtaniah ya tokni:wa:n. <Sync time="2853.24"/> Nikilia "a:mo ne:chki:sa" nikilia "*mejor** tiowih" nikilia paratani titato:katih". Tahkeh ne:wí:n Arroyos Arco, <Sync time="2860.702"/> ompa nikonsegui:roh se: ta:l, ompa nitato:kaya. <Sync time="2863.318"/> Pero *lo mismo**, ya:yah de nika:n temowa:yah tokni:wa:n ne:chte:mohtiowih ompa ne:, kimattoyah ke nimemi Arroyos Arco. <Sync time="2870.599"/> Ompa ne:chnepachowihkeh sepa de Arr..., Arroyos Arco, wehkakayo:meh, de ne:wí:n Buena Vista ihkó:n, Palmar, <Sync time="2876.756"/> pos ne:chki:sak *lo mismo** a:mo kanah wel nitekiti, *puro** ta:ke:wal <Sync time="2880.369"/> wa:n nika:n no:, no:, ka:mpa notaktsoyohka:n ne: taximiktok nokali. <Sync time="2885.99"/> Nikilia nona:nahtsi:n, nikilia "A:mo, tiowih" nikilia "*mejor** sepa tokalihtik" <Sync time="2889.459"/> Nikinilia tokni:wa:n tein ompaka ne: ne:chnepachowia:yah ya, "axka:n konta:l nane:chte:mo:skeh Sua:pila:ko" nikilia. <Sync time="2896.568"/> Ompa nietoti Sua:pila:ko. <Sync time="2898.896"/> Kipia *como cuarenta ańos** kali..., *como cuarenta y dos ańos** nietok kalihtik, a:mo kanah niki:sa ok, sayoh *por gu...** neh, <Sync time="2904.338"/> notekipan a:mo nikmati ok ke:ní:w tachi:wtok. <Sync time="2906.678"/> *Pobre nomuchachos** yehwa:n tekitih ya, *hasta** para i:n to:nal, mm. A:mo ta: i:n owih. <Sync time="2915.943"/> Entó:s. </Turn> <Turn speaker="spk1" startTime="2922.803" endTime="2934.178"> <Sync time="2922.803"/> Pos tasohka:matik ta:to ika tite:chtapowih ke:ní:w ne:n tehwa:tsi:n ti..., timone:xtilih ika i:n chi:walis tein a:man tehwa:tsi:n *este pues** tikpia, a:man xite:chili ne:n moto:ka:y. </Turn> <Turn speaker="spk2" startTime="2934.178" endTime="2951.461"> <Sync time="2934.178"/> *Bueno**, neh nimono:tsa, ni..., niMiguel Francisco Cruz, *niconocido** ka:mpa yeski, <Sync time="2943.099"/> ahko, paratani, para *atravesa:ro:s** a:mo kanah nikpata nono..., noto:ka:y, <Sync time="2947.256"/> i:pa Miguel Francisco Cruz ne:chi:xmatih, ka:mpa yeski. </Turn> </Section> </Episode> </Trans>