Tryag File Manager

/home/cluster1/data/bu01/1121861/html/zzrespaldos_archivo-activo/eleuterio/hermelindo/transcripciones/Transc. 2014/Tzina_Botan_EVC313-HS0366_Family-pending-chikoomeyooloomekat_2014-07-24-a.trs

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<!DOCTYPE Trans SYSTEM "trans-14.dtd">
<Trans scribe="HERMELINDO" audio_filename="Tzina_Botan_EVC313-HS0366_Family-pending-chikoomeyooloomekat_2014-07-24-a" version="11" version_date="141014">
<Speakers>
<Speaker id="spk1" name="Hermelindo Salazar Osollo" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
<Speaker id="spk2" name="Ernesto Vázquez Chanico" check="no" dialect="native" accent="" scope="local"/>
</Speakers>
<Episode>
<Section type="report" startTime="0" endTime="708.804">
<Turn startTime="0" endTime="10.641" speaker="spk1">
<Sync time="0"/>
Ernesto nika:n timoahsih, ne: nikneki nimitstahtani:s ox tiki:xmattok yo:n kilwiah chiko:meyo:lohkomekat neh a:mo niki:xmati.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="10.641" endTime="17.709">
<Sync time="10.641"/>
Ke:mah niki:xmattok, yo:n mochi:wa a:mo, a:mo mochi:wa nikahkuí:n, mochi:wa ne: we:ikowtah.
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="17.709" endTime="19.496">
<Sync time="17.709"/>
¿Ompa sah?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="19.496" endTime="33.706">
<Sync time="19.496"/>
Nika:n nik..., s..., yetok *mata** nikitak in ka:mpa t'matis ka:nika, timattok Masa:owatah, Masa:owatah se: temowa ihkuí:n tein yowi ka:mpa yo:n kiliah chamakihtah katka
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="33.706" endTime="34.389">
<Sync time="33.706"/>
Mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="34.389" endTime="49.746">
<Sync time="34.389"/>
Ompa ya ne: *antes de** tiahsis in chamakihtah nika:mpa yetok se: a:pitsaktsí:n ompa yetok se: taktson yo:n kuomekat, tohtomaktih *hasta** ihkó:n mochi:wa.
<Sync time="42.804"/>
Wa:n, wa:n tiselontsi:n n' kuomekat ne: na:wi *esquina** kipia ke:meh yon *esquinahxokoyolih**
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="49.746" endTime="50.349">
<Sync time="49.746"/>
Mm.
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="50.349" endTime="107.364">
<Sync time="50.349"/>
konen..., tein wan ima:y ne: x'xoxoktik wa:n kampa moma:ytia, ki:sa se:takotsi:n ihkuí:n wa:n nika:n mo..., ki:sa se:, se: imaxiwyo pata:wak ihkuí:n mahyá: se: kuapitstik ke:meh yo:n tikiliah ee..., *corazón** tikihtowah 
<Sync time="64.952"/>
yek, yek, yekka:n..., tsinpata:wak wa:n kua:pitstik ihko:ni
<Sync time="68.562"/>
wa:n e:yi mota:lia ihkuí:n ke:meh, ke:meh yo:n *colorinxiwit**, e:yi mota:lia n' ima:y tei tei e:yi iwa:n ne:, *de** e:yi mota:lia ima:y nika:n se: n' ima:y wa:n se: nika:n tein *cuando, cuando** konet ok in kuomekat, pero *cuando** mo..., weh..., wehkapaniaya pos n' kuomekat mochi:wa *cuando** selik e..., *esquinado** na:wi, na:wi *esquina** kipia, ke:meh yo:n, yo:n *esquinahxokoyolin** tikilwiah
<Sync time="91.634"/>
na:wi *esquina cuando** selik, wa:n *cuando** motoma:waya moskaltia ihkuí:n komekat pantsa:tsaya:ni ke:meh, ke:meh yo:n ata yo:n, ke:meh yo:n chechelo:texokot ma:pisi:ltik ata, in ikowyo inalwayo ata n' kam:pa inalwatsi:nta ya tsa:tsaya:ni ihkuí:n ihko:ni n' komekat n' ipanko
<Sync time="107.11"/>
ke:mah
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="107.364" endTime="107.914">
<Sync time="107.364"/>
A no: iwki
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="107.914" endTime="153.619">
<Sync time="107.914"/>
Yehwa n' in komekat, wa:n nejó:n yo:n kualtia se: kiteki para wahkalkowit tehwa t'te..., achto t'tachichi:wayah n' tehwan *cuando** pe:wak n' nin *cooperativa** itech n' *año setenta y tres** ompakawí:n 
<Sync time="120.857"/>
t'tachihchi:wayah timokalakihkeh *de** te..., ma:tachihchi:waskeh no:
<Sync time="124.129"/>
a:mo tiwelih n' tehwan pero techmachtihkeh oksekin kalakkeh towan wa:n pe:wak timomachtiah *mismo** tehwan ya, ne: chihchi:waskeh wahkalmeh seki t'chihchi:waskeh kiliah yo:n kita:liah ta:kilomeh itech nen yo:n pané: tekolkaxit
<Sync time="135.178"/>
Mm.Kualtsi:n ya se: kichihchi:waya n' komekat se: ki..., *de** se: kiteki toma:wak ihkó:n wa:n se: kiteki ke:meh sayoh se: ahsis, se: ki:xtapa:na, se: [ki]kalakilia *machete** wa:n ke:mah se: kitehtewia
<Sync time="143.807"/>
ixtapa:ni wa:n se..., na:wi ki:sa ihk:ón ke:mah kuali tik..., te..., tikteki tepitsi:n wa:n ke:mah kuali t'tila:na ika moma:y ihkó:n wa:n tein pitsa:wak kuali se: kitila:na ihkó:n ika nima:y, yo:n tsaya:ni ke:meh, ke:meh ipa kuetax *hule** kilwiah
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="153.619" endTime="154.334">
<Sync time="153.619"/>
Mm
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="154.334" endTime="186.401">
<Sync time="154.334"/>
Ee..., wa:n yemaxtsí:n, wa:n kuali tikchihchi:was ke:meh tiknekis tikin..., tikxihxi:maya mah mimiltik wa:n tikelpachowa ke:meh, a:mo postekis wa:n yema:nik ke:meh, ke:meh *hule** yo:n
<Sync time="163.231"/>
kuali tikchi:was tehwan t'chihchi:wayah nochi yo:n pané: para kilwiah *frutero**, kualtsi:n t'chihchi:wayah chi:wakah nochi komekat *hastat hasta**, t'chihchi:wayah kualtsi:n chihchikoltik n' ne:n kualtsi:n mota, ke:mah tik..., tikwi..., ta:liah xono:t ika tikihkitiah wa:n ke:mah kualtsi:n moka:wa ya, tiki..., tikuikayah ne: weixola:lpan *México** 
<Sync time="178.941"/>
ne: chihchi:wayah yehwa yo:n, neh nikchi:wak yehwa yo:n wa:n nimo..., nik..., nika..., ihwak niki:xmatik yo:n komekat
<Sync time="184.2"/>
nen kiliah chiko:meyolo:meh 
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="186.401" endTime="188.602">
<Sync time="186.401"/>
¿Keyeh n' iwki kilwiah chiko:meyo:lo?
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="188.602" endTime="236.129">
<Sync time="188.602"/>
Pos nejó:n yo:n ni..., iwki kilwiah
<Sync time="192.522"/>
porin nejó:n 
<Sync time="194.04"/>
i..., a:mo se: sah niyo:lo komo ke:
<Sync time="196.62"/>
tayo:lan kipia n'yo:lo wa:n sepa niah..., in
<Sync time="198.963"/>
komo tik..., tiktek n'komekat ihkó:n 
<Sync time="201.225"/>
mm, ke:meh yo:n kitekih ika n' *motosierra** ika kowit ne:n melaktik *bueno** 
<Sync time="205.764"/>
ee kualtsi:n meh..., mehmela:wak komo ke, a:mo se: kitekilowa
<Sync time="208.76"/>
mota kualtsi:n ke:meh ta:tapa:ni ihkuí:n
<Sync time="211.178"/>
ihkuí:n ta:tapa:ni n' kuomekat
<Sync time="212.832"/>
yehwa kilwiah iyo:lo yo:n nochi chiko:meyo:lot kipia n' komekat taihtik kipia taihtik
<Sync time="216.157"/>
pania:n a:mo mota pero iihtik mah se: kiteki komo se: kiteki *parejo**
<Sync time="218.825"/>
pos kualtsi:n nika:n mota ya ne:n ken..., nikihtos ika yo:n, yo:n iyo:lo
<Sync time="222.304"/>
kihtosne:ki chiko:me n' iyo:lo kipia komo ke
<Sync time="225.393"/>
nochi iyo:la:n kipia ne:n chiko:me para nejó:n
<Sync time="228.762"/>
yo:n mochi:wa yo:n tsa..., mahyá: tsa:tsaya:ni
<Sync time="231.446"/>
pero a:mo tsaya:ni i:pa iwki sah
<Sync time="232.884"/>
mahyá: talwat sah kipia nin iyo:la:n 
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="236.129" endTime="237.596">
<Sync time="236.129"/>
Aa wa:n yehwa iwki kilwiah *pues**
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="237.596" endTime="263.145">
<Sync time="237.596"/>
Yeh..., yehwa ika kitoka:ytiah iwki
<Sync time="238.984"/>
wa:n ima:y e:yi sah ne:n kipia ne:n moma:xiwyo:tia pa:pata:wak ke:meh *colorinxiwit**
<Sync time="243.384"/>
pero ne: *más** ekapitsa:wak n' imaxiwyo *colorin** n'..., 
<Sync time="245.895"/>
mimil..., *bueno** yewaltik sah wa:n ne: kua:pitsaktik n' ima:xiwyo ihkó:n 
<Sync time="248.657"/>
wa:n e:yi mota:lia nika:n, nika:n se: mota:lia wa:n nika:n se: e:yi mota:lia 
<Sync time="252.136"/>
wa:n mochi:wa wehkapan yowi wehkapan *hasta** ahko
<Sync time="254.694"/>
wa:n no: kualtia kihtowah ne:, neh miak nechtahtanihkeh ihkó:n nimi..., niki:xmattok in kowit nechtahtaniah seki tokniwan ox niki:xmati, nikilwia ke:mah nikixmati
<Sync time="260.399"/>
nechtahtaniah para..., kihtowah kuali pahti para *riñones** no:
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="263.145" endTime="264.029">
<Sync time="263.145"/>
Aa no: kualtia
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="264.029" endTime="281.534">
<Sync time="264.029"/>
Ke:mah kitehteki ne: nikui..., nikuiti se:, se: takechpa:nol *siquiera**
<Sync time="267.502"/>
wa:n nechtahtaniah pos nikikinimaka komohkó:n n' kihtowah ox niki:xmattok, ke:mah niki:xmattok
<Sync time="272.078"/>
yo:n kimanah yo:n para taih para n', ke:meh yo:n *riñones** tekokoh kit se: itahkoya:n
<Sync time="277.056"/>
ee..., kitemo..., mota:li..., taiskia *pastilla** pos yehwa yo:n taih kininna:miki kit para *riñones**
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="281.534" endTime="286.012">
<Sync time="281.534"/>
Aa no: pahti
<Sync time="282.65"/>
Yo:n para pahti no:, ke:mah
<Sync time="283.99"/>
Wa:n *este...,**
</Turn>
<Turn speaker="spk1 spk2" startTime="286.012" endTime="289.552">
<Sync time="286.012"/>
<Who nb="1"/>
¿Keniw yo:n teh tikihtowa kimanah wa:n kitamachi:wah n' a:t
<Who nb="2"/>
Tamanal,
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="289.552" endTime="311.906">
<Sync time="289.552"/>
Tamanal, ta..., tamanal wa:n 
<Sync time="291.338"/>
ke:mah taia ne:n kokoxkeh para nejó:n ki:...,
<Sync time="294.409"/>
i kina:miki komo itahkoya:n yo:n kihtowah se: itahkoya:n te:kokoh
<Sync time="298.271"/>
wa:n ke:mah *de que** taia yo:n *siquiera** ohpa e:xpa tai *de, de**
<Sync time="300.883"/>
*de, de** kualka:n sah *antes de, de** takua:s
<Sync time="303.82"/>
wa:n sepa *de..., de** mote:kati sepa mah
<Sync time="306.611"/>
*de** te:ntami wa:n sepa tai wa:n mah kochitia wa:n mo...,
<Sync time="309.482"/>
*siquiera** e:xpa, nawhpa tai:s wa:n tamatiya ni..., ihtik
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="311.906" endTime="313.665">
<Sync time="311.906"/>
iwki k'kawa ya
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="313.665" endTime="319.803">
<Sync time="313.665"/>
Itahkoya:n komo ke
<Sync time="314.513"/>
Yehwa yo:n kuali pahti kit ne:n kihtowah, *bueno porque** kihtowah tein te:..., neh nechtahtaniah pos wa:n nikuiti n' komekat
</Turn>
<Turn speaker="spk1" startTime="319.803" endTime="320.518">
<Sync time="319.803"/>
Tikonkui
</Turn>
<Turn speaker="spk2" startTime="320.518" endTime="708.804">
<Sync time="320.518"/>
Mah nikuiti
<Sync time="320.652"/>
wa:n nik
<Sync time="321.268"/>
nikpia noma:taka:wal nikte:ntek ahkotsí:n, para mah yeto ne:n tein tomawak para mah yeto mah itsmoli:ni sepa
<Sync time="326.848"/>
wa:n yetok in tein tohtoma:wak yo:n komekameh yek wehwei
<Sync time="329.505"/>
yetok neh nimattok n' ka:mpa yetok yo:n taktsoyetok ompa yetok o:me taktson se: nika:n yetok wa:n se: nikahkuín tepete:n yetok
<Sync time="334.206"/>
pero noya:n tinemis a:mo tikahsi n'komekat
<Sync time="336.585"/>
¿Pos komo se: kite:mo:ti sentapal ne: ompaka ne: Istaka:kopa in tanikuakopa kan se: kahsi?
<Sync time="340.938"/>
Amo se: kahsi koma:mo se: ki:xmati wa:n neh nime:ts..., nimitstapowihtok ne: *claro** tikihtokan
<Sync time="346.05"/>
nik..., yek komo teh tiow ne Masa:owatah, n' tiow Masa:owatah pos yo:n tei:xko, wa:n t'temowa se: ohpitsaktsí:n temowa ihkó:n wa:n nika:n tikajsitiw a n' Ta:tawakaltsí:n wa:n nika:n se: apitsaktsí:n yetok nika:n yetok komekat
<Sync time="356.376"/>
ompa yetok se kahko ita yek tomaktik este ihkuí:n toma:wak *hasta** ahko ya, *hasta** ahkokowit yehwa yo:n, yehwa yo:n chiko:meyo:lo:meh n'komekat
<Sync time="362.863"/>
Te:tehko no: itech okseki kowit kanah ke:meh yo:n okseki komekat
<Sync time="365.867"/>
*Este** itech ahkokowit tei eski kowit tehko pero ne: *de** wei kowit n' panki:sa *hasta** ahko
<Sync time="369.305"/>
Aa...,
<Sync time="370.055"/>
wa:n nejón ixo:chio *hasta** mochi:wa ihkuí:n mochi:wa we:i wa:n kohkostik
<Sync time="373.515"/>
Ixo:chio
<Sync time="374.265"/>
Ixo:chio pero ompa te:ntok ni..., itampa xo:chit yek kualtsitsi:n
<Sync time="377.636"/>
Kemania:n yo:n xo:chiowa ¿kan tikmati?
<Sync time="379.48"/>
ed...,
<Sync time="379.627"/>
E a:mo n' mati kemania:n nipanowa:ni itech *mayo** nipanowa:ni wa:n yek te:ntok xo:chit
<Sync time="382.643"/>
*Mayo** xo:chiohtok
<Sync time="383.728"/>

Kemah
<Sync time="384.344"/>
Wa:n tak no: taki n' i..., Erenesto pos a:mo n' mati yo:n keniw porque, ompa se: yetok kemasá: se: kita seki kowtet ihkuí:n kipia e:yi ke:meh po:poto
<Sync time="394.348"/>
pero e:yi *iesquina** kipia sayoh ihkuí:n ke:meh yo:n tikahsikeh yo:n seki komekat *de** yo:n tikualkuikeh A:tpoliwi e:yi n' i..., e:yi n' i..., mahyá n' ipampi:kka, ke:meh mahyá: e:yi
<Sync time="404.451"/>
po:poto yeh nejó:n e:yi pero yeh i..., kipia ite:xi:pal nika:n inakasta, a:mo ne: sayoh ne: *esquinado** ihkuí:n mote:namiki mahyá: se: *iloboh** ihkuí:n *de** e:yi, nika:n, nika:n tami n' itontoyo wa:n nika:n sepa mona:miki ihkuí:n, pero *medio** ohololtik ihkuí:n
<Sync time="419.174"/>
yo:n pa..., yo:n pa..., se: kita itampa te:ntok xa: yehwa n' iteyo a:mo n' mati keniw
<Sync time="422.389"/>
*O sea** a:yamo tikmati kuali ox yehwa sayoh timol...,
<Sync time="423.719"/>
A..., a:mo n' mati ox yehwa n' iteyo pero nikita ompa te:ntok
<Sync time="425.349"/>
Pero n' ixo:chio tikihtowa tikmattok yeh nejó:n 
<Sync time="426.858"/>
N' ixo:chio nikitak kostik ke yek kualtsitsi:n ixo:chio, wehwei mochiwa *hasta** ihkuikuí:n
<Sync time="431.202"/>
Ke:mah nikitani pero nipanowa:ni ompa wa:n niki:xmattok n' komekat, niki:xmati porin t'tachihchi:wayah ika yo:n wahkalmeh
<Sync time="436.952"/>
Yehwa n' nakkuiah *antes**
<Sync time="437.979"/>
Wa:n t'chihchi:wayah tein *más** owih tein se: kichihkolo:s yehwa n' tikuiah yo:n, para kuali se: kichihchi:wa ke:meh se: kinekis
<Sync time="443.104"/>
A:mo posteki, a:mo...,
<Sync time="444.644"/>
Ka:n posteki yo:n kuali se: kichi:was ke:meh se: kinekis se: kiyewa:los *o** kuali t'chi:was *hasta** pa:pa:lo:meh ika yo:n komekat ti..., para tik..., wa:n sayoh t'ta:liliaya ne:n xo:no:t kuali t'chihchiwa pa:pa:lo:meh se: kichihchihkolowa ke:meh se: kinekis wa:n kualtsi:n t'chi:wa pa:pa:lo:meh para se: kita:lilia ya n' xo:no:t
<Sync time="457.858"/>
kualtsi:n mota nejó:n
<Sync time="459.227"/>
ke:mah, mm
<Sync time="460.075"/>
Wa:n xo:no:t seki pos se: kitapalwia para kualtsi:n moka:wa ya n' *de color** n' pa:pa:lo:t se: kichi:wa *de** yo:n komekat
<Sync time="465.059"/>
ke:mah kualtsi:n, kualtsi:n mochihkolowa nikmattok n' neh wa:n *después** nikmatik a ke weli para, para *riñones**
<Sync time="470.394"/>
evke:mah. HSO:Wa:n ento:s tikihtowa kualtia para wahkalmeh n' komekat wa:n para yehwa n' para *riñones** se: mopahti, evPa..., para wahkalmeh, para wahkalmeh sayoh yo:n yema:nik kualtsi:n se kichi:wa, wahkal pero wahkal a:wil, pero para pilwahkal a:mo se: takowtamati porin yema:nik *mejor** se: kikui poposakani n' kuali nika:n tehwan a:mo onkak yo:n noktawahkalkowit. Hso Mm a:mo tei, mm. Ev Onkak nika:n tani Nawala:ko in ohti yo:n *morado** ikomekayo yo:n takuaktik, pero yehwa se: kikui para, para pilwahkal oso poposokani, nika:n tehwan pos a:mo onkak, tikuih poposakani yo:n ista:k oso yo:n chi:chi:ltik. A pero ento:s tikihtowa ke ne:n yehwa ne:n, yo:n komekat sayoh kualtia para pila:wil sayoh tsikitsitsi:n sah. Ev In, in, in komekat tein tsilwia tikte:nkuitokeh, kualtia sayoh para, para se: *de** tachih..., tachihchi:wah tein a:wil se: kichi:wa sayoh para a:wil sah. Hso A ke:mah. Ev. Pero para t'nekis, para tekit, para tama:mal ait ox taxi:kos porque yemanik. Hso Mahyá: kue..., mokueta:ni:s, mo..., kemah. Ev Mokueta:ni:s yema:nik wa:n in pili eti:k *de repente** mah wehweliwis, se: kikui tein kuali kowit tein chika:wak para kixi:kos ne:n pili, yehwa yo:n no: se kikuiti para wahkalkowit tein toma:wak para taxi:kowa. Hso Ke:mah. Ev Wa:n ne: sayoh para a:wil tikihtokan para *artesanía** tikchihchiwah pos a:wil sah tika..., tikchihchiwah pos kuali se: kichi:was ke:meh se: kineki, kuali se: *kimandarowa** n' komekat kemeh se: yeh se: kichihkolowa se: neki. Hso. Ke:mah. Ev Yehwan yo:n. Hs Teisá *más** xa: tikmati *de** nehwa ne:n yo:n komekat. Ev Pos yehwa sah nikmattok para se: kichi:was wahkal. HSo *De** tapahtia wa:n..., Ev Wahkal se: kichihchi:was wa:n para, pahti *riñones** no:. Hso Wa:n tikihtowa a:mo kanah komo se: yowi in Atekohkomol sah a:mo kanah se: kahsi. Ev A:mo se: kahsi, a:mo se:kahsi, ke:mah a:mo se kahsi nika:n Atekohkomolkopa wa:n weikowtah weika pero a:mo se kahsi no:ya:n. Hs Wa:n Hs. Nochi yo:n Ev Neh ke niki:xmattok po..., nikte:mos, ompa nikte:mos wa:n nikahsis ka:ni yetok in *matas**, pero akin a:mo ki:xmati a:mo, a:mo, a:mo kitas ox yehwa ya. Hs A:mo se: ke:mah, pos es ke neli mah se: kimati kuali ka:ni yetok para se: ki re..., Ev Yehwa para se: tai:s se: pahti ke:meh yo:n sayoh para se: mopahwis komamo se: ki:xmati. Hs Eso ke:mah nochi yo:n moneki se: kimatis, ke:mah: Ev Ke:mah moneki mah se: kimati para se: tai:s pero nikmattok ke niki:xmattok a:koni nechilwia, mah se ki:xmati kuali para se: tai:s porque *peligroso** mah se: mopahwi ika. Hs Ke:mah, no: ke:mah. Ev Ke:mah sayoh para se: tachihchi:was *de** wahkal pos yo:n a:mo, a:mo *peligro** pero se: para se: tai:s yo:n *peligro** Hs Ke:mah aja. Ev Yehwa yo:n niki:xmatok n' komekat neh. Hs Ke:mah pos yehwa in n'nekia nikmatis neli ke:meh tikihtowa komohkó:n se: kitemowa mah se: yowi ompa ne: wa:n ompa se: k'kuitiw wa:n, sayoh ke moneki mah se: mati neh niahka se: *viaje** xa: ompaka ne: pos a:mo wa:n ke:meh a:mo semi *seguido** yowi se: yowi acha: pos a:mo semi onkas ohti no: tak moneki. Ev Este..., Hs Se: iwa:n se: yowi akin i:pa i:xmattok. Ev Pos neh nixmattok kowtah ompa ne: no..., nonemia:n a:mo mostah niow pero ke:meh i:pa ninemi *de tiempo** ya, nimattok niwo in kowtah nimo..., nikalaki n' ohti wa:n tatektiw, n' tatektiw sah ihko:n a:mo teh ohti ok pero nikisati n' kampa n'neki nia:s. Hs A ke:mah. Ev N'mahmattok ne: *parejito** nimattok neh. Hs Ke:mah Ev Ke:mah porin ninemini kowtah *desde** ninohnel nikpiak chikue:yi xiwit pe:wak nechwika n'no: nota:tahwan ompa kowtah n'nemiti. Hs Aa pos *por eso** timatik kuali. Ev Ika yo:n niow ma:ski yowak *o** tonaya:n. Hso. Ke:mah. N' pos tonaya:n, tonaya:n pos *más**, se: i:xmati pots..., tepitsi:n tatamanka:n yowak pero ni:xmati ma:ski yowak. Hso Aja. Ev A:t sah nikaktiw wa:n yehwa sah nikaktini wa:n nii:xmati, on..., Hso Pos nejó:n. EV. A:mo teh ohti nimotapowihtiw pero ekintsi:n a:mo ohti ok porque a:mo akin yowi ok. Hs Kanah ata. Ev Pero n' se: i:xmati. Hs Ke:mah. Ev Se: ixmati. Hs A pos neli ten..., tein i:pa mattok ki..., ne: kipia ahsi ma:ski..., Ev Pos tehwan i:pa tiowih wa:n neli miak seki ta:tahmeh ma:ski ta:tahtsitsi:n ya, pero a:mo yowih weikowtah a:mo matih. Hs Kanah. Ev Wa:n tehwan pos dei..., ke:meh weli timotekipanowah ompakawín sique..., nanakatsí:n t'temotih ika santeina:mo, ika yo:n timonemilti:tih ompakawí:n, iwa:n timonemiltiah ompakawí:n. Hs. Ke:mah *pues** nejó:n eje. Hs *Pues** a:mo teisá *más** tikneki tinechtapowis *de** yo:ni. Ev Ke:mah Hs Ne: tinechilwih keniw, ka:ni mochi:wa, keniwki ixiwyo, kem..., nixo..., keniw n' ixo:chio, kemanian xochiowa. Ev Ke:mah Hs Wa:n pos tikihtowa para toni kualtia. Ev Ke:mah. Hs Ke:mah nejó:n komaomo teh *mas** tikneki tinechtapowis ok nechilwi keniw moto:kay. Pos neh nimono:tsa niErnesto Vázquez ne niwalew San Miguel Tzinacapan. *Bueno** pos neh nimono:tsa Hermelindo Salazar wa:n tasohkama:tik ke tinechilwih neli a:mo, a:mo keman nikakia *de** yo:n komekat wa:n pos ekintsin *más o menos** nikmatik a. Ev Ke:mah n' tehwan tikixmattokeh porque ika t'tekitiah tepitsi:n ow..., *cuando** tipe:wkeh de *cooperativa ika t'tekitiah. Hs Mm Ev Wa:n ika yo:n timoi:xmachtihkeh wa:n nochi ompa se: momachtia tohtoni, toni n' kuali ika se: tachihchiwa oso toni weli para pahti ompa se: kita ya para..., kemah Hs Ke:mah *bueno** tasohkama:tik Ev tasohka:matik ke:mah.º
</Turn>
</Section>
</Episode>
</Trans>